سیستم انتقال قدرت در خودروهای برقی و مقایسه آن با سیستم انتقال قدرت در خودروهای احتراق داخلی

این پروژه بر اساس تحقیق و طراحی یکی از برنامه های اصلی صنعت در چند ساله اخیر در مورد خودروهای برقی تهیه و تدوین شده است  واین پروژه به بررسی سیستم انتقال قدرت در خودروهای برقی و مقایسه آن با سیستم انتقال قدرت در خودروهای احتراق داخلی می پردازد .

سالهای ابتدایی ساخت خودروهای برقی به سال 1900 میلادی بر می گردد که در آن زمان از یک طرف به علت مشکلاتی که موتورهای الکتریکی دارا بودند و از طرف دیگر اکتشاف جدید نفت و تولید فراوان آن در پیشرفت چشمگیر موتورهای احتراق داخلی ساخت این خودروها مورد توجه قرار نمی گرفت . ولی با به وجود آمدن جنگهای جهانی و کشمکش های بر سر نفت باعث شد این ماده ارزش بیشتری پیدا کند و توجه ها بیشتر به خودروهای برقی جذب شود و این بود که از سال 1990 میلادی تولید خودروهای برقی به طور جدی تری مورد توجه قرار گرفت .

در خودروهای برقی سیستم تامین قدرت شامل یک موتور الکتریکی ، کنترلر ، باتریها و شارژر آن می باشد مجموعه محرک برقی خودروی برقی وظیفه دارد جریان مستقیم تولید شده توسط باتری را به انرژی مکانیکی تبدیل نماید که منظور از مجموعه محرک کلیه قطعاتی است که جریان مستقیم باتری ها را به نیروی کششی و گشتاور لازم برای حرکت چرخها تبدیل می کنند از مهمترین ویژگیهای خودروی برقی برد و قدرت حرکت (‌شتاب ، سرعت ، شیب روی ، و بارگیری و انعطاف پذیری) و مدت شارژ و قیمت بالای باتری ها در اغلب خودروهای برقی موجود مجموعه محرک است .

مقدمه

به علت پیشرفت روزافزون صنعت خودرو و تولید انبوه خودروهای احتراق داخلی که مشکلات گوناگونی از قبیل آلودگی هوا بوجود می آورد و نیز محدود بودن ذخایر سوخت فسیلی و گران بودن آن تحقیق و طراحی در مورد خودروهای برقی به یکی از برنامه های اصلی صنعت خودرو مخصوصاً در کشورهای پیشرفته اروپایی و آمریکایی بدل شده است ایران نیز در چند ساله اخیر تحقیقاتی در این زمینه انجام داده است شرکتهای ایران خودرو، سایپا و کیش خودرو تحقیقات در این زمینه را ادامه می دهند این تحقیقات به تولید نمونه هایی در شرکتهای ایران خودرو و سایپا منجر شده که در نمایشگاههای خودرو به معرض دید عموم قرار گرفته است شرکت کیش خودرو نیز در حال ساخت خودرو برقی نمونه می باشد.

این پروژه به بررسی سیستم انتقال قدرت در خودروهای برقی و مقایسه آن با سیستم انتقال قدرت در خودروهای احتراق داخلی می پردازد.

خصوصیات خودروی برقی

در این فصل پس از معرفی و تعریف خودروی برقی و شرح مختصری در مورد تاریخچه خودرو برقی به بررسی مزیتهای این نوع خودرو می پردازیم ابتدا مزیت خودروی برقی از نظر نوع انرژی و سپس مزیت تجهیزات الکتریکی مورد استفاده و مشکلات موجود در خودروی برقی می پردازیم .

تعریف خودروی برقی

در یک خودروی برقی مجموعه محرک برقی آن وظیفه دارد جریان مستقیم تولید شده توسط باتری را به انرژی مکانیکی تبدیل نماید منظور از مجموعه  محرک کلیه قطعاتی است که جریان مستقیم باتریها را به نیروی کششی و گشتاور لازم برای حرکت چرخها تبدیل می کنند مهمترین ویژگی خودروهای برقی عبارتند از : برد و قدرت حرکت (شتاب ، سرعت ، شیب روی و بارگیری و انعطاف پذیری ) و مدت شارژ و قیمت بالای باتریها ، در اغلب خودروهای برقی موجود مجموعه محرک تشکیل شده است از کنترلر (عضو تنظیم کننده) ، موتور الکتریکی ، جعبه دنده با نسبت کاهنده روی اکسل ها و جعبه تقسیم برای دو یا چهارچرخ ، راه حل های دیگر نیز بکار رفته اند بطور مثال دو موتور همراه با جعبه دنده و یا بدون جعبه دنده . مجموعه محرک باید خواسته های متعدد و متنوعی را برآورده کند که از آنها به عنوان معیار برای ارزیابی و مقایسه راه حل های مختلف استفاده می شود بطور مثال برخی از مهمترین این معیارها عبارتنداز :

