انجمن علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی و درمانی و عوامل موثر بر سلامت

در دنیای پیشرفته امروز که عصر ارتباطات و اطلاعات نام گرفته است. اطلاع رسانی از جایگاه رفیع و ارزشمندی برخودار است و با توجه به این مهم که اطلاع رسانی می بایست دقیق، صحیح و مطابق با آخرین پیشرفتهای فن آوری و با تکیه بر ابزار و امکانات ارتباطی مدرن و به روز و با سهولت هرچه تمام تر انجام پذیرد و نیز دسترسی به آنها در هر زمان و مکان به سادگی امکان پذیر باشد، لذا وجود مجامعی قوی که توانایی ایجاد بستر اطلاع رسانی صحیح، بهینه، به روز و همگام با پیشرفتهای فناوری در سطح جهان را فراهم آورد امری بدیهی و ضروری به نظر می رسد.

از جمله علومی که می تواند نقش ارزنده و بسزایی در امر اطلاع رسانی پزشکی ایفا نماید، علم مدارک پزشکی است و متخصصان این رشته در کشورهای مختلف جهان جهت نیل به اهداف مذکور با تشکیل انجمنهای علمی و حرفه ای مربوط به این مهم مبادرت می ورزند. در این بخش ضمن معرفی اجمالی مهمترین انجمن های مدارک پزشکی جهان و ایران به بررسی فعالیتهای فدراسیون بین المللی سازمانهای مدارک پزشکی (IFHRO ) می پردازیم.

تاریخچه انجمن های علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی و درمان جهان

اولین انجمن رسمی مدارک پزشکی در سال 1928 در آمریکا سازمان یافت. با وجودی که بسیاری از مسئولان و متصدیان مدارک پزشکی در کانادا در این انجمن عضویت داشتند، معذالک بمنظور استفاده بیشتر از یک سازمان با اهداف ملی در سال 1942 انجمن متصدیان و کتابداران مدارک پزشکی را در کانادا بنیاد نهادند.

پرسنل مدارک پزشکی انگلستان نیز درصدد تشکیل و ایجاد سازمانی مشابه بودند، لیکن این امر مهم در اثر جنگ جهانی دوم به تعویق افتاد و در سال 1948 انجمن متصدیان مدارک پزشکی بریتانیای کبیر جمعیت واحدی را ایجاد کردند.

به زودی در سال 1949 انجمن بیمارستانهای استرالیا با آگاهی به ارزش کادر کارآزموده مدارک پزشکی، مبادرت به تشکیل سازمان جدیدی نمود و این عمل باعث تشکیل دو سازمان، یکی انجمن متصدیان اسناد و مدارک پزشکی ولز و دیگری انجمن کتابداران اسناد و مدارک پزشکی ویکتوریا شد.

در سال 1952 فدراسیون کتابداران مدارک پزشکی تشکیل شد. از آنجا که مسئولیتهای متصدیان مدارک پزشکی استرالیا بسیار شبیه مسئولیتهای همکارانش در کانادا و آمریکا بود، وجود این جریان در استرالیا موجبات علاقه بیشتر در امور تحقیقی مدارک پزشکی را فراهم کرد و این امر باعث پیشرفت قابل توجهی در کیفیت مراقبتهای پزشکی شد.

به زودی کانالهای ارتباطی بین اعضای سازمان یافته برقرار گردید و همچنین برقراری روابط و متصدیان مدارک پزشکی در کشورهایی که هنوز دارای سیستم منسجم و متشکل نبودند، آغاز شد. عقیده عمومی بر این اصل استوار بود که تشریک مساعی بین کارکنان مدارک پزشکی در سطح جهان موجب پیشرفتهای سریع در ایجاد استانداردهای بین المللی در مسائلی مانند جمع آوری اطلاعات و تدوین آمارها برای بررسی و مطالعه و مقیاس های بین المللی، همچنین طبقه بندی بین المللی و اعمال جراحی بیماریها در سطح جهان را فراهم خواهد آورد.

