تاثیر و تدابیر خطی در طراحی لباس

بررسی و تجزیه و تحلیل بدن

مهمترین نکته در ایجاد ظاهری دلخواه این است که برآیند چه معایبی دارید و چگونه  می‌خواهید به نظر بیایید. (با نگاه کردن عکس بدون روتوش خود یکی نیم رخ و دیگری تمام رخ) جواب این سوال را خواهید داد وقتی بدانید چه عیوبی دارید از بین بردن آنها راههای بیشماری دارد.

• بررسی بدن :

اول باید بدانید چه نوع هیکلی دارید، کوتاه یا بلند،‌چاق یا لاغر، متوسط در وزن و قد؟ آیا شانه های افتاده،‌شکم صاف یا برآمده، سر به حالت عمودی برروی گردن؟ و آیا کمر نرمال ؟ آیا چاقی شما متناسب با قد شماست؟ با اندازه گرفتن نقاط مختلف بدن نقص ها معلوم میگردد.

• بررسی صورت:

موهای سر را از روی صورت به پشت سر عقب زده در آینه نگاه کنید. بهترین نوع صورت بیضی شکل است. حالا ببینید صورت شما بیضی، گرد، مثلثی ، مستطیل یا مربع است با انتخاب مدل یقه صحیح در لباس میتوان شکل صورت را مطابق دلخواه عوض کرد.

• بررسی رنگ ها :

ببینید چه رنگی بهتر به پوست و رنگ چشم و موی شما می آید. با گذاشتن رنگهای مختلف پارچه روی شانه در نور طبیعی می توانید ببینید چه رنگی پوست شما را شفاف تر و رنگ چشم را درخشنده تر می کند.

1. از ابتدایی ترین فرم شروع می کنیم (لباس عصر)
2. خانمی قد کوتاه جوان صورت گرد – گردن کوتاه – پوست تیره و سبز رنگ
3. خانمی قد کوتاه جوان صورت دراز مستطیلی شکل – گردن بلند پوست سبزه پریده – بالاتنه کوتاه (لباس عصر)
4. خانمی قد کوتاه جوان بالاتنه درشت و پهن پاهای باریک و پوست گندمی پریده صورت بیضی باریک – گردن کوتاه
5. خانمی جوان پوست سبز مایل به زرد صورت چهارگوش گردن کوتاه پایین تنه درشت باسن
6. پوست جوان سفید پرده – صورت مثلثی قاعده بالا – گردن بلند – قدبلند – بسیار لاغر و استخوانی لباس عصر
7. جوان پوست سبز پریده صورت مستطیل گردن کوتاه دستهای بلند بسیار لاغر و استخوانی قد کوتاه
8. خانم جوان پوست سبز تیره مایل به زرد صورت مثلثی قاعده پایین گردن کوتاه سینه های بسیار درشت چاق و تپل قد بلند (لباس عصر)
9. خانم مسن پوست سفید پریده صورت گرد گردن کوتاه باسن برجسته رو به عقب بسیار لاغر و استخوانی قد کوتاه

خطوط روی بدن

بدن خط و برش لباس روی مستطیل خیلی موثر است در نظر گرفتن نوع آنها قبل از انتخاب مدل لباس خیلی مهم است. همانطور که می دانیم خط گردن، کمر، آستین، پای دامن، هیکل را مشخص می کنند پس سهم مهمی در خوب یا بد نشان داده هیکل دارند.

بررسی خطوط

باید دانست که خطوط روی انسان اثر روانی و عملی دارد با وجودی که فقط دو نوع خط راست و  وجود دارد ولی از آنها بی نهایت خط بوجود می آید.

• خطوط مستقیم

خطوط مستقیم عبارتند از عمودی، مایل ، افقی، که هر کدام اثر مختلف روی بیننده دارد. خطوط عمودی دال بر دوستی و استواری است و حال آنکه خطوط افقی دلالت بر آرامش و ملایمت می کند. اثر خطوط مایل بین دو اثر دو خط دیگر است.