• کاربری ساده
• راندمان بالا
• هزینه پایین
• اطمینان بالا
• عدم نیاز به سرویس و نگهداری
• وزن کم
• حجم ساختمانی کم

تاریخچه تولید خودروی برقی و مزیت آن نسبت به خودرو احتراقی

خودروی برقی از حدود سال 1900 میلادی تولید می شده است و تا سال 1915 روند تولید افزایش نسبتاً خوبی داشته است به دلیل مشکلاتی که موتورهای الکتریکی داشتند تولید خودرو برقی مورد استقبال قرار نگرفت اکتشافات جدید نفت و تولید فراوان آن همچنین پیشرفت چشمگیر موتورهای احتراق داخلی سالهای 1915 الی 1990 را در انحصار خودروهای با موتور احتراقی در آورد . بروز جنگهای جهانی ، جنگها و کشمکش هایی که نفت موضوع اصلی یا مورد استفاده آنها بود باعث شد که به ارزش واقعی این ماده پی برده شود و قیمت آن افزایش یابد اکنون که منابع جدید و قابل توجه نفت کشف نشده است و پیش بینی می شود ذخایر نفت به اتمام برسد، کشورهای صنعتی به استفاده از منابع دیگر انرژی ترغیب شده اند انرژی خورشیدی ، باد، سدهای آبی و انرژی هسته ای منابع جدید تامین انرژی هستند و به راحتی به انرژی الکتریکی تبدیل می شوند از سال 1990 تولید خودروی برقی مورد توجه قرار گرفت چون خودروها که یکی از منابع عمده مصرف انرژی هستند می توانند به مصرف انرژی هستند می توانند به مصرف کننده الکتریسیته تبدیل شوند با پیشرفت فن آوری ساخت موتورهای الکتریکی ، خودروهای برقی دارای مزیت نسبی نسبت به خودروهای معمولی شده اند در خودروهای برقی سیستم تامین قدرت شامل یک موتور الکتریکی ، کنترلر ، باتریها و شارژر آن می باشد همه این تجهیزات پیشرفت چشمگیری داشته اند بطوریکه تعمیرات به حداقل می رسد خودرو معمولی شامل موتور احتراق داخلی با سیستم پیچیده ای است و تجهیزاتی به آن اضافه می شود. مانند :

1. تجهیزات خروج و تصفیه دود شامل انباره ، اگزوز و …
2. سیستم سرمایش موتور شامل رادیاتور، پمپ آب ، محفظه سرمایش ، ترموستات و سنسورها
3. سیستم تولید جرقه شامل دلکو ، شمع ها و …
4. سیستم سوخت رسانی شامل کاربراتور پمپ سوخت رسانی ، سیستم تزریق ، سوخت داخل سیلندر ، فیلترهای هوا و سوخت .
5. سیستم مکانیکی موتور شامل میل لنگ ، پیستونها ، رینگهای آب بندی ، پمپ روغن ، چرخ زنجیر، واشرهای آب بندی و استارتر. این تجهیزات احتیاج به سرویس و تعمیرات مداوم دارند در حالیکه در خودرو برقی تجهیزات پیچیده ای وجود ندارد.

انواع موتورهای الکتریکی و مقایسه آنها

موتورهای الکتریکی دارای استاتور یا قسمت ساکن و روتور یا قسمت متحرک هستند موتورهای الکتریکی فقط دارای یک قسمت متحرک هستند در حالیکه موتورهای احتراقی قطعات متحرک زیادی دارند راندمان این موتورها بالاست و اغلب بیش از 90% است انواع موتورهای الکتریکی را می توان در محدوده وسیع قدرت و در اندازه های مختلف و شکلهای مختلف از نوع dc یا ac طراحی کرد.

