شبکه های نظیر به نظیر P2P

استفاده از شبکه های کامپیوتری در چندین سال اخیر رشد فراوانی کرده و سازمان ها و موسسات اقدام به برپایی شبکه نموده اند . هر شبکه کامپیوتری باید با توجه به شرایط و سیاست های هر سازمان ، طراحی و پیاده سازی گردد. در واقع شبکه های کامپیوتری زیر ساخت های لازم را برای به اشتراک گذاشتن منابع در سازمان فراهم می آورند؛در صورتی که این زیرساخت ها به درستی طراحی نشوند، در زمان استفاده از شبکه مشکلات متفاوتی پیش آمده و باید هزینه های زیادی به منظور نگهداری شبکه و تطبیق آن با خواسته های مورد نظر صرف شود.

در زمان طراحی یک شبکه سوالات متعددی مطرح می شود:

• برای طراحی یک شبکه باید از کجا شروع کرد؟
• چه پارامترهایی را باید در نظر گرفت ؟
• هدف از برپاسازی شبکه چیست ؟
• انتظار کاربران از شبکه چیست ؟
• آیا شبکه موجود ارتقاء می باید ویا یک شبکه از ابتدا طراحی می شود؟

انتخاب یک روش p2p معمولا به دلیل یک یا چند مورد از اهداف زیر صورت می گیرد:

• تقسیم و کاهش هزینه: راه اندازی یک سیستم متمرکز که بتواند از سرویس گیرنده های زیادی پشتیبانی کند، هزینه زیادی را به سرور تحمیل خواهد کرد. معماری p2p می تواند کمک کند تا این هزینه بین تمام peer ها تقسیم شود. به عنوان مثال در سیستم اشتراک فایل، فضای مورد نیاز توسط تمام peer ها تامین خواهد شد.
• –  افزایش مقیاس پذیری و قابلیت اعتماد: بدلیل عدم وجود یک منبع قدرتمند مرکزی، بهبود مقیاس پذیری و قابلیت اعتماد سیستم یکی از اهداف مهم به شمار می آید و بنابراین باعث نوآوریهای الگوریتمی در این زمینه می شود.
• – افزایش خودمختاری: در بسیاری از موارد کاربران یک شبکه توزیع شده مایل نیستند که متکی به یک سرور متمرکز باشند، چون متکی بودن به یک سرور متمرکز باعث محدود شدن آنها می شود. مثلا در مورد کاربرد اشتراک فایل، کاربران می توانند بطور مستقل فایل های یکدیگر را دریافت کنند بدون آنکه متکی به یک سرور متمرکز باشند که ممکن است مجوز دریافت فایل را به آنها ندهد.
• – گمنامی : این واژه وابسته به همان خودمختاری می شود. کاربران ممکن است مایل نباشند که هیچ کاربر دیگری یا سروری اطلاعاتی در مورد سیستم آنها داشته باشد. با استفاده یک سرور مرکزی، نمی توان از گمنامی مطمئن بود، چون حداقل سرور باید بگونه بتواند سرویس گیرنده را شناسایی کند مثلا با استفاده از آدرس اینترنتی آن. با استفاده از معماری p2p چون پردازش ها به صورت محلی انجام می شود، کاربران می توانند از دادن اطلاعاتی در مورد خودشان به دیگران اجتناب کنند.
• – پویایی : فرض اولیه سیستم های p2p  این است که در یک محیط کاملا پویا قرار داریم. منابع و نودهای محاسباتی می توانند آزادانه به سیستم وارد و از آن خارج شوند.

شبکه کامپیوتری چیست ؟

اساسا یک شبکه کامپیوتری شامل دو یا بیش از دو کامپیوتر و ابزارهای جانبی مثل چاپگرها، اسکنرها و مانند اینها هستند که بطور مستقیم به منظور استفاده مشترک از سخت افزار ونرم افزار، منابع اطلاعاتی ابزارهای متصل ایجاده شده است توجه داشته باشید که به تمامی تجهیزات سخت افزاری ونرم افزاری موجود در شبکه منبع1 (Source) گویند.