• خطوط منحنی

از خط گرد تا خط راست هستند و اثر کلامً متفاوتی با خطوط راست دارند و به تجربه ثابت شده که زیباتر هستند و زیباترین خط منحنی خطی است که مسیر مایل دارد.

• خطوط اصلی

وقتی چندین خط در مدل باشد چشم مهمترین آنها را دنبال می کند. بخاطر این عکس العمل دید است که می شود با طرح مناسب برای لباس چشم را متوجه نقاط خوب بدن نمود. مثلاً با توجه کردن چشم به صورت ما هیکل زیاد به نظر نمی آید.

دامنه رنگها

رنگها میتوانند حس گرما یا سرما بدهند. قد را بلندتر یا کوتاهتر ، رنگ صورت را درخشنده تر یا بی رنگ کنند. رنگ قرمز و نارنجی از رنگهای گرم و آبی، بنفش از رنگهای سرد هستند. رنگهای تیره و سیاه که نور را در خود جذب می کنند اثر گرمی بیشتری دارند در صورتی که سفید و رنگهای روشن که نور را منعکس می کنند اثر سردی می دهند. بنابراین با دانستن این نکات میتوان برای فصول مختلف رنگهای مناسب انتخاب کرد. اثر رنگها روی اندام همانطور که می دانید مختلف است. تمام رنگ هایی که در آن قرمز و زرد می باشند رنگهای (ادوانس) یا پیشرفته خوانده شده بنابراین شیئی را جلوتر نشان داده اندام را بزرگتر می کند. از طرف دیگر رنگهایی که شامل آبی باشد شیئی را دورتر نشان می دهند. در نتیجه کوچکتر می کنند. ولی تیرگی و روشنی نوع رنگ هم بستگی دارد. مثلاً دلیل نیست هر نوع قرمز اندام را بزرگ کند. مثلاً قرمز تیره و خاکستری مخلوط داشته باشند ممکن است اصلاً روی اندام اثر بزرگی نداشته باشد. یک راه ساده امتحان ایست که پای خود را در یک کفش سفید و سیاه و یا ورنی مشکی و جیر امتحان کنید و اثر بزرگی و کوچکی را متوجه شوید.

• اثر رنگها در پوست صورت

رنگ پوست، موها و چشم آنقدر متفاوتند که به آسانی نمی توان یک قانون دقیق و انتخاب رنگ که برای هر کس مناسب باشد داد. شاید بهترین راه همانطور که قبلا هم گفته شد این باشد که رنگها در مقابل صورت در نور طبیعی قرار داده و نتیجه مطلوب گرفت و دید که چه رنگی مناسب با پوست صورت،‌رنگ مو و چشم می باشند. در انتخاب رنگ پارچه اول رنگ پوست در نظر گرفته میشود. رنگ پوست از تعدادی زرد و قرمز تشکیل شده است. با علم به اینکه رنگها با هم هماهنگی هم با تکرار تاکید می شوند بنابراین از بکار بردن رنگ هایی نامناسب مثلاً سبز اگر پوست گلگون و سرخ می باشد و یا بنفش اگر پوست زرد و پریده است اجتناب کنید. همچنین اگر پوست زرد و پریده دارید نباید رنگ زرد را انتخاب کنید. رنگ قرمز اگر پوست شما قرمزی دارد یعنی خیلی صورتی است. کسانی که ته چهره روشن دارند رنگهای تیره که ترکیب با خاکستری دارد برایشان مناسب است و کسانی که چهره زرد دارند برایشان مناسب نیست. رنگ سفید و مشکی هم روی پوست صورت اثر مخصوصی دارند. مشکی چون نور را جذب می کنند رنگ را از صورت می گیرد. در نتیجه پریده نشان می دهد برای همین است که معمولا یک یقه با ‌روشن روی لباس تیره دوخته میشود که تا اندازه ای این اثر را خنثی می کند.