انجمن مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی آمریکا (AHMA)

در آمریکا تاریخچه مدارک پزشکی را می توان از بیمارستانها شروع نمود. یکی از اولین مراکزی که در تکمیل مدارک پزشکی نقش داشت «بیمارستان پنسیلوانیا» است (1752 م)، که شخصی به نام «بنجامین فرانکلین» پرونده ها را به خط خود می نوشت. آمار به جا مانده از این بیمارستان در سالهای (1773 – 1752) نشان می دهد هر سال تقریباً 400 نفر در این بیمارستان پذیرش می شدند و میزان مرگ و میر 10% پذیرشها بود. اطلاعات ثبت شده از پرونده آنها شامل : نام بیمار، اختلالات، تاریخ پذیرش، تاریخ ترخیص و شرایط بیمار در زمان ترخیص بود. این بیمارستان همچنین دفتر ثبتی داشت که راهنمایی برای یافتن پرونده بیمار بود.
در سال 1803 این پرونده ها کاملتر شد و 70 سال طول کشید تا سال 1873 از پزشکان خواسته شد پرونده ها را به طور سیستماتیک و منظم بنویسند. در همین سال بود که ایندکس بیماران به صورت رسمی به وجود آمد.

در سال 1889 این بیمارستان 2 نفر را استخدام کرد که جداول آماری را تنظیم می کردند و تمام اموری را که طی سال با آن مواجه می شوند طبقه بندی می نمودند. در این جداول حتی «علت ترخیص» نیز ثبت می شد. بیمارستان نیویورک نیز در سال 1771 شروع به کار کرد دفتر ثبت خود را در سال 1793 به کار گرفت. جالب این که ثبت اطلاعات در این دفتر آنقدر کامل بود که آنها توانستند سیستم را کامپیوتری کنند. در این بیمارستان در سال 1866 برنامه ای جهت تهیه دقیق ایندکس بیماریها طراحی شد و در سال 1877 ایندکس بیماران را به وجود آورد که شبیه ایندکسهای الفبایی بیماران و بر اساس «نام بیمارستان» بود.
از دیگر مسائل مهم بیمارستان «نیویورک» این بود که از سال 1879 برای اولین بار ثبت تاریخچه فامیلی رایج شد و از سال 1886 نوشتن تاریخچه و نتایج معاینه جزء فعالیتهای معمول و روتین در آمد و از سال 1932 سیستم شماره گذاری واحد (Unit ) نیز مورد استفاده قرار گرفت.

بیمارستان دیگری که اهمیت تاریخی دارد بیمارستان چریتی است که در «نیواورلند» در سال 1736 تاسیس شد و ویژگی خاص آن این است که بین سالهای 1937 – 1900 پرونده ها را بر اساس سیستم بلوبو (Bellevue) کد گذاری کردند یعنی پرونده ها را هم بر اساس «تشخیص» مشخص می کردند و هم بر اساس «شماره» هر موضوع مشخص می شد. بدین ترتیب که ابتدا بر اساس «موضوع» و بعد در هر موضوع پرونده راکد می دادند و آنها را بر اساس شماره پرونده طبقه بندی می کردند. از دیگر نکات جالب در این بیمارستان این بود که در سال 1937 برای کدگذاری پرونده ها از مرجع SNDo استفاده می شد.

انجمن علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی «انگلستان»

همانگونه که می دانیم، بیمارستان «سنت بارتولومیو» در لندن از اولین بیمارستانها در عرصه مدارک پزشکی است و در سال 1137  میلادی تشکیل شد. در همان سالهای اولیه بخشی را سازماندهی کردند که هرچند شبیه مدارک پزشکی نبود، ولی شهرت جهانی در زمینه مدارک پزشکی را دارا بود.

در زمان هنری هشتم قوانینی به وجود آمد که پیشرفت بیمارستها را مطرح می کرد و در آ« قانون، مواردی برای ثبت وقایع رخ داده در بیمارستان پیش بینی شده بود.

در قرن 17 یکی از قوانین مطروحه در انگلستان این بود که پرونده کاملی بر اساس قوانین موجود تهیه شود و وظیفه پزشک این بود که دستوراتش را کامل بنویسد.

پس از آن، کاپیتان جان گرانت، در سال 1661 نتیجه مشاهداتش را در ارتباط با مرگ و میر ثبت و اقدام به ثبت آمار حیاتی نمود.