مدل های شبکه

در یک شبکه ، یک کامپیوتر می تواند هم سرویس دهنده وهم سرویس گیرنده باشد. یک سرویس دهنده (Server) کامپیوتری است که فایل های اشتراکی وهمچنین سیستم عامل شبکه که مدیریت عملیات شبکه را بعهده دارد – را نگهداری می کند.

برای آنکه سرویس گیرنده ” Client” بتواند به سرویس دهنده دسترسی پیدا کند ، ابتدا سرویس گیرنده باید اطلاعات مورد نیازش را از سرویس دهنده تقاضا کند. سپس سرویس دهنده اطلاعات درخواست شده را به سرویس گیرنده ارسال خواهد کرد.

سه مدل از شبکه هایی که مورد استفاده قرار می گیرند ، عبارتند از :

1. شبکه نظیر به نظیر ” Peer- to- Peer “
2. شبکه مبتنی بر سرویس دهنده ” Server- Based “
3. شبکه سرویس دهنده / سرویس گیرنده ” Client Server”

مدل شبکه نظیر به نظیر

در این شبکه ایستگاه ویژه ای جهت نگهداری فایل های اشتراکی و سیستم عامل شبکه وجود ندارد. هر ایستگاه می تواند به منابع سایر ایستگاه ها در شبکه دسترسی پیدا کند. هر ایستگاه خاص می تواند هم عنوان Server و هم بعنوان Client عمل کند. در این مدل هر کاربر خود مسئولیت مدیریت و ارتقاء دادن نرم افزارهای ایستگاه خود را بعهده دارد. از آنجایی که یک ایستگاه مرکزی برای مدیریت عملیات شبکه وجود ندارد ، این مدل برای شبکه ای با کمتر از 10 ایستگاه بکار می رود .

شبکه گسترده ” WAN = Wide Area Network” ]9]

اتصال شبکه های محلی از طریق خطوط تلفنی ، کابل های ارتباطی ماهواره و یا دیگر سیستم هایی مخابراتی چون خطوط استیجاری در یک منطقه بزرگتر را شبکه گسترده گویند. در این شبکه کاربران یا رایانه ها از مسافت های دور از طریق خطوط مخابراتی به یکدیگر متصل می شوند. کاربران هر یک از این شبکه ها می توانند به اطلاعات و منابع به اشتراک گذاشته شده توسط شبکه های دیگر دسترسی یابند. از این فناوری با نام شبکه های راه دور ” Long Haul Network” نیز نام برده می شود. در شبکه گسترده سرعت انتقال داده نسبت به شبکه های محلی خیلی کمتر است. بزرگترین و مهمترین شبکه گسترده ، شبکه جهانی اینترنت می باشد.

پروتکل های شبکه

ما در این دستنامه تنها دو تا از مهمترین پروتکل های شبکه را معرفی می کنیم:
” پروتکل کنترل انتقال / پروتکل اینترنت

“l/ Internet Protocol Tcp / ip= Transmission Control Protocol”

پروتکل فوق شامل چهار سطح است که عبارتند از :

• الف – سطح لایه کاربرد ” Application “
• ب – سطح انتقال ” Transporter”
• ج – سطح اینترنت ” Internet”
• د – سطح شبکه ” Network”]17]:

مبانی امنیت اطلاعات 

امروزه شاهد گسترش  حضور کامپیوتر در تمامی ابعاد زندگی خود می باشیم . کافی است به اطراف خود نگاهی داشته باشیم تا به صحت گفته فوق بیشتر واقف شویم . همزمان با  گسترش استفاده از کامپیوترهای شخصی و مطرح شدن شبکه های کامپیوتری و به دنبال آن اینترنت (بزرگترین شبکه جهانی ) ، حیات کامپیوترها و کاربران آنان دستخوش  تغییرات اساسی شده است . استفاده کنندگان کامپیوتر به منظور استفاده از دستاوردها و مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات ، ملزم به رعایت اصولی خاص و اهتمام جدی به تمامی مولفه های تاثیر گذار در تداوم ارائه خدمات در یک سیستم کامپیوتری می باشند . امنیت اطلاعات و ایمن سازی شبکه های کامپیوتری از جمله این مولفه ها بوده که نمی توان آن را مختص یک فرد و یا سازمان در نظر گرفت . پرداختن به مقوله امنیت اطلاعات و ایمن سازی شبکه های کامپیوتری در هر کشور ، مستلزم توجه تمامی کاربران صرفنظر از موقعیت شغلی و سنی به جایگاه امنیت اطلاعات و ایمن سازی شبکه های کامپیوتری بوده و می بایست به این مقوله در سطح کلان و از بعد منافع ملی نگاه کرد. وجود ضعف امنیتی در شبکه های کامپیوتری و اطلاعاتی ، عدم آموزش و توجیه صحیح تمامی کاربران صرفنظر از مسئولیت شغلی آنان نسبت به جایگاه و اهمیت امنیت اطلاعات ، عدم وجود دستورالعمل های لازم برای پیشگیری از نقایص امنیتی ، عدم وجود سیاست های مشخص و مدون به منظور برخورد مناسب و بموقع با اشکالات  امنیتی ، مسائلی را به دنبال خواهد داشت که ضرر آن متوجه تمامی کاربران کامپیوتر در یک کشور شده و عملا” زیرساخت اطلاعاتی یک کشور را در معرض آسیب و تهدید جدی قرار می دهد .