• اثر رنگها در اندام :

هر چند که رنگ پارچه مطابق با چهره انتخاب میشود ولی اثر آن روی اندام نباید فراموش شود می دانیم که چطور رنگهای تیره و مخلوط با خاکستری اندام را کوچکتر نشان می دهد در صورتی که رنگهای روشن و درخشان و رنگهای پیشرفته اندام را بزرگتر می کند. رنگ مشکی اگر چه اندام را کوچکتر نشان می دهد ولی خطوط خارجی اندام را محدود می کند. بنابراین اگر شما می خواهید نقایص یک قسمت از بدن را بپوشانید مثلاً باسن خیلی بزرگ  رنگ مشکی از رنگهای تیره که مخلوط خاکستری داشته باشد استفاده کنید. اگر که اندام بلند و مناسب دارید از هر رنگ می توانید استفاده کنید و چندین رنگ در یک لباس بپوشید. شخصی که بلند و چاق است باید در انتخاب رنگها دقت بیشتری کند. اثر رنگهایی که اندام را چاق تر نشان می دهد خودداری کند. در عوض رنگهای تیره که خاکستری دارند و خطوط خارجی اندام را محدود نمی کنند، استفاده کند. افراد با قد کوتاه و هیکل مناسب باید لباسی که از یک رنگ تشکیل می شود بپوشند. مدلهایی که از دو رنگ یا بیشتر است مناسب نیست. مثل بلور سفید و دامن مشکی.

• اثر طرح پارچه

همانطور که خطوط اثر مهمی در خوب نشان دادن هیکل دارند. طرح پارچه هم سهم مهمی در لباس دارد. البته طرح کردن برای پارچه های ساده خیلی آسانتر است ولی از آنجائیکه بعضی از پارچه های طرح دار راه راه یا بته دار زیبایی بیشتری به اندام و صورت میدهند بهتر است بیشتر درباره آنها بدانیم.

تدابیر پارچه های راه راه

پارچه های راه راه بخاطر اینکه طرحهای متنوع از قبیل راه پهن و باریک و برگهای مختلف می باشند برای اندامهای گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد معمولاً پارچه های راه راه که راه عمودی داشته باشند اندام را بلندتر و باریکتر می کنند. ولی این قانون استثناء هم دارد. چون بعضی از راههای عمودی ممکن است اندام را پهن تر نشان دهد. و همچنین راه راههای افقی اندام را پهن تر و کوتاهتر نشان میدهد. ولی راه راههای افقی باریک در مقایسه با راه راههای افقی پهن اندام را باریکتر نشان میدهند در واقع این حالات بستگی به عکس العمل چشم نسبت به عرض راه راه و فاصله آنها دارد.

تدابیر پارچه های بته دار

پارچه های نقش دار مثل پارچه های راه راه می توانند زیبایی خاصی به طرح لباس بدهند. ولی باید دانست که این پارچه اندام را بزرگتر از پارچه های ساده در همان رنگ نشان میدهند. معمولاً پارچه های با طرح و نقش متوسط و رنگهای نزدیک به هم نتیجه مطلوب تر می دهند. رنگهای روشن و تند و نقش های بزرگ روی پارچه اندام را بزرگتر نشان میدهند. در صورتیکه رنگهای تیره و شفاف اندام را کوچکتر می کنند. نقش و بته های روی پارچه که حالت افقی دارند چاق تر و آنها که حالت عمودی دارند لاغرتر می کنند. حاشیه پای دامن توجه را به پاها ‌جلب می کند.حاشیه ها معمولاً اندام را پهن تر می کنند. تنها حاشیه عمودی که در وسط لباس قرار می گیرد اگر باریک باشد اندام را باریکتر نشان میدهد.

پارچه های آهار دار و بی آهار

پارچه های آهار دار خطوط خارجی اندام را نشان نمی دهند چون روی بدن افت ندارند. بنابراین هر چند که ممکن است بعضی از نقائصی را بپوشانند ولی اندام را بزرگتر می کنند. پارچه های بی آهار و افت دار مثل کرب اگر راسته دوخته شود به بدن تماس دارد و لاغر نشان میدهد و دراپه اگر دوخته شود زیبایی خاصی دارد.