موتور الکتریکی وسیله مکانیکی است که انرژی مکانیکی را به حرکت تبدیل می نماید و این حرکت می تواند برای تولید کار ، کشیدن ، هل دادن ، بالا بردن ، تکان دادن یا ایجاد نوسان بکار رود.

موتور الکتریکی از قوانین کلاسیک و مغناطیس استفاده می نماید هر کدام از انواع موتورها دارای مشخصه های سرعت ، گشتاور و مشخصه برقی خاص هستند و برای استفاده در خودرو برقی دارای مزایا و معایبی می باشند انواع موتورهای برقی مناسب برای استفاده در خودرو برقی که به صورت انبوه تولید می شوند به طور اختصار معرفی می گردد.

موتورهای الکتریکی جریان مستقیم

در این نوع موتورها جریان اصلی از کویل های هسته عبور می نماید و باعث چرخش هسته و ایجاد گشتاور در آن می گردد استاتور شامل قطب های آهن ربایی است هسته شامل شافت اصلی موتور و چند کویل است هر یک از کویل ها به کویل بعدی متصل است و جریان در کل آنها وجود دارد البته نوع اتصال کویل ها به یکدیگر خواص مختلفی ایجاد می نماید که انواع مختلف موتورهای dc را به وجود می آورد.

موتورهای الکتریکی جریان متناوب

جریان ac خصوصیات خوبی دارد از جمله می تواند در ولتاژهای بالا به راحتی انتقال یابد و با وجود ترانسفورماتور تبدیل مقدار ولتاژ نیز به راحتی انجام می شود به علت در دسترس بودن این نوع موتور برای خودرو برقی نیز بیشتر استفاده می گردد.

مهمترین و پراستفاده ترین موتور ac ، موتور قفسه ای است در این نوع موتور که اساس آن مانند یک ترانسفورماتور متحرک است وجود جریان در سیم پیچ استاتور باعث القاء جریان در سیم پیچ هسته می شود بنابراین نیروهای حاصل از میدان جریان در هسته باعث چرخش آن و تولید گشتاور می شود.

خودروهای دو منظوره

در خودروهای دو منظوره دو نوع موتور به حالت مجتمع قرار دارند که به صورت اتوماتیک یکی یا هر دو عمل می نمایند در ترافیک آهسته و سنگین شهرها از موتور الکتریکی و در اتوبانها از موتور احتراق داخلی و در زمان شتاب گیری از هر دو استفاده می گردد این خودروها ممکن است دارای المان ذخیره کننده انرژی مانند باتری ، چرخ لنگر یا نوعی خازن که بتواند مقداری از انرژی ترمز کردن را برای شتاب دوباره ذخیره کند باشند این مسائل باعث پیچیده شدن طراحی و ساخت این خودرو شده است .

سیستم انتقال قدرت و محاسبه توان مورد نیاز

در این فصل تهیه منحنی ها و مشخصه های عملکرد خودرو برقی ارائه می گردد و شامل تهیه مقادیر بهینه ، طراحی و تکمیل یک خودرو برای تبدیل می باشد شکل 3-1 این مراحل را به طور شماتیک نمایش می دهد .

تفاوت مشخصات موتور الکتریکی و موتور احتراقی

در مقایسه موتور الکتریکی و موتور احتراقی با داشتن قدرت تولیدی یکسان ، موتور الکتریکی ارجح است موتور الکتریکی گشتاور ماکزیممی در لحظه استارت تولید می کند در حالی که موتور احتراقی هیچ گشتاوری تامین نمی کند تا دور به اندازه کافی برسد یک اختلاف اساسی این دو نوع موتور در نرخ قدرت تولیدی است شکل (2) نشان می دهد که با توان نامی برابر یک موتور الکتریکی قدرت ماکزیمم بالاتری تولید می کند در حالیکه موتورهای احتراقی در یک محدوده دور مشخص ماکزیمم گشتاور و ماکزیمم توان را دارند نرخ ماکزیمم توان تولیدی موتور احتراقی تحت شرایط آزمایشگاهی بدست می آید.

