سازه بتن آرمه

در این گزارش با توجه به زمان مربوط به کارآموزی مراحل، آماده سازی برای ساخت و قالب بندی و آرماتوربندی و بتن ریزی سقفها، تیرها و ستونها انجام شده است.

روش ارائه این گزارش به این صورت است که در بخشهایی مستقل تحت عناوین مصرفی کلی پروژه آرماتورگذاری، قالب بندی، بتن ریزی و اجرای سقف آورده شده است.

این کار به دلیل حفظ پیوستگی مطالب کارهای مختلف است مثلاً در قالب بندی می‌توان به قالبها، قالبهای ستونها، تیرها و سقف و … جدا جدا اشاره کرد که پیوستگی و نظم مطالب به هم می خورد ولی با بیان کامل ان در یک فصل همه مطالب در یکی آورده شده است.

بدیهی است که ابتدا تیر یا ستون (و یا تیرچه) ساخته شده سپس در محل مورد نظر قرار داده شده، بعد قالب بندی می کنیم، سپس بتن ریزی و بعد قالب برداری لذا با عنایت به دلیل فوق این گزارش به صورت بخشهای مستقل ارائه می شود.

معرفی پروژه

این ساختمان با کارفرمای شخصی و کاربری مسکونی در زمینی به مساحت سند برابر 200 مترمربع و مساحت پس از اصلاحی 187 مترمربع در سه طبقه و همراه با زیرزمین و پیلوت بنا شده است. اسکلت سازه به صورت بتنی است.

سه طبقه بصورت پلان معماری تیپ و هر یک به مساحت 9/106 مترمربع بنا شده است. در زیرزمین چهار انباری همراه با تاسیسات حرارتی جمعاً به مساحت 2/125 مترمربع قرار دارد.

در طبقه همکف (پیلوت) سه واحد پارکینگ در نظر گرفته شده است. زمین به صورت مستطیل کامل بوده و طول و عرض ان به ترتیب 70/18 و 10 متر است.

این ملک در زمین جنوبی واقع است و از طرف چپ و راست و کوچه پشتی توسط همسایه محصور گردیده است.

مشخصات فنی

کلیه این مشخصات براساس نقشه های اجرایی سازه بیان شده است.

بتن

• بتن مصرفی در شالوده ها و کلیه عناصر سازه ای از قبیل تیرها و ستونها و سقف از نوع B 300 است.
• مقاومت فشاری بتن 28 روزه ، 300 کیلوگرم بر سانتی مترمربع است روی نمونه‌های مکعبی به ابعاد cm10* cm20* cm
• مقاومت 28 روزه حداقل روی نمونه های سیلندری 250 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع بروی نمونه سیلندری به ابعاد: قطر 6 اینچ و ارتفاع 2 اینچ.
• عیار سیمان در بتن حداقل 350 کیلوگرم سیمان در هر مترمکعب بتن.
• بتن مگر مصرفی در زیر پی ها می بایستی دارای حداقل دارای 150 کیلوگرم سیمان در هر مترمکعب بتن باشد.
• سیمان مصرفی از نوع سیمان مصرفی تیپ I است. مگر اینکه آزمایشگاه معتبر سیمان نوع دیگری را پیشنهاد کند.
• آب مورد استفاده در بتن باید مطابق مشخصات منتشر شده از سوی موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران باشد.
• آب، مصالح سنگی و طرح اختلاط (Mix Design) باید مورد تایید آزمایشگاه معتبر باشد.
• سطوحی که به علت قطع بتن ریزی بوجود می آید باید :

الف) محل آن دقیقاً با نظر مهندس ناظر انتخاب شود.

ب) قبل از بتن ریزی مجدد مسطوح تماس کاملاً پاک و مرطوب شده و با دوغاب سیمان پرمایه آغشته گردد.

• استفاده از هرگونه مواد اضافی در بتن (Admixtures) فقط با موافقت کتبی مهندس ناظر مجاز است.
• از بتنهای ساخته شده برای اجرا باید روزانه حداقل 2 نمونه مکعبی و یا سیلندری با نظر مهندس ناظر تهیه و توسط آزمایشگاه معتبر مورد آزمایش قرار گرفته و نتیجه به دستگاه نظارت ارائه شود.
• حداقل پوشش روی میلگردها به قرار زیر است:

الف) برای پی‌ها و سایر اعضای اصلی سازه که در تماس مستقیم با زمین هستند 5 / 7‌ سانتی متر.

ب) اگر پس از قالب برداری سطح بتن در مصرفی هوا هستند. 5 سانتی متر

ج) برای دال ها و دیوارها که مستقیماً در معرفی زمین و هوا نیستند. 3 سانتی متر

قالب ها

قالبهای بایستی طوری ساخته شدند که در موقع بتن ریزی به صورت استوار در محل خود باقی مانده و از نفوذ شیره بتن به خارج جلوگیری کنند.

