نقش زنان مسلمان در جبهه

ب ـ پرستاری بیماران

دومین مسئولیتی که زنان عهده دار آن بودند ، وظیفه پرستاری از بیمارن جبهه است . پیامبر اکرم (ص) همه نیروهای کار آمد را در جبهه به کار می گرفت و زنانی چون : ام عطیه ، معاذه غفاریه ، لیلای غفاریه ، و
ام سنان را به جبهه می برد تا علاوه بر مسئولیت معالجه مجروحین ، وظیفه پرستاری بیماران را نیز عهده دار باشند .

ج ـ تدارکات و پشتیبانی جبهه

یکی از مسایل حساس جبهه ، وجود سازمان قوی و منظمی است که تامین کننده نیازهای تدارکاتی جبهه باشد هنگامی که مردان مشغول رزمند ؛ زنان می توانند بدین مهم اقدام کنند ؛ همچنان که در جنگهای صدر اسلام با تمام تلاش خویش و به خوبی انجام وظیفه کردند. اینک مواردی از مشارکت زنان در تامین نیازهای تدارکاتی و پشتیبانی جنگهای معصومین علیهم السلام را می آوریم .

انتقال و حمل آب و غذا به جبهه

در جنگ احد ، بسیاری از نیروهای مسلمانان فرار کرده بودند . و پیامبر اسلام با تنی چند از یاران نزدیک خود ، در برابر هجوم دشمن مقاومت می کرد . وضعیت سختی پیش آمده بود که چهارده تن از زنان مسلمان برای یاری رزمندگان روانه جبهه احد شدند .

واقدی می نویسد : «محمد بن مسلمه ، همراه زنان به جستجوی آب پرداختند . اینان چهارده نفر بودند که فاطمه(س) دختر پیامبر اکرم (ص) نیز با ایشان بود. زنان آب و غذا را بر شت خویش می بردند وبه درمان مجروحان می پرداختند و به آنان آب می دادند.

عمربن الخطالب درباره ام سلیط گوید : که وی در جنگ احد مشکهای آب را برای ما حمل می کرد .

آبرسانی

در متون تاریخی نام شش تن از زنان مسلمان به عنوان ساقیان رزمندگان به چشم می خورد که علاوه بر درمان مجروحان عهده دار آبرسانی و سقایت رزمندگان جبهه نیز بوده اند . اینان عبارت بودند از : ام ایمن  ام سلیم ام کثیر ، ربیع دختر معوذ ، حمنه و نسیبه .

نسیبه دختر کعب و مادر عماره و همسر عزیه بن عمر ، به همراه شوهر و دو پسر خویش ، در جنگ احد شرکت کرد. در آغاز نبرد ، مشک آبی را برداشت و مجروحین را سیراب می کرد . آنگاه با وضعیت استثنایی جنگ به نبرد پرداخت و دوازده زخم از شمشیرها و نیزه های دشمن بر او وارد آمد.

ام کثیر ، از دانشمندان عصر خود بود که در نبرد قادسیه شرکت کرد. وی می گوید:«چون از مراحل پایانی جنگ اطلاع یافتیم، چادرها را به کمر بستیم و چماقها و چوبدستیهای خود را به دست گرفتیم و به خطوط مقدم جبهه شتافتیم . هر یک از مجروحان را که می یافتیم آب می دادیم و از زمین بلند می کردیم و        می نشاندیم ..»

برخورد زنان قهرمان با فراریان

از بهترین و شیرین ترین یادگارهای تاریخ درباره زنان قهرمان صدر اسلام ، برخورد خشن آنان با مردان فراری است . این برخورد ، گاهی به اندازه ای خشن بود که فراریان را تحت تاثیر قرارداده . آنان را به جبهه جنگ باز می گردانید .

روایات زیر بیانگر چگونگی این برخوردهاست.

صفیه

او دختر عبدالمطلب و از زنان فداکار و قهرمانی است که در جنگ احد شرکت داشت. شجاعت و شهامت و صبر و مقاومت وی در تاریخ جنگهای صدر اسلام از درخشش خاصی برخوردار است . هشام از پدرش نقل می کند که وقتی صفیه به محل درگیری و زخمی شدن پیامبر اسلام رسید مسلمانان را در حال فرار دید. این منظره برای صفیه دور از انتظار بود . از این رو ، نیزه ای برداشته آن را به صورت فراریان می زد و می گفت  «از پیامبر خدا فرار کرده اید؟»

برخورد خشن نسیبه به هنگام فرار فرزند خویش

یکی از کسانی که در جنگ احد در کنار رسول الله ماند و استقامت کرد نسیبه دختر کعب مازینه بود . به دنبال فرار مسلمانان و خالی گذاردن میدان درگیری ن فرزند نسیبه نیز اراده فرار کرد ؛ ولی در همان حال با عکس العمل شدید مادرش روبرو شد . نسیبه با حمله کردن به او گفت :« ای فرزند کجا فرار می کنی ؟    آیا از خدا و رسولش گریزانی؟» و بدین ترتیب وی را از فرار منصرف کرد و به سوی نبرد برگردانید. در همین حال ، مردی به فرزندش حمله کرد و او را کشت . نسیبه بدون کوچکترین سستی ، شمشیر فرزندش  را گرفت و قاتل فرزند خویش را با یک ضربت سخت بر رانش از پای در آورد و به هلاکت رسانید .