موتورهای الکتریکی به گونه ای هستند که می توانند در کمتر از ماکزیمم خودشان استفاده شوند و مصرف این موتورها نیز کاهش یابد توان تولیدی می تواند برای یک ساعت یا بیشتر به طور پیوسته استفاده شود بدون اینکه باعث گرم شدن موتور گردد. در یک موتور الکتریکی توان تولیدی بسیار پایین تر از ماکزیمم توان خروجی است تقریباً دو تا سه برابر کوچکتر می باشد و بنابراین ماکزیمم توان قابل ملاحظه ای خواهیم داشت یکی دیگر از تفاوتهای اساسی این دو نوع موتور در مقدار گشتاور تولیدی است موتور الکتریکی می تواند گشتاور زیادی در سرعت صفر ایجاد نماید یک موتور احتراقی گشتاور نیاز دارد تا با سرعت مورد نظر برسد موتور الکتریکی می تواند مستقیماً به چرخ های محرک متصل شود بدون نیاز به کلاچ ، جعبه دنده و مبدلهای گشتاور که در موتور احتراقی استفاده می شود دور موتور الکتریکی می تواند توسط جریان مصرفی کنترلر انتخاب و کنترل شود در موتور احتراقی تامین گشتاور ماکزیمم فقط در محدوده دور خاصی انجام می شود جهت تامین گشتاور ماکزیمم در یک محدوده وسیعتر سرعت خودرو به جعبه دنده با نسبت دنده های مختلف نیاز است .

مشخصات خودروهای برقی

قبل از تبدیل خودرو به خودرو برقی باید مشخص کرد که خواسته اصلی ما از خودرو برقی چیست آیا یک سرعت بالا و شتاب گیری مناسب لازم است با یک مسافت طولانی حرکت مدنظر بوده و یا خواسته های دیگر مطرح است وزن خودرو برقی مهمترین عامل در هر طراحی می باشد ولی شتاب گیری خودرو طراحی به خصوصی را می طلبد در این بخش در مورد اتصال موتور برقی و سیستم انتقال قدرت به بدنه انتخاب شده بحث می شود و شامل مراحل زیر است .

1. تخمین توان و گشتاور مصرفی
2. بازبینی محاسبات انجام شده
3. محاسبه گشتاور لازم برای خودرو انتخابی
4. تخمین توانایی قابل استفاده از موتور الکتریکی انتخابی و گشتاور سیستم انتقال قدرت روشن طراحی تعریف شده در اینجا با کمی تغییر می تواند برای خرید ، ساخت یا تبدیل یک خودرو برقی مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع سیستم های انتقال قدرت 

علیرغم اینکه یک سیستم انتقال چرخنده ای به صورت استراتژیک مهم است اما یک پارامتر مکانیکی غیر مفید می باشد دربلر (Drailer) و جعبه دنده بسیار سنگین هستند و اغلب خوب کار نمی کنند اما نسبت چرخ دنده های ماشین می تواند با تغییر چرخ دنده بر روی درایو ویل (Drive Wheel) و شافت خروجی از موتور تنظیم شود (شکل د-21)

زنجیر و تسمه و سیستمهای مستقیم در ماشینهای خورشیدی استفاده می شده اند در برخی از ماشینهای خورشیدی زنجیر و تسمه دندانه های روی شافت خروجی از موتور را به چرخ دنده های روی درایو ویل متصل می کنند (شکل ب 21 و 22)

یک سیستم محرک باشد بسیار کارآمد تر از همان نوع با زنجیراست و این هنگامی است که تسمه به صورت دقیق در جای خود قرار گیرد.

یک سیستم محرک مستقیم شافت خروجی را مستقیماً به چرخ ها متصل می کند یک سیستم تحریک مستقیم %100 کارآمد است چون هیچ گونه اتلاف بین موتور و چرخ وجود ندارد (این اتلاف در نوع غیر مستقیم در زنجیرها ، تسمه ها و چرخ دنده ها به وجود می آمد) با همه این تفاسیر سیستم تسمه و زنجیر بسیار رایج است چون سیستم محرک مستقیم بسیار گران و پیچیده و در جاسازی بسیار مشکل است .