نتیجه گیری

امروزه اکثر فعالیتهای کتابداران در کتابخانه‌ها، به نوعی با کامپیوتر ارتباط پیدا می‌کند. از آنجا که شبکه‌ای کردن کامپیوترها امکان استفاده بهینه از منابع محدود را در اختیار کاربران قرار می‌دهد، استفاده از شبکه در کتابخانه‌ها بویژه در فرایند ذخیره و بازیابی اطلاعات، بسیار رایج است. طبیعتاً کتابداران در حین انجام فعالیتهای روزمره خود، با مشکلاتی در زمینه شبکه برخورد خواهند کرد، علاوه بر آن کتابداران با داشتن شناختی از نیازهای کتابخانه خود در ارتباط با شبکه و آگاهی از مفاهیم پایه‌ای پیرامون ساختار شبکه و ملزومات آن، می‌توانند در کنار متخصصان کامپیوتر، نیازهای اطلاع‌رسانی محیط کار خود را مرتفع سازند.

در تهیه این راهنما سعی بر این بود تا زمینه کسب آگاهی های اساسی پیرامون شبکه‌های کامپیوتری برای کتابداران فراهم گردد. بدون شک، آگاهی از یک سری اصول اساسی نیاز به روزآمد سازی اطلاعات و ارتقاء دانسته‌ها را منتفی نمی‌سازد. بنابراین شایسته است کتابداران خود را به منظور سازگاری با محیط جدید کتابخانه‌ها آماده ساخته و پیوسته بر دانسته‌های خود در این حوزه بیفزایند.

• چکیده
• مقدمه – 1

فصل اول: شبکه کامپیوتری چیست؟

• شبکه کامپیوتری چیست ؟ – 3

• 2-1- مدل های شبکه[2] – 5
• 3-1- اجزا ءشبکه – 7
• 4-1- انواع شبکه از لحاظ جغرافیایی – 8
• 5-1- ریخت شناسی شبکه ” Net work Topology” ]10[ – 9
• 6-1- پروتکل های شبکه – 14
• 7-1- مدل Open System Interconnection OSI”[20] – 16
• 8-1- ابزارهای اتصال دهنده : ” Connectivity Devices” – 19

فصل دوم : مفاهیم مربوط به ارسال سیگنال و پهنای باند

• مفاهیم مربوط به ارسال سیگنال و پهنای باند – 25

• 2-2- کابل شبکه – 26
• 3-2- کارت شبکه (Network Interface Adapter) – 33
• 4-2- عملکردهای اساسی کارت شبکه – 34
• 5-2- نصب کارت شبکه – 35
• 6-2- تنظیمات مربوط به ویندوز برای ایجاد شبکه[49] – 38
• 7-2- شبکه های بی سیم WirelessNetworking – 40
• 8-2- پارامترهای مؤثر در انتخاب و پیاده‌سازی یک سیستم WLAN – 46