در سیستم بهداشتی ملی (NHS ) که همان «خدمات بهداشت ملی» است، همه افراد بیمه می شوند.

زمانی که این قانون مطرح می شود «نگهداری مدارک پزشکی» نیز اجباری شده و قرار شد برای هر بیمار یک پرونده تشکیل داده شود. در سال 1953 یک هیئت اجرایی برای آن به وجود آمد و از پزشکان عمومی خواسته شد مدارک مربوط به بیماران و درمان را نگهداری کنند، البته به شکلی که «وزارت بهداشت» از آنها خواسته است و قید نموده که خواسته وزارت بهداشت با مشورت شورایی صورت می گیرد که نمایندگان پزشکان عمومی عضو آن هستند . همچنین به امر «محرمانه بودن» پرونده پزشکی اشاره و بر آن تاکید شده است که پرونده پزشکی و «خلاصه» آن محرمانه هستند و بایستی محافظت شوند.

انجمن علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی «استرالیا» (HIMAA)

این انجمن اکثر الگوهای خود را مشابه انجمنهای علمی مدارک پزشکی آمریکا و انگلستان به اجرا در آورده است.

این انجمن در سال 1942 با عنوان فدراسیون کتابداران و مدارک پزشکی استرالیا از مجموعه چندین انجمن علمی به وجود آمده در واقع «فدراسیون کتابداران مدارک پزشکی استرالیا» و انجمن های محلی ویکتوریا ذو نیوساوت ولز آن را تشکیل داده اند. این انجمن از بدو تاسیس «استاندارد» را جزء اهداف خود قرار داد.

نام انجمن در سال 1977 به انجمن مدارک پزشکی استرالیا تغییر یافت و نشریه ای تحت عنوان ژورنال مدارک پزشکی استرالیا و عناوین برگزیده اطلاعات بهداشتی منتشر می کند که حاوی «مقالات علمی» است. و در حال حاضر با تغییر نام این انجمن به انجمن مدیریت اطلاعات بهداشتی استرالیا نشریه نیز به همین نام منتشر می گردد.

باید اضافه نمود این انجمن شامل 5 شاخه است :

1. شاخه نیوسات
2. شاخه ویکتوریا
3. شاخه کوئین آیلند
4. شاخه استرالیای غربی
5. گروه تاسمانی

در اکثر ایالات استرالیا انجمن مدارک پزشکی دارای نمایندگی رسمی و مستقل می باشد.

فدراسیون بین المللی سازمانهای مدارک بهداشتی (IFHRO )

اندیشه ایجاد انجمن بین المللی مدارک پزشکی حدود نیم قرن پیش با پیشنهاد و پشتکار «السی رویل» شکل گرفت. او مسئول مدارک پزشکی در ایالت منچستر انگلستان بود و در سال 1948 دریافت که می توان در سطح بین المللی کنفرانسی را ترتیب داد . او با اشتیاق فراوان به انجمن های آمریکا، کانادا و «انجمن اولیه مدارک پزشکی» نامه ای نوشت تا امکان ارتباطات بین المللی بین مسئولان مدارک پزشکی در سرتاسر دنیا بررسی شود. کلیه انجمن ها پاسخ مثبت دادند.

اولین کنفرانس بین المللی در مورد مدارک پزشکی بعد از 4 سال برنامه ریزی، در دانشگاه کینگ لندن در 12-8 سپتامبر سال 1952 برگزار شد که برگزار کنندگان آن انجمن مدارک پزشکی انگلستان با حدود 304 شرکت کننده از 9 کشور دنیا بودند. رویل ضمن خوش آمد گویی گفت: «در حال حاضر صحبت در مورد تبادل پرسنل ، انتقال بورسیه و سایر موضوعات است»در پایان برنامه علمی نشستی به وسیله نماینده هر کشور برگزار شد. 9 نفر انتخاب و به جلسه نهایی راه یافتند.

همچنین تصمیم برگزاری دومین کنفرانس بین المللی در سال 1956 به وسیله انجمن مدارک پزشکی آمریکا در این نشست اتخاذ شد.

