در این مقاله صورت موجودی عرضه و تقاضای مستقل را بیان می کند. مدیریت موجودی، مسئولیت عملیات های مهم است چون بیشتر بر شرایط لازم سرمایه هزینه ها و سرویس مشتری تأثیر می گذارد. این مقاله، مروری بر مدیریت موجودی و متدهای خاص مدیریت موجودی های مستقل تقاضا را ارائه میکند.
سازمان های تولیدی نیاز دارند بدلیل محصولات بیشمارـ فرایندها ـ بخش هاـ و عدم اطمینان ها، با پیچیدگی سروکار داشته باشند. یک شرکت تولیدی معمولی ممکن است هزاران محصول و قطعه برای اداره کردن داشته باشد و به طور ثابت دارای سرمایه های متغیر و تقاضای غیر قابل پیش بینی باشد. در هر حال تمامی اینها نا امید کننده نمی باشند. ممکن است این وضعیت از طریق بکار گیری برنامه ریزی و سیستم کنترل کامپیوتری شده ـ بنام درخواست مواد MRP (برنامهریزی مواد اولیه (MRP مخفف Material requirements planning) مدیریت شود. سازمان های خدماتی می توانند از بکارگیری سیستم های MRP نفع ببرند. سرویسهایی مثل رستوران ها ـ بیمارستان ها و شرکت های برق الکترونیک انبارهای بزرگی از کالاهای تسهیلاتی دارند که از سیستم ها تحویل سرویس اشان حمایت می کنند. این انبارها به سختی مدیریت (یا اداره) می شوند و همچنین نیاز به شیوه های مدیریت موجودی پیشرفته دارند.
MRP ، توان اش را از تفاوت بسیار مهم بین موجودی های وابسته به تقاضا و مستقل از تقاضا بوجود می آورد. در فصل 15 ما موجودی های مستقل از تقاضا را بعنوان موجودی هایی بیان کردیم که موضوع شرایط بازار می باشند وبنابراین مستقل از عملیات ها هستند. نمونه هایی از موجودی های مستقل از تقاضا، شامل کالاهای تولید شده و قطعات یدکی در یک شرکت تولیدی می باشند که برای برآروده کردن تقاضای نهایی مشتری ـ در راستای پخش موجودی ها به صورت خرده فروشی ـ عمده فروشی و بیمارستان ها ـ به کار برده می شوند.
این موجودی ها باید از طریق متدهای امتیازی بندی سفارش ـ که در آخر همین فصل شرح داده خواهند شد ـ مدیریت ( یا اداره) شوند. از سوی دیگر، موجودی های وابسته به تقاضا تحت شرایط بازار نمی باشند. آنها در بخش های سطح بالاتر و اجزای بیشتر وابسته به تقاضا می باشند و شامل زمانبندی- تولید مادر هستند. نمونه هایی از موجودی های وابسته به تقاضا، مواد خام و موجودی های کار در جریان فرایند می باشند که در شرکت های تولیدی برای حمایت از فرایند تولید بکار برده میشوند.
در رستوران، مواد غذایی خام مورد نیاز وابسته به تعداد و انواع غذاهای سرو شده می باشند. این موجودی ها باید از طریق سیستم MRP یا از طریق سیستم های بهنگام ـ که در فصل 17 شرح داده خواهند شد اداره شوند. یک سیستم MRP ، از طریق زمانبندی مادر بوجود می آید و این اجناس نهایی یا خروجی عملکرد تولید را مشخص میکند. تمام تقاضاهای آتی، برای کار در جریان فرایند و مواد خام، وابسته به زمانبندی مادر می باشند و بواسطه زمانبندی مادر از طریق سیستم MRP بوجود می آیند.
وقتی که مواد خام در موجودهای کار در جریان فرایند برنامه ریزی می شوند تمام تاریخ های قبلی تقاضا نامربوط می باشند مگر اینکه آینده دقیقاً همچون گذشته باشد. چون معمولاً شرایط تغییر میکند پس زمانبندی مادر پایه و اساس بسیار بهتری را نسبت به تقاضای گذشته ـ برای برنامه ریزی مواد خام و موجودی های کار در جریان فرایند ـ دارد.