فصل سوم : آشنائی با کارت شبکه

• کارت شبکه – 51

• 2-3- وظایف کارت شبکه – 51
• 3-3- نصب کارت شبکه – 54

فصل چهارم : مراحل نصب ویندوز 2003

• نصب ویندوز 2003 – 57

فصل پنجم : مبانی امنیت اطلاعات

• مبانی امنیت اطلاعات  – 67

• 2-5- اهمیت امنیت اطلاعات و ایمن سازی کامپیوترها – 68
• 3-5- داده ها و اطلاعات حساس در معرض تهدید – 68
• 4-5- ویروس ها – 69
• 5-5- برنامه های اسب تروا ( دشمنانی در لباس دوست ) – 69
• 6-5- ره گیری داده  ( استراق سمع ) – 71
• 7-5- کلاهبرداری  ( ابتدا جلب اعتماد و سپس تهاجم ) – 71
• 8-5- نرم افزارهای آنتی ویروس – 72
• 9-5- فایروال ها – 74
• 10-5- رمزنگاری – 74

فصل ششم : مراحل اولیه ایجاد امنیت  در شبکه

• مراحل اولیه ایجاد امنیت در شبکه – 79

• 2-6- شناخت شبکه موجود – 81
• 3-6- ایجاد محدودیت در برخی از  ضمائم پست الکترونیکی – 83
• 4-6- پایبندی به  مفهوم کمترین امتیاز  – 84
• 5-6- پروتکل SNMP)Simple Network Management Protocol) – 85
• 6-6- تست امنیت شبکه – 86
• نتیجه گیری – 87
• منابع و ماخذ – 88

فهرست اشکال

• شکل 1-1. شبکه نظیر به نظیر – 6
• شکل 2-1. سرویس دهنده / سرویس گیرنده – 7
• شکل 3-1. توپولوژی ستاره ای – 10
• شکل 4-1. توپولوژی حلقوی – 11
• شکل 5-1. توپولوژی اتوبوسی – 12
• شکل 6-1. توپولوژی توری – 13
• شکل 7-1. توپولوژی درختی – 13
• شکل 8-1. لایه کاربرد – 18
• شکل 9-1. ابزارهای اتصال دهنده – 19
• شکل 10-1. هاب – 20
• شکل 11-1. شبکه ترکیبی – 21
• شکل 12-1. سوئیچ ها – 23
• شکل 1-2. ارسال سیگنال و پهنای باند – 25
• شکل 2-2. کابل شبکه – 27
• شکل 3-2. کابل Coaxial – 27
• شکل 4-2.  BNC connector – 28
• شکل 5-2. Thin net – 29
• شکل 6-2. connector RJ45 – 30
• شکل 7-2. کابل CAT3‌ – 31
• شکل 8-2. فیبر نوری – 31
• شکل 9-2. شبکه های بی سیم WirelessNetworking – 41
• شکل 10-2. شبکهWLANبا یکAP((AccessPoint – 43
• شکل 1-3. کارت شبکه – 51
• شکل 2-3. مادربرد – 53
• شکل 1-4. Recovery Console – 57
• شکل 2-4. پنجره Partitions – 58
• شکل 3-4. Regional and Language Options – 59
• شکل 4-4. انتخاب مجوز – 60
• شکل 5-4. انتخاب پسورد – 61
• شکل 6-4. پنجره ضوابط و معیارهای گزینش – 62
• شکل 7-4. Date and Time Settings – 62
• شکل 8-4. پنجره تنظیمات شبکه – 63
• شکل 9-4. Domain Controller & Workgroup – 64
• شکل 10-4. Welcoming screen – 65

منابع

1. D. Zeinalipour, V.Kalogeraki, D.Gunopulos ,Information Retrieval in Peer-to-Peer Networks , University of California ,2003
2. D. Zeinalipour, V.Kalogeraki, D.Gunopulos ,A Local Search Mechanism for PeertoPeer Networks , University of California ,2002
3. K.Aberer, F.Klemm, M.Rajman, J.Wu , An Architecture for Peer-to-Peer Information Retrieval , EPFL , 2004
4. http://www.Freesof .org/CIE/Topics/57.htm
5. http://www.Dei.isep.ipp .pt/docs/arpa.html
6. http://www.webopedia .com
7. http://www.compucom. com
8. http://www.3com .com/0files/products/guides
9. http://www.3com. com/0files/guides/100116.html
10. http://www.alaska .net/research/net/wiring.htm
11. http://www.pcwebopedia .com/term/0/operating-system.htm
12. http://www.en.wikipedia .org/wiki/local_area_network