تاریخچه بهداشت عمومی پس از انقلاب صنعتی

پس از انقلاب صنعتی در قرن هجدهم و وقوع مشکلات عدیده ای همچون زاغه نشینی ، تراکم جمعیت، تجمع زباله و کثافت در اطراف شهرها، افزایش میزان بیماری و مرگ و میر و همه گیری ها بهداشت عمومی در سال 1840 در انگلیس متولد شد. در سال 1848 بهداشت عمومی با وضع قوانین بهداشتی اعلام کرد که دولت مسئول سلامت مردم است.

• جان اسنوا اپیدمیولوژیست انگلیسی از سال 1848 تا 1854 اپیدمی وبا را در لندن بررسی و ثابت کرد که آلوده بودن آب آشامیدنی در انتقال بیماری نقش داشته است.
• توسعه وتکامل بهداشت عمومی در قرن نوزدهم در حقیقت نتیجه پیشرفت دانش از یک طرف و از طرف دیگر احساس مسئولیت اجتماعی جوامع اروپایی بوده است، در آمریکا با پیروی از الگوی انگلیس و سپس در کشورهای فرانسه، اتریش، اسپانیا، ایتالیا، بلژیک و کشورهای اسکاندیناوی بهداشت عمومی توسعه پیدا کرد.
• در سال 1851 اولین کنفرانس رسمی بهداشت بین المللی در شهر پاریس برگزار شد که نمایندگان 12 کشور در آن شرکت داشتند، در این کنفرانس مقررات بین المللی مطرح و بامضاء نمایندگان دوازده کشور رسید.
• در سال 1875 در انگلستان قانون بهداشت عمومی به اجرا در آمد که در مورد مراقبت از محیط زیست انسان بود. یکی از کسانی که بیش از دیگران موجب اصلاحات بهسازی شد جان سیمون نخستین مدیر پزشکی بهداشت در لندن بود. وی نظامی برای بهداشت عمومی در انگلستان برپا کرد که تحسین جهان را برانگیخت.
• در سال 1873 لویی پاستور 2 فرضیه میکروبی ایجاد بیماری را پیش آورد و در سال 1877 روبرت کخ نشان داد که سیاه زخم در نتیجه یک نوع باکتری بوجود می آید.
• در سال 1881پاستور اصول واکسن های حفاظت کننده را بنا نهاد و از این راه محرک علاقه ای شد که تا به امروز نسبت به مکانیسم ایمنی وجود دارد.
• در سال 1907 در شهر رم (ایتالیا) تصویب نامه ایجاد سازمان بهداشت بین المللی که مرکز آن در شهر پاریس باشد امضاء شد.

جنبش جهانی در مورد فراهم نمودن مراقبت های بهداشتی اولیه (P.H.C )

در بهداشت بین المللی سالهای دهه 1970 از نظر بوجود آمدن موج همه گیر توجه به مراقبت های بهداشتی اولیه شاخص هستند. در سال 1978 کنفرانس بین المللی W.H.O و یونیسف در شهر آلماآتای کشور قزاقستان فعلی (شوروی سابق) تشکیل و بیانیه ای صادر شد که امروزه به عنوان یکی از ارزشمندترین سندهای بهداشتی جهان در سازمان های بین المللی و سطوح ملی کشورها مورد استناد و استفاده قرار می گیرد، این بنانیه می گوید :

نابرابری موجود در وضعیت بهداشت مردم، بخصوص بین مردم کشورهای پیشرفته و رو به پیشرفت و نیز در مناطق مختلف هر کشور از نظر سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پذیرفتنی نیست . بیانیه از کشورهای جهان دعوت می نماید که هدف سازمان جهانی بهداشت را در مورد بهداشت برای همه تا سال 2000 بپذیرند و اعلام نمود که مراقبت های بهداشتی اولیه راه رسیدن به بهداشت برای همه است.

