مدیریت دانش (KM)، به عنوان شاخصی جدید در تجارت استراتژیک و جهانی

امروزه، مدیریت دانش به عنوان یک شاخص مهم و اساسی در متون تجارت جهانی تبدیل شده است. جوامع علمی و تجاری هر دو بر این باورند که سازمانهای رقابت طلب می توانند با استفاده از قدرت دانشی خود به برتری های بلند مدت در عرصه توسعه اقتصادی دست پیدا کنند، به عبارت دیگر مدیریت کردن دانش به عنوان یک تجارت و سرمایه استراتژیک مشخص کننده بهره برداری صحیح از اطلاعات، منابع دانش موجود و قابل دسترس در محیط تجاری یک شرکت و یا یک سازمان می باشد.

در نتیجه می‌توان گفت مدیریت دانش برای همه شرکتهایی که خواهان ارتقاء و پیشرفت هستند، به عنوان یک نیاز استراتژیک مطرح می گردد. مقاله حاضر ضمن توضیح و تبیین دانش، مدیریت دانش و فرآیندهای مورد نظر، در تبدیل آن به عنوان یک تجارت و سرمایه استراتژیک، همچنین نقش و اهمیت آن در فعالیتهای مهم یک سازمان تجاری به منظور رسیدن به هدف مطلوب مورد نظر می باشد.

واژه های کلیدی: روندهای دانش، مدیریت دانش، استراتژی تجارت

مقدمه :

دانش یک فاکتورحیاتی است که بر توانایی یک سازمان برای حفظ حالت رقابتی در بازار جهانی تأثیر گذار است . بنابراین سازمان‌ها نیاز دارند تا آن را به عنوان یک منبع ارزشمند ، بشناسند و مکانیسمی را برای بهره برداری از آن بدست آورند . کانون‌های توجه کنونی در مدیریت استراتژیک و تئوری تجارتها ، که اساساً بر مبنای فرضیه منابع و قابلیتها است ( ورنر فیت، 1984 )، بیان می‌کند که شرکت مدرن می بایست برمبنای نظامی مبتنی بر دانش توضیح داده شود(کیم و همکاران ،2003). بدرستی بیان می‌کنند که دانش حرکت دهنده‌ی استراتژی است و استراتژی حرکت دهنده مدیریت دانش می‌باشد. متخصصان فنی (مدیران تجارت استراتژیک و مدیران دانش ) بنابراین باید به تأثیر اصل دانش بر شکل‌گیری استراتژی شرکت و موفقیت سازمانی توجه داشته باشد، بعلاوه سرمایه گذاری نیازمند این اطمینان است که استراتژی دانش با توجه به جاه‌طلبی شرکت، تکنیک و مهارت باید تدوین شود.

براین اساس هیچ طرح کلی در مداخله شکل گیری استراتژی دانش در مرحله‌ی شکل گیری تجارت استراتژیک وجود ندارد، متأسفانه این امر منجر به این شده که مدیران تجاری همواره تصور نمی‌کنند که مدیریت دانش جدای از شکل گیری استراتژی تجاری است که منجر به ناتوانی اهداف مدیریت دانش با اهداف شرکت می باشد. ناتوانی مراحل شکل‌گیری استراتژی می تواند تا حد زیادی در ناتوانی تشخیص دانش به عنوان یک منبع استراتژیک برای تجارت و اختلاف در نقطه نظرها، با توجه به مراحل شکل‌گیری استراتژی تجاری  و همچنین اختلاف در ایده‌ها با توجه به مدیریت دانش استراتژیک اشاره می‌کند.

مدیریت دانش می‌تواند بر توانمندی، بهره‌برداری دانش و توزیع آن متمرکز باشد و همچنین می‌تواند بر فراگیری دانش، ایجاد فرصتهای یادگیری علمی و تواناییها برای بدست آوردن کارایی و موفقیت علمی دانش، متمرکز باشد . از این رو باید در جهت تجارت استراتژیک سازمان گام بردارد . مدیریت دانش نیازمند یک فرهنگ سازمانی و قوانینی است که از کارایی دانش حمایت می‌کند و به پیشرفت خود ادامه می دهد (باتر ، 1999 ). تاکید می کند که استراتژی مدیریت دانش نیازمند است که برنامه های آن همراه با مزیت رقابتی است ، که تکنیک ها ، تکنولوژی ها ،منابع ، نقشها ، مهارتها و فرهنگ‌ها با یک هدف تجاری منظم شده طرح و در یک ماهیت نشان می دهد که چگونه مدیریت دانش در بازگشت، توسط تکنولوژی اطلاعات[1] حمایت می شود .