آرماتورها

• کلیه میلگردها از نوع (A-III) آجدار با حد جاری شدن 4000 کیلوگرم بر سانتی‌مترمربع است.
• تمامی آرماتورها باید به صورت سرد خم شوند.
• در شالوده ها سفره زیرین آرماتور باید به کمک قطعات ماسه سیمان که با مفتولهای نرم به میلگردها بسته می شوند یا زیر سری های پلاستیکی از کف قالب بالاتر نگه داشته شده.
• آرماتورهای شناژ باید حداقل cm 50 داخل فونداسیون ادامه یابد.

معرفی سیستم سازه‌ای

• این ساختمان به صورت اسکلت بتنی ساخته شده است.
• در هر دو جهت قالبتهای قسمتی هستند.
• سیستم سقف این پروژه از نوع تیرچه بلوک است.

آرماتورگذاری

در این پروژه با توجه به محل یک جادو یک موسسه کلیه میلگردهای مورد نیاز در پروژه و در اختیار داشتن محل دپوی مناسب میلگردها، کلیه میلگردهای خریداری شده توسط یک دستگاه تریلر کفی به محل کارگاه حمل شد.

در هنگام تخلیه میلگردها باید توجه داشته باشیم که ضمن صدمه وارد نشدن به کارگران، خود میلگردها نیز صدمه نبیند.

برای انجام عمل تخلیه از دیلم استفاده شده بود که برای اهرم کردن در زیر میلگرد و تخلیه تک تک میلگردها بهره گرفته شود.

برای تخلیه میلگردها با دیلم بوسیله چند عدد الوار سطح شیبدار از کفی تا روی زمین ایجاد کردیم تا میلگردها بتوانند بغلتند و در نتیجه افتادن روی زمین آسیب نبینند.

کلیات قالب بندی

برای احداث یک سازه بتن آرمه، باید بتن خمیری در قالبهایی ریخته شود تا پس از
پر کردن تمام حجم قالبتها و سفت شدن، به شکل لازم درآید. از مهمترین گامها در احداث سازه های بتنی، انجام قالب بندی است. به همین دلیل باید پیمانکار سازه های بتنی کاملا در جریان امور مربوط به قالب بندی، از وسایل گرفته تا مشخصات و رواداریهای ابعاد و روشهای اجرایی قرار داشته باشند.

پس از استقرار قالبها در محل مربوطه باید از آنها کاملاً بازدید نموده و درزهایی که احتمالاً‌ باعث بیرون زدن شیره بتن خواهند شد، گرفته شوند.

پایداری از مهمترین خصوصیاتی است که باید در قالب بندی رعایت شود. کافی نبودن مهاربندی پایه های اطمینان و یا مهاربندی افقی سکوها، عدم تنظیم تعادل افقی بتن‌ریزی که منجر به پر شدن یک قسمت از قالب، و خالی ماندن قسمت دیگر می شود، کف نامناسب در زیر قالب شالوده و یا زیر پایه های اطمینان، عدم حضور کاگران ماهر، خوب نبستن قطعات قالب به یکدیگر، در نظر نگرفتن بارهای زنده و مرده وارد به قالبها و لغزش لایه خاک مجاور قالب و غیره می توانند باعث خرابی قالبها گردند.

انواع مصالح قالب

قالبهای سازه بتنی بطور کلی می تواند بسته به شرایط و ویژگی هایی که ما در کارگاه انتظار داریم یکی از موارد زیر باشد:

1. قالب آجری
2. قالب چوبی
3. قالب فولادی (آهنی)
4. قالب آلومینیومی
5. قالب فایبرگلاس

قالب بندی تیرهای اصلی

در این پروژه مورد بتن تیرهای اصلی و سقف یکپارچه ریخته شده است و آرماتورهای سقف و تیرهای اصلی به یکدیگر متصل می باشد و ضخامت تیرهای اصلی از سقف بیشتر می باشد. این تفاوت ضخامت را از پائین منظور نموده و آن گاه آن را با سقف کاذب اصلاح می نماییم و در بعضی موارد نیز این تفاوت ضخامت را از بالا منظور نموده برای هم سطح کردن کف و فرش نمودن اطاقها این اختلاف ارتفاع را با بتون سبک پر می نمایند.

در این مورد تیرهای اصلی از دو قسمت تشکیل می‌شود که این دو قسمت عبارتند از کف و گونه‌های چپ و راست ولی اگر ضخامت تیرهای اصلی و سقف مساوی باشد و یا اختلاف ضخامت در بالا منظور شود در نتیجه تیرهای اصلی فقط احتیاج به کف دارد و ساختن قالب آن بدین طریق است که پایه هائی با کلاهک مطابق شکل به تعداد لازم بین دو ستون قرار داده و کف تیر اصلی را به پهنای تعیین شده در نقشه که از قبل ساخته شده است روی این پایه ها نصب می نماییم و به آن میخ می کنیم. تعداد این پایه‌ها باید آنقدر باشد که بخوبی بتواند وزن آرماتور و بتن و کارگران و وسایل بتن‌ریزی را تحمل نماید.