بدین ترتیب، زمانبندی مادر از طریق کل تقاضای پیش بینی شده آینده بوجود میآید که شامل برنامه ریزی فروش و عملیات ها (S&op) ـ پیش بینی ها ـ سفارشهای مشتریان یا سفارشات برای موجودی کالاها تولید شده می باشد. زمانبندی مادر دارای پیکر بندی محصول خاص یا تعداد قطعات مونتاژ نهایی است و برعکس S&op برای خانواده های تولیدی بزرگ ـ بر مبنای کلی ـ فرموله شده است. بنابراین طی زمانبندی مادر، S&op به محصولات واقعی طبقه بندی می شود که تولید خواهند شد.
با استفاده از MRP زمانبندی ها در سفارش های خرید برای مواد خام و سفارشهای فروشگاه برای زمانبندی کارخانه نشان داده میشود. مثلاً اگر یک محصول در زمنبندی مادر، ماشین حساب دستی باشد فرایند لیست اجزای بکار رفته در یک محصول تمام بخش ها و اجزایی را مشخص میکند که برای تعداد خاصی از واحدهای، ماشین حساب نیاز می باشند.
این فرایند لیست اجزای به کار رفته (در یک محصول) نیاز به صورتحساب مفصل و جامع از موادی دارد که برای هر بخش مورد نیاز لیست شده اند تا یک کالای نهایی را در زمانبندی مادر بسازند. قطعات مورد نیاز ممکن است شامل مونتاژها ـ مونتاژهای جزئی ـ بخش های تولید شده و بخش های خریداری شده باشند. بنابراین لیست اجزای به کار رفته در یک محصول منجر به لیست کاملی از بخش هایی میشود که باید سفارش داده شوند و در زمانبندی کارگاه نیاز می باشند.
در فرایند لیست اجزای به کار رفته در یک محصول، لازم است موجودی های بخش هایی را بررسی کنیم که قبلاً موجود بوده اند یا سفارش شده اند. مثلاً سفارش 100 کالای تولید شده ممکن است نیاز به سفارش جدید فقط 20 قطعه مواد خام داشته باشد چون 50 قطعه قبلاً موجود بودهاند و اکنون 30 قطعه سفارش داده میشود. بررسی دیگری که طی لیست اجزای به کار رفته در یک محصول انجام شد مربوط به تولید و خرید در زمانهای ناب بود با شروع زمانبندی مادر، هر بخش تولید شده یا خریداری شده ـ یا مقدار زمانی که برای دستیابی به آن بخش (زمان ناب) طول می کشد، تهاتر است (یعنی از قبل از سفارش داده شده).
پس این شیوه اطمینان میدهد که هر بخش در زمانی در دسترس می باشد که از زمانبندی ناب حمایت کند اگر توانایی کافی فروشنده یا تولید کننده جهت برآورده کردن سفارش هایی باشد که از لیست اجزای بکار رفته در محصول بوجود آمده اند پس سیستم MRP ، طرح معتبری را برای خرید و تولید نشان میدهد. اگر توانایی کافی در دسترس نباشد پس لازم است مجدداً زمانبدی مادر یا تغییر توانایی را برنامه ریزی کنیم.
MRP می تواند بخشی از یک سیستم ERP بزرگتر باشد که در فصل 6 شرح داده شد. هدف از MRP اینست که عملکرد تولید را برای محصولات ـ سفارشات ـ بخشهاـ سطوح تولید و موجودی های برنامه ریزی و کنترل کنیم. ERP اطلاعاتی را شرح میدهد که بواسطه MRP بودجه آمده اند و برای برنامه ریزی و کنترل پول و پرسنل و تمام منابع دیگر می باشند. MRP در مرکز سیستم ERP است چون سیستم نادرست MRP منجر به تعداد نادرست مالیه ـ بازاریابی ـ حسابداری ـ و پرسنل میشود.
واژه های کلیدی: مدیریت موجودی، سیستم MRP، تقاضا،