بهداشت عمومی (Public Health)

کلمه بهداشت از واژه ی Hygeia (ایزد بانوی افسانه ای بهداشت در یونان قدیم) گرفته شده که به صورت زن زیبایی نمایش داده می شود که جامی در دست خود د ارد و یک مار مشغول نوشیدن از آن است. برابر افسانه های یونانی مار گواه بر هنر بهبود دادن است که نشانه آن تا امروز نیز محفوظ مانده است. بهداشت عبارتست از: «علم سلامتی و شامل همه عواملی است که در ایجاد زندگی سالم سهمی برعهده دارند»: اصطلاح «بهداشت عمومی»از حدود سال 1840 به میان آمده است و از نیاز به حفاظت «عموم مردم»  در برابر انتشار بیماری های واگیر برخاسته است. بعداً در سال 1848 این اصطلاح به صورت قانون در آمد، قانون بهداشت عمومی انگلیس تبلور کوشش های سازمان یافته توسط جامعه به منظور حفاظت و ارتقای سلامت و بازگرداندن سلامتی از دست رفته مردم است.

در سال 1920 آقای وینسلو Winslow پرفسور سابق بهداشت عمومی در دانشگاه Yale تعریف مفصلی از بهداشت عمومی بدست داد. کمیته ی کارشناسان سازمان بهداشت جهانی درباره ی اجرای خدمات بهداشت عمومی با اقتباس از تعریف قبلی وینسلو، بهداشت عمومی را به این شرح تعریف کرده است.

«علم و هنر پیشگیری از بیماری ها، طولانی کردن زندگی و ارتقای سلامت و موثر کردن آنها از طریق کوشش های سازمان یافته ی اجتماعی برای بهسازی محیط زیست مبارزه با عفونت های واگیر، آموزش بهداشت فردی به اشخاص، سازمان دادن خدمات پزشکی و پرستاری به منظور تشخیص زودرس و درمان ، پیشگیری از بیماری ها و ایجاد نظام اجتماعی، به منظور تضمین بهره وری همه ی اشخاص از استانداردهای مناسب زندگی برای حفظ سلامت و سازمان دادن این مزایا به طوری که هر شهروندی بتواند حق حیات و ادامه زندگی سالم را بشناسد.

در سمپوزیوم منطقه ای دفتر سازمان بهداشت جهانی در اروپا در سال 1966  پیشنهاد شد که باید تعریف بهداشت عمومی چنان گسترش یابد که شامل سازماندهی خدمات مراقبت بهداشتی هم بشود، این موضوع توسط یک کمیته ی کارشناسی دیگر هم در سازمان بهداشت جهانی در سال 1973 مورد پشتیبانی قرار گرفت و با این ترتیب علم بهداشت عمومی نوین، سازمان دهی خدمات بهداشتی عمومی به وسیله ی عوامل فرهنگی، سیاسی و اجرایی کشورها تعیین می شود، انواع گوناگون سازماندهی امکان پذیر است.

جنبه های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حقوقی بهداشت عمومی

چنانکه گفته شد بهداشت عمومی، علم و هنر ارتقای سلامت، پیشگیری از بیماری و افزایش طول عمر از طریق تلاشهای سازمان یافته جامعه است.

منشور اتاوا با مفهوم سلامت به عنوان یک حق انسانی، بر پیش شرط های معین برای تحقق سلامت، تاکید دارد که شامل صلح، منابع اقتصادی مناسب، غذا، مسکن و یک اکوسیستم (زیست محیط) پایدار و استفاده مداوم از منابع می باشد . پذیرش این پیش شرط ها روابط جدا نشدنی ما بین شرایط اجتماعی و اقتصادی، محیط فیزیکی، شیوه های زندگی فردی و سلامت را مورد توجه قرار می دهد.

این وابستگی ها، کلید درک همه جانبه از سلامت را که محور تعریف ارتقای سلامت است، فراهم می سازد. سلامت از نظر سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از حقوق عمده انسانی تلقی می شود و در نتیجه همه مردم باید به منابع اساسی برای تامین سلامت دسترسی داشته باشند. درک و شناخت همه جانبه سلامت دلالت بر این دارد که کلیه نظام ها و ساختارهایی که شرایط اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی را تحت کنترل و تسلط خود دارند، باید مضامین فعالیت های خود را در رابطه با اثراتی که بر روی سلامت و رفاه فرد و جامعه دارند در نظر بگیرند.

عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر سلامت

تعدادی از مطالعات اخیر به ویژه بر بحث توسعه اجتماعی و اقتصادی به عنوان مقوله های اصلی عوامل تعیین کننده سلامت متمرکز بوده و بررسی های بسیاری نشان می دهند که نشانه های اولیه وخامت در وضعیت بهداشتی جمعیت به طور معمول با تغییر در شرایط اجتماعی، اقتصادی و محیطی مشخص می گردد.

در سطح ملی، رابطه واضحی بین عملکرد اقتصادی، توزیع درآمد و وضعیت بهداشتی وجود دارد که دارای معانی ضمنی چشمگیری برای سیاستگذاری اجتماعی و اقتصادی است درآمد سرانه میانگین بالاتر یک شکور و برابری بیشتر در توزیع درآمدش، احتمال زندگی طولانی تر و سالم تر را برای مردمش افزایش می دهد. الگوهای سلامت مادر و کودک اغلب منتج از روندهای اقتصادی عمومی بوده و برای مثال، حساسیت میزان های مرگ و میر کودکان و نوزادان نسبت به محدودیت های اقتصادی قابل رویت است. مطالعات انجام شده در کشورهای رو به رشد، نشان دهنده افزایش 10 درصدی سرانه و سقوط 5/3 درصدی در میزان های مرگ و میر کودکان می باشد. طبق اعلام بانک جهانی، این ارزیابی، تاثیر کلی درآمد بر سلامت را نشان می دهد. تاثیر مذکور ناشی از تلاش هایی که به طور مستقیم با درآمد مرتبط اند (مانند مصرف غذا) و نیز تلاش های غیر مستقیم از طریق عواملی که خودشان به طور اساسی توسط درآمد تعیین می شوند (مانند دسترسی به آب سالم و دفع بهداشتی، دسترسی به مراقبت بهداشتی و غیره) می باشد. گزارش بانک جهانی همچنین حاکی از آن است که یک افزایش 10 درصدی در درآمد، مرگ و میر نوزادان را به بین یک تا دو درصد در نیجریه، سریلانکا، تایلند و چند کشور آمریکای لاتین کاهش می دهد.

سلامت (Health)

هر جامعه ای به عنوان بخشی از فرهنگ خود مفهوم خاصی از سلامتی دارد. اما تاکنون تعریف مشخصی از سلامتی نداریم هیچ معیار منفردی برای اندازه گیری سلامتی وجود ندارد و به همان میزان که تشخیص بین مرگ و زندگی آسان است، تشخیص بین سلامتی و بیماری مشکل است. در بین تعریف هایی که هنوز بکار می رود احتمالاً، قدیمی ترین تعریف آن است که «سلامتی عبارتست از بیمار نبودن» . دز بعضی فرهنگها سلامت و هماهنگی (Harmony ) مترادف یکدیگر به حساب می آیند و هارمونی عبارتست از «سازگار بودن با خود، جامعه، با خدا و جهان».

هندیان و یونانی های قدیم در این مفهوم سلامتی مشترک بوده و بیماری را به اختلال تعادل بدنی نسبت به آنچه اخلاط می نامیدند، منتسب می نمودند.

در فرهنگ لغت آکسفورد سلامت چنین تعریف شده است، وضعیت عالی جسم یا روح و حالتی که اعمال بدن به موقع و به طور موثر انجام شود.

سلامت برابر نظریه بوم شناسی (اکولوژی) به عنوان تعادل پویا بین انسان و محیط زیست او در نظر گرفته می شود.

تعریف سازمان جهانی بهداشت از سلامتی در سال (1948) در مقدمه اساسنامه آن تعریفی است که از همه بیشتر پذیرفته شده است و به شرح زیر می باشد:

«سلامتی عبارتست از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه تنها بیمار یا معلول نبودن» این تعریف بسیار کلی و گسترده است به این جهت از آن انتقاد شده است که نمی توان تندرستی را به عنوان یک حالت کلی تعریف کرد بلکه باید شامل فرآیند تطبیق پیوسته با تقاضاهای متغیر زندگی و تغییراتی که به معنای زندگی داده می شود،  منظور گردد.