قالب بندی سقف

در مورد سقفهای تیرچه بلوک نیازی به بستن هر سقف با تخته نیست و فقط باید کمر تیرچه ها به فاصله حدود 5/6 تا 2 متر بسته شود تا از شکم دادن آن جلوگیری شود.

در مورد داربست سقف و تیرهای اصلی در طبقه همکف که پایه های چوبی روی زمین قرار می‌گیرد و حتی ممکن است که این پایه‌ها روی خاک دستی واقع شود در اثر وزن بتن که به پایه‌ها منتقل می شود این پایه ها نشست کرده و نیز بتنی و یا سقف از جای خود حرکت نموده و از تراز خارج شده و در نتیجه شکم برمی دارد برای جلوگیری از این مطلب باید حتما زیر این پایه ها تخته هائی به ضخامت 4 تا 5 سانتیمتر و به عرض حدود 20 سانتی متر و به طول حدود 4 متر قرار داد تا فشار وارده از تیر یا سقف در اثر وزن بتن نقطه ای نبوده و به سطح منتقل شده و خطر نشست پایه ها را کمتر بنماید به این تخته ها تخته زیر سری می گویند.

برای تنظیم قالب‌بندی و سهولت در قالب‌برداری از گوه استفاده می‌کنیم. بدین طریق که دو عدد گوه زیر هر پایه قرار می دهیم و به وسیله چکش آن را در جای خود محکم نموده و آن گاه آن را بوسیله گچ در محل خود ثابت می نماییم تا خطر هرگونه جابجایی پایه به حداقل برسد.

چند نکته برای نگهداری از بتن بعد از باز کردن قالبها

1. هرچه قالب دیتر بایز شود (یکی ، دو روز) بهتر است تا دیرتر آب بتن تبخیر گردد. البته لازم به ذکر است باز کردن دیر هم سبب چسبیدن قالب به بتن می‌شود.
2. در صورتی که قالب زیر تیر را زود باز کنیم بتن می ریزد و این امر سبب دقت بیشتری در زمان باز کردن قالب تیرها است. ولی در ستونها چون این اخطار پذیری نیست قالب را زود باز کرده و هنگامی که به بتن ستون آب می دهیم آب بتن می‌ریزد لذا برای رفع این نقص باید دور ستونها را گونی ببندیم.
3. برای آب دادن به بتن سقف هم بهتر است یک لای ماسه پهن کنیم ورودی آن آب دهیم این کار سبب بالا رفتن جذب آب شده و روزی یک مرتبه آب دادن کفایت می کند.

بتن ریزی

در سازه های بتن آرمه مهمترین جزء مصالح برای اسکلت بتن و آرماتور است که در اینجا به بتن می پردازیم.

بتن به صورت تهیه در کارگاه (کارخانه) به محل انجام پروژه توسط ماشینهای مخصوص حمل بتن آورده می شد.

در تهیه بتن در هنگام قرارداد با کارخانه طرح اختلاط، نوع مصالح (شکسته، نشکسته، …) عیار سیمان، روانی، اسلامپ و … را به کارگاه تولید کننده تهیه و آنها بر این اساس بتن را برای ما تهیه می کنند.

اجزاء سقف

همانطور که در سیستم سازه ای در ابتدا گزارش بیان شد. سیستم سقف این سازه این سیستم متد اول تیرچه بلوک است.

سقف تیرچه بلوک بطور کلی شامل اجزای زیر است:

1. تیرچه
2. بلوک
3. میلگرد ممان منفی
4. میلگرد حرارتی
5. کلاف عرضی
6. بتن

• مقدمه  4

فصل اول

• معرفی پروژه  5
• معرفی کلی 5
• مشخصات فنی 6
• مصرفی سیستم سازه ای  8

فصل دوم

• آرماتورگذاری 9
• حمل و تخلیه و انبار کردن میلگردها 9
• برش میلگردها 10
• خم کردن میلگردها 11
• وصله کردن میلگردها 11
• تمیز کردن میلگردها 12
• حمل، نصب و استقرار میلگردها 12
• آرماتوربندی ستونها 12
• آرماتور گذاری پله 13
• آرماتوربندی تیرها 14

فصل سوم

• قالب بندی  15
• کلیات قالب بندی 15
• انواع مصالح قالب 21
• اقتصاد قالب بندی 23
• قالب بندی ستون  24
• پایه های اطمینان 25
• قالب بندی تیرهای اصلی 26
• قالب بندی سقف  28
• باز کردن قالب 29
• چند نکته برای نگهداری از بتن بعد از باز کردن قالبها 30

فصل چهارم

• بتن ریزی 31
• بتن ریزی در کارگاه 31
• ویبره بتن 32

فصل پنجم

• اجرای سقف تیرچه بلوک 34

فصل ششم

• پیشنهادات 40
• ترکهای ناشی از زنگ زدن و فساد میلگردها 40
• ترکهای ناشی از پوسیدگی آرماتور به دلیل کربناسیون بتن 43
• ترکهای ناشی از پوسیدگی آرماتور به دلیل رطوبت و اتمسفر 44