خواص روحی رنگ ها

رنگها از لحاظ روانی اهمیت فوق العاده دارند. حتی روانشناسان توانسته اند بعضی از مریضی‌ها را از رنگها معالجه کنند. در چرخ رنگ روانی در حقیقت سه رنگ اصلی است زیرا هیچ دو رنگی نیست که در دید ما مخلوط شود و رنگهای (زرد – قرمز – آبی) را بوجود آورد. روان شناسان ثابت کرده اند اگر مدت طولانی به یکی از رنگهای چرخ روانی نگاه کنیک و بعد چشم خود را ببندیم در چشم ما رنگ متضاد آن رنگ بوجود می آید. رنگها میتوانند احساس سردی یا گرمی بدهند،‌ قد را بلندتر یا کوتاهتر ، اندام را چاقتر یا لاغرتر کنند. شخص از سه رنگ اصلی (قرمز – زرد – آبی ) و سه رنگ فرعی (سبز – بنفش – نارنجی) زودتر احساس خستگی می کند، ولی از رنگهای دوم زرد مایل به سبز، سبز مایل به آبی و غیره دیرتر احساس خستگی می کند. رنگها هرچه سفید بیشتر داشته باشند یعنی ارزش رنگ آنها زیادتر شود بنظر سردتر می آید. رنگاهی گرم عکس این حالت را دارند پس برای اندامهای چاق زیاد مناسب نیستند. رنگهایی که از خانواده آبی و سبز هستند در شخص ایجاد آرامش می کنند و هر چه این رنگها تیره تر شوند و آبی آنها بیشتر و ارزش نها کم گردد در شخص ایجاد دلتنگی می کنند. رنگهای گرم و یا گروهی که اطراف نارنجی هستند در شخص احساس خوشی و راحتی بوجود می آورند و هر چه قرمز آنها بیشتر شود مهیج تر می شوند. رنگهای با ارزش رنگی زیاد اندام را چاق تر و رنگهای با ارزش رنگی کم اندام را لاغرتر می کند.

شدت رنگ

شدت رنگ یعنی قدرت و ضعف رنگ ،‌یا بعبارت دیگر خالصی رنگ به حد اشباع مثل زرد تند و زرد ملایم باید بدانیم که رنگها در کمال شدتشان خیلی موثر هستند واین خاصیت یک نوع درخشندگی جالبی بوجود می آورد. بشرطی که به مقدار مناسب استفاده شود. رنگهایی که شدت رنگ آنها زیاد است اندام را بزرگتر و آنهایی که شدت رنگیشان کم است اندام را کوچکتر می کنند. برای اینکه شدت رنگی را تغییر دهیم آنرا با رنگ متضادش مخلوط می کنیم. رنگ متضاد هر رنگ در دایره رنگها درست مقابل آن قرار دارد. با مخلوط کردن رنگهای متضاد بطور مساوی رنگ خنثی بوجود می آید. این رنگ خنثی از رنگ خاکستری که از مخلوط سفید و سیاه بدست می آید گرمتر و موثرتر است.

روانشناسی رنگ

طراح باید در نظر داشته باشد نهایت تلاش او در انتخاب طرح پارچه و طراحی لباس و تزئینات به تنهایی نمی تواند کار او را تکمیل کند. اگر انتخاب رنگ پارچه و یا تلفیق رنگهای نامناسب تمام زحمات او را نقش بر آب خواهد کرد. شناخت رنگ و روانشناسی رنگ بر روی چهره و اندام میتوان بهترین نتیجه مطلوب را گرفت و متناسب با موقعیتی که شخص مورد نظر می خواهد از لباس استفاده کند انتخاب رنگ نمود. رنگها روی چهره و اندام افراد را پیر و پژمرده و یا جوان و شاداب می کنند و یا چاق و یا لاغر نشان میدهد. به این دلیل به حساسیت موضوع بیشتر پی می بریم. و از این فن می توان به نحو مطلوب در طراحی لباس صحنه تئاتر استفاده کرد. گریم و یا نور صحنه به تنهایی برای هدف طراح کافی نیست.