بخش اول : نحوه تامین انرژی و عملکرد خودروی برقی

• مقدمه – 2
• فصل اول: خصوصیات خودرو برقی
  • تعریف خودرو برقی – 3
  • تاریخچه تولید خودرو برقی – 4
  • انواع موتورهای الکتریکی و مقایسه آن – 6
• 1-3-1 موتورهای الکتریکی جریان مستقیم – 7
• 1-3-2 موتورهای الکتریکی جریان متناوب – 8
  • باتری های قابل استفاده در خودروی برقی – 10
  • سیستم های تولید و انتقال نیروبرای خودرو های الکتریکی تولید انبوه – 15
• 1-5-1 خودرو برقی با موتور جریان مستقیم dc  – 17
• 1-5-2 خودروی برقی با موتور جریان متناوب ac  – 19
• 1-5-3 خودروهای دو منظوره – 21
  • مشکلات تحقیقاتی و نتیجه گیری – 24
• فصل دوم: سیستم انتقال قدرت و محاسبه توان مورد نیاز
• 2-1 تاثیر وزن در خودروی برقی – 25
• 2-1-1 تاثیر وزن بر شتاب – 26
• 2-1-2 تاثیر وزن در شیب ها – 26
• 2-1-3 تاثیر وزن بر سرعت – 27
• 2-1-4 تاثیر وزن بر مسافت طی شده – 27
• 2-1-5 توزیع وزن – 27
• 2-2 نیروی مقاومت هوا – 28
• 2-3 رانندگی در جاده – 31
• 2-3-1 توجه به تایر های خودرو – 32
• 2-3-2 محاسبه نیروی مقاومت غلتشی یک خودرو – 34
• 2-4 تجهیزات انتقال قدرت – 34
• 2-4-1 سیستم های انتقال قدرت – 35
• 2-4-2 تفاوت مشخصات موتور الکتریکی وموتور  احتراقی – 36
• 2-4-3 بررسی دنده ها – 39
• 2-4-4 جعبه دنده اتوماتیک و دستی – 40
• 2-4-5 سیستم های انتقال قدرت و سیال های سبک یا سنگین برای روانکاری – 40
• 2-5 مشخصات خودروهای برقی – 42
• 2-5-1 توان و گشتاور – 43
• 2-5-2 محاسبه گشتاور لازم خودرو – 46
• 2-5-3 محاسبه گشتاور خروجی موتور – 46
• 2-5-4 مقایسه منحنی های گشتاور لازم و گشتاور خروجی موتور – 47
• فصل سوم: طراحی سیستم انتقال قدرت پیکان برقی تبدیلی
• 3-1 مشخصات کلی خودروی درون شهری پیکان برقی – 49
• 3-1-1 شتابگیری مناسب – 49
• 3-1-2 سرعت میانگین پیشینه – 49
• 3-1-3 تاثیر شیب – 50
• 3-1-4 برد – 50
• 3-2 محاسبه توان مورد نیاز خودرو – 50
• 3-2-1 محاسبه نیروی شتابگیری – 51
• 3-2-2 نیروی حرکت در شیب – 53
• 3-2-3 نیروی مقاومت غلتشی – 53
• 3-2-4 نیروی مقاومت هوا – 53
• 3-2-5 نیروی مقاومت وزش باد – 54
• 3-2-6 رسم منحنی گشتاور و توان – 54
• 3-3 طراحی قطعات مورد نیاز سیستم انتقال قدرت – 58
• 3-3-1 فلایول – 58
• 3-3-2 بوش نگهدارنده فلایویل – 61
• 3-3-3 محاسبه فلنج پوسته – 63
• 3-3-4 طراحی شاسی زیر موتور – 64