تعریف WHO در نظر بسیاری افراد یک هدف آرمانی به شمار می آید نه نظریه ای واقع بینانه، چون با این تعریف هیچکس عملکرد کامل زیست شناختی، روان شناختی و اجتماعی نمی تواند داشته باشد. و بنابراین سالم به شمار نمی آید. با وجود موارد نامبرده این تعریف کاربرد مثبت و گسترده ای دارد و نشان دهنده آرزوی مردم و نماینده هدف کلی، یا هدفی است که ملت ها باید برای آن بکوشند. بهر حال سلامتی فقط زندگی کردن نیست، بلکه منبعی برای زندگی روزمره است.

سلامت یک مفهوم مثبت است که بر منابع و امکانات اجتماعی و شخصی و همچنین توانایی های جسمانی تاکید دارد.

• انجمن علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی و درمانی ایران و جهان
• تاریخچه انجمن های علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی و درمان جهان
• انجمن مدیریت اطلاعات بهداشتی درمانی آمریکا (AHMA)
• مسئولیت انجمن
• اعضای انجمن
• نشریات انجمن
• «نظام نامه» انجمن
• مجلس قانونگذاری انجمن
• حوزه اختیارات مجلس قانونگذاری
• تعهد نامه انجمن
• «آموزش» مدارک پزشکی در آمریکا
• انجمن علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی «انگلستان»
• اهداف انجمن
• «پرسنل » مدارک پزشکی در انگلستان
• اعضای انجمن
• سطوح تحصیلات
• انجمن علمی مدیریت اطلاعات بهداشتی «استرالیا» (HIMAA)
• برنامه «آموزشی»
• فدراسیون بین المللی سازمانهای مدارک بهداشتی (IFHRO)
• تاریخچه
• اندیشه ایجاد انجمن بین المللی مدارک پزشکی حدود نیم قرن پیش با پیشنهاد
• تاریخچه بهداشت عمومی پس از انقلاب صنعتی
• جنبش جهانی در مورد فراهم نمودن مراقبت های بهداشتی اولیه (P.H.C)
• تدوین مجدد بهداشت برای همه بعد از سال ۲۰۰۰
• بهداشت عمومی (Public Health)
• رویکرد جدید بهداشت عمومی
• جنبه های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و حقوقی بهداشت عمومی
• عوامل اجتماعی و اقتصادی موثر بر سلامت
• سلامت (Health)
• ارتقای سلامت (Health Promotion)
• سلامت اجتماع و معیارهای مربوط به آن
• عوامل تعیین کننده تندرستی
• خدمات بهداشتی درمانی در ایران
• منابع انسانی در بهداشت و درمان
• برنامه ریزی منابع انسانی
• آموزش نیروی انسانی بهداشت و درمان
• تعیین نیازهای فعلی به کارکنان بهداشت و درمان
• نیاز به کارکنان بهداشتی بر اساس نسبت کارکنان به جمعیت
• پیش بینی نیاز بر اساس تقاضای خدمت
• مزایای بالقوه روش مبتنی بر تقاضا
• معایب بالقوه روش مبتنی بر تقاضا
• امکان استفاده از روش تقاضای خدمت
• مزایا و معایب بالقوه روش های مبتنی بر نیازها
• مزایای بالقوه
• معایب بالقوه
• نشانه هایی برای استفاده از روش نیازهای بهداشتی
• پیش بینی نیاز به کارکنان بر اساس هدف های خدمت
• مزایای بالقوه در روش هدف ارائه خدمات
• معایب بالقوه
• عملی بودن خاص روش
• پیش بینی نیاز بر اساس استانداردهای کارکنان
• اصول کلی و عمومی برای انتخاب یک روش پیش بینی نیاز به کارکنان
• نیروی انسانی در تیم بهداشتی
• مشکلات موجود در رابطه با نیروی انسانی بهداشت و درمان
• اعتبارات هزینه ای بهداشتی درمانی کشور
• سیاست های بخش بهداشت و درمان در برنامه سوم توسعه
• موسسات و سازمانهای اداری فعالیتهای بهداشتی درمانی در ایران