رنگ در طبیعت به سه رنگ خالص زرد و آبی و قرمز می باشد و از ترکیب آنها سه رنگ فرعی نارنجی، بنفش و سبز می باشد.

هر رنگی را برای هر کسی انتخاب می کنیم ولی با تغییراتی در رنگ متناسب با رنگ پوست آن شخص بهترین روش برای شناخت اینکه چه رنگی به چه کسی می آید، پارچه و یا رنگ مورد نظر را روی شانه شخص قرار داده و در نور طبیعی انعکاس آن را روی صورت می بینیم و متوجه می شویم چه تعداد رنگ و چگونه به شخص مورد نظر می آید.

• رنگ زرد: که بالاترین شدت رنگی را دارد و دارای تابش شدید می باشد. با پوست برنزه و سبزه تیره ترکیب دلچسب و جذابی بوجود می آورد. البته پوست را تیره تر می کند. اما رنگ لیمویی که ترکیب با رنگ سفید می باشد به افراد سبزه تیره بهتر می آید و پوستشان را روشنتر می‌کند. برای افراد گندمی گلگون و گندمی مناسب است همچنین پوست سفید اما برای افراد رنگ پریده و پوستهای زرد رنگ مناسب نیست و باید این افراد در صورت لزوم از لیمویی روشن استفاده کنند.
• رنگ آبی : رنگ آرامش می باشد. برای پوست سبزه مناسب نیست برای پوستهای سفید ، گندمی و گندمی گلگون مناسب است. رنگ آبی و سرمه ای برای افرادی که پوستشان ته مایه زرد دارد مناسب نیست زیرا رگ چهره را می گیرد این افراد میتوانند از آبی روشن استفاده کنند.
• رنگ قرمز : رنگ گرما و حرارت و شعف و شادی می باشد. این رنگ به پوست سفید،‌گندمی و سبزه روشن و گندمی مایه زرد مناسب است افرادی که ته مایه پوستشان قرمز و گلگون می‌باشد میتوانند از قرمز ترکیب با سفید و یا قرمز ترکیب با سیاه استفاده کنند که رنگ صورتی و زرشکی می باشد.
• رنگ نارنجی: رنگ گرما رنگ شادی البته نه به حد قرمز می باشد. به پوستهای سفید و گندمی گلگون می‌آید. افراد با پوستهای گندمی مایه زرد و سبزه نباید از رنگ مطلق نارنجی استفاده کند بلکه می توانند از رنگ  که ترکیب نارنجی با سفید می باشد میتوانند استفاده کنند.
• رنگ بنفش : رنگ سرد و رنگ سنگینی است از لحاظ تاثیر در روحیه. رنگ بنفش برای پوستهای سفید و گندمی گلگون مناسب است. به پوستهای سبزه تیره نمی آید که می توانند از بنفش ترکیب با سفید که بنفش روشن می باشد استفاده کنند. پوستهای گندمی مایه زرد از بنفش نباید استفاده کنند بلکه می توانند از بنفشی که ترکیب قرمز آن بیشتر می باشد استفاده کنند. بنفش قرمز رنگ به پوستهای گلگون نمی آید بلکه از رنگ اصلی بنفش استفاده کنند زیرا بنفش رنگ چهره را می گیرد.
• رنگ سبز : رنگ آرامش روح و روان رنگ ایمان، رنگ شعف روحی این رنگ به پوستهای سفید، گندمی گلگون، گندمی پریده و مایه زرد می آید. اما پوستهای سبز تیره نباید از رنگ اصلی سبز استفاده کنند بلکه از سبزه ترکیب با سفید که سبز روشن می باشد میتوانند استفاده کنند.
• رنگ آبی فیروزه ای : این رنگ تلفیق رنگ آبی که زرد آن بیشتر است همواره با ترکیب سفید می باشد. رنگ شادی است نسبت به آبی اصلی. به پوستهای گندمی گلگون ، سفید می آید. به پوستهای سبزه تیره نمی آید زیرا پوست را تیره تر نشان میدهد. به افراد گندمی با مایه زرد نیز نمی‌آید.
• رنگ سبز آبی : این رنگ نیز رنگ بسیار شادی است و رنگی است که به همه افراد می‌آید.
• رنگ آجری: رنگی متین و شاد است. برای افراد مسن مناسبتر است.
• رنگ زرد اکر (خردلی) : این رنگ حدوداً به همه رنگ پوست می آید.
• رنگ صورتی : انواع رنگهایی که با ترکیب زیاد سفید می باشند به همه پوستها می آید.
• رنگ زرشکی: این رنگ برای پوستهای سبزه تیره و گندمی با مایه زرد مناسب نیست.