بخش دوم: نحوه تامین انرژی و عملکرد خودروی خورشیدی

• مقدمه – 68
• فصل اول : سلولهای خورشیدی
  • توضیحات کلی – 72
• 2-1 بازدهی سلول – 73
• 3-1 انواع سلولهای سیلیکونی – 73
• 4-1 فناوریهای تولید – 74
• 1-4-1  Screen  printed – 74
• 5-1 مکانیزم کارکرد سلولهای خورشیدی – 74
• 1-5-1 نحوه کارکردن سلولهای خورشیدی(فتوولتاییکpv) – 74
• 2-5-1 سیلیکون در سلولهای خورشیدی – 76
• 3-5-1 هنگامی که نور به سلولهای خورشیدی برخورد می کند – 80
• فصل دوم: طراحی بدنه و شاسی
  • مقدمه – 81
• 2-2 بارهای وارده به شاسی – 83
• 1-2-2 بارهای استاتیکی – 83
• 2-2-2 بارهای دینامیکی(مربوط به سیستم تعلیق) – 83
• 3-2-2 نیاز مندیها – 83
• 4-2-2 انواع شاسیها – 84
• 5-2-2 فرم فضایی – 84
• 6-2-2 مواد به کار رفته در شاسیها – 85
• 7-2-2 مونوکوکهای کامپوزیتی – 86
• 8-2-2 جای راننده – 86
• فصل سوم: ناحیه خورشیدی
  • مقدمه – 87
• 2-3 بررسی عوامل گوناگون – 87
• 1-2-3 خنک نگه داشتن ناحیه – 87
• 2-2-3 چیدن سلولها – 87
• 3-2-3 اتصال داخلی سلولها – 88
• 4-2-3 پوششها – 88
• 3-3 حفاظ سلولها – 88
• 1-3-3 فناوریها – 89
• 4-3 تکسچر کردن و ضد انعکاس کردن پوشش AR  – 89
• 5-3 طراحی ناحیه سلولهای خورشیدی و زیر ساخت آن برای یک مدل کوچکتر  – 90
• 1-5-3 وضعیت الکتریکی ناحیه پانل خورشیدی – 93
• 2-5-3 نکات استنتاجی – 96
• 6-3 نتایج بدست آمده برای یک نمونه ناحیه خورشیدی – 96
• 1-6-3 مشخصات ناحیه – 96
• فصل چهارم: تحلیل آیرودینامیکی
  • مقدمه – 97
• 2-4 طراحی پیکره اصلی – 97
• 1-2-4 قوانین مسابقه – 97
• 3-4 نحوه طراحی با توجه به قوانین مسابقه – 97
• 4-4 نحوه طراحی برای دراگ پایین – 99
• 5-4 نحوه طراحی برای یک پایداری مناسب – 101
• 6-4 نیازهای اضافی توان خورشیدی – 102
• 7-4 نحوه طراحی ناحیه خورشیدی – 103
• 8-4 ساختن شکل اصلی به صورت تجربی – 106
• 9-4 تحلیل طراحی – 106
• 10-4 خواندن نقشه ها برای CFD – 107
• 11-4 نتایج CFD – 108
• 12-4 طراحی دوباره بر اساس CFD – 110
• 13-4 نتایج CFD از تحلیل دوم – 110
• 14-4 نتایج بدست آمده در مورد شکل و ترکیب بدنه – 110
• فصل پنجم : سیستم های مکانیکی
  • مقدمه – 112
• 2-5 سیستم رانش  – 114
• 1-2-5 بررسی عملکرد سیستم رانش – 115
• 2-2-5 انواع مکانیزمها – 115
• 3-2-5 انواع سیستمهای انتقال قدرت – 117
• 3-5 سیستم تعلیق  – 118
• 1-3-5 معایب – 118
• 2-3-5 مزایا – 118
• 3-3-5 رفتارهای دلخواه از تعلیق – 119
• 4-3-5 اجزا – 119
• 5-3-5 انواع سیستم تعلیق – 119
• 4-5 ترمزها – 121
• 1-4-5 انواع ترمزها – 121
• 2-4-5 مشکلات – 122
• 3-4-5 توضیح – 122
• 5-5 چرخ ها و تایرها  – 122
• 1-5-5 انواع چرخها – 122
• 2-5-5 تایرها – 124
• 3-5-5 تاثیر عوامل مختلف بر مقاومت غلتشی تایر ها – 124
• فصل ششم : موتور
  • انواع موتور  – 126
• 1-1-6 القایی AC – 126
• 2-1-6 مقاومت متغیر – 126
• 3-1-6 DC جاروبک شده – 126
• 4-1-6 DC بدون جاروبک – 127
• 5-1-6 موتورهای چرخ – 127
• غزال ایرانی  – 128
• چکیده غیر فارسی  – 139
• منابع  – 140

منابع

1. Rajasekare . k, History of Electric Vehicles in General Motors,IEEE Transactions on industry applications, Vol 30,No.4,August 1994
2. Brant.B,Build your own Electric Vehicle,TAB Books,UASA,1994
3. Rowland ,E.A, Schwarze K.W, System Design of the Electric Test Vehicle one (ETV-1),international congress & Exposition ,Detroit ,MI February 1980
4. طرح و بررسی ساخت خودروی برقی ، شرکت ایران خودرو
5. طراحی خودروی پیکان برقی ، دانشگاه علم و صنعت ایران
6. university of new Brunswick solar car project
7. crystalline Silicon Solar Cells-Martin A.Green Wales outhunlversity of New