کلاه برای صورت با فیگورهای مختلف

کلاه برای همه نوع فرم صورت مناسب است ولی باید بدانیم چه نوع کلاهی را و به چه فرم روی سر گذاشته میشود. کلاه ‌، کلاه لبه دار یا شاپوی زنانه ، کلاه بره

کلاه لبه دار یا شاپوی زنانه که بصورت پارچه ای و چرم و جیر و حصیری همراه با تزئین گل می باشد برای صورت کشیده و باریک ، مستطیلی و مثلثی (قاعده بالا) بسیار مناسب است.

هم رنگی Analogous

رنگ قرمز با بنفش و پارچه راه راه ترکیب اسپرت (ورزشی) پیدا می کند. رنگ قرمز به سبب انرژی و نیروی اساسی خود میتواند به آسانی در مقابل رنگهای دیگر نمود داشته باشد و نیز رنگ قرمز به سبب قوی تر بودن میتواند اغلب به صورت خنثی با سایر رنگها ترکیب جالبی داشته باشد.

چرخه رنگ

اسحاق نیوتن در قرن 17 اولین چرخه رنگ را طراحی کرد. نقشه ای که امروزه به عنوان پیش بینی سیما و جلوه گر رنگ بکار برده میشود.

شکل رنگ ، شدت ، عمق رنگ بر اساس مختصات آن بر روی چرخه رنگ تعیین و تبیین میشود.

دوازه قطعه چرخه رنگ

1. رنگهای اصلی
2. رنگهای درجه 2
3. رنگهای ثانویه یا درجه 3
4. سیمای رنگ، ته رنگها و سایه ها

تاثیر روانی رنگ ها در انسان

«چگونگی تاثیر پذیری انسان از رنگ ها اهمیت کاملاً روانی دارد و به طور مستقیم در هنجارها و واکنش ها و رفتارهای فرد موثر است. هر عاملی که روان انسان را تحریک کند در واقع تحریکی بر گیرنده های عصبی است. هر رنگی به مقتضای خاصیتش به نوعی بر روان انسان تاثیر می گذارد، که این اثر بی ربط با رفتارهای اجتماعی و روانی آنها نیست. هر کس به رنگ خاصی توجه و علاقه مخصوصی نشان می دهد و از رنگ دیگر ابزار تنفر می‌کند. عشق و تنفر به رنگ ها دقیقاً به حالات روانی افراد مربوط می شوند».

عوامل موثر در انتخاب رنگ ها به طور خلاصه عبارتند از:

1. سن: معمولاً کودکان از رنگ های زنده و خالص و بزرگسالان از رنگ های پخته و مرکب خوششان می آید.
2. زمینه های هوشی و عاطفی.
3. سلامت جسم.
4. سلامت روح و حالت های روانی افراد.
5. فصول سال: معمولاً توجه انسان در تابستان به رنگ های روشن و در زمستان به رنگ‌های تیره معطوف می گردد.