در نهایت توسعه، مداوم در صنعت و تجارت مشکلاتی قابل توجه و فزاینده در همه‌ی سازمانها محسوب می شود که از مدیریت کردن دانش سازمانی بعنوان یک استراتژی کاری و شغلی بطور همزمان برروی مرزهای چند گانه عمل می کند و نیز ابزاری جهت پیشرفت کلی برنامه‌ی یک سازمان محسوب می گردد و از داخل سازمان قدرت ایجاد می کند تا چالشهای خارجی را برطرف نماید و این امر با بهره‌برداری از منابع دانش موجود در کارمندان، منابع اطلاع رسانی، تکنولوژی اطلاعات و کاربردهای آن و همچنین ارتباط آنها با خریداران و دست اندرکاران بازار می‌باشد. و در آخر در این مقاله سعی بر این است بطور تفضیلی در مورد دانش، مدیریت کردن آن، و همچنین مدیریت دانش به عنوان یک سرمایه استراتژیک بحث شود .

[1]  – IT

تصویر 1 نشان می دهد یکی از مهمترین مؤلفه های دانش سازمانی «تعامل» است. در یک سازمان که تعامل بین اعضای سازمان حداقل است، دانش بیشتر در کنترل افراد باقی می ماند تا اینکه در کنترل سازمان باشد. قسمت اعظم دانش در سازمان در راستای باهم بودن غیر رسمی و تعاملات بین کارمندان درونی می شود. در فرایند تعاملی، نه تنها افراد دانش خود را تقویت می کنند بلکه قسمتی از دانش خود را که در نتیجه ی تعاملات ایجاد شده را در دسترس سازمان می گذارند.

به عبارتی، دانشی که در سازمان درونی شده است به تنهایی به وسیله ی اعضای سازمانی تولید نمی شود بلکه در راستای تعاملات بین آنها ایجاد می‌شود دانش فردی اگر با دیگران سهیم نشود ، تأثیر کمی بر دانش سازمانی خواهد گذاشت ( بات، 2002 ) بنابراین یکی از وظایف مهم مدیریت دانش، تسهیل فرآیند تعاملات بین کارمندان است و آنها را نسبت به محرکهای محیطی حساس می کند تا دانش فردی آنها تقویت شود و دانش سازمانی درونی شود انحراف از دانش مهم است زیرا چشم انداز جدیدی بر روی دانش فردی باز می کند و بحث و نقد را در مورد سطح گروه ها به وجود می آورد .

• چکیده
• مقدمه
• تعریف دانش
• نقش سازمانها در ایجاد دانش سازمانی
• مدیریت دانش
• استراتژی کدگذاری یا استراتژی شخصی سازی
• نقش تکنولوژی اطلاعات در مدیریت دانش
• استراتژی مدیریت در مدیریت دانش
• مدیریت دانش به عنوان یک تجارت استراتژیک
• نتیجه گیری
• منابع

منابع

• آذری، مهرداد. (1380) مدیریت دانش ؛ عملکردها و چالشهای. تدبیر، شماره 114.
• امانتی، فلورا. (1381)مدریت دانش؛ پیام ارتباطات، شماره 25.
• محمدی، محمد. (1379)؛ استراتژی شما برای مدیریت دانش چیست؟ تدبیر، شماره 107.

1. Bater , B.(1999) “knowledge management : a model approach” , Managing information , vol, 6 No, 8 , pp, 38-41.
2. Bhatt, G.(2002) “management strategies for individual knowledge and organizational knowledge” journal of knowledge management. vol , 5.pp, 31-39.
3. Bollinger , A-S.Smith , R-D.(2001) “managing organizational knowledge as a strategic as set”. Journal  of knowledge management. vol,5.
4. campos, E–B , sanchez , R-S (2003) “Knowledge management in the emerging strategic business process: in formation , complexity and imayinution”. Journal of knowledge management. vol,7.
5. Cole – commdski. B ( 1997 ) ” usere loathe to share their know – how “. computer world,vol ,31 No, 46. P,6 .
6. Grayson , C-j. and o Dell , C-S (1998) “mining your hidden resources” Across the board , April. pp, 8-82.
7. Harari, O, (1997). “flood your organization with know ledge”. management review, November. pp,7-33.
8. kim, y-G, yu, S-H , and lee, J-H (2003) ” Knowle dege strategy planning : methodology and case “, Expert systems with applications. vol, 24 . pp, 295-307.
9. Kolseth , K (1999) ” Knowledye management  from a business strafegy perspective journal of fid review . vol,1.pp, 37-41.
10. Luhmann, N.(1990)”Essays on self – referenc , columbia university press , new york, Ny.
11. Malhotra, Y.(1998)”Knowledye management for the new world of business” http:// www.brint. com/Km/ what is . htm.
12. Miller , W.(1999) ” Building the ultimute resource”, manugement review January. pp, 5-42.
13. Shum , B. (1997)”Negotiating the construction and reconstruction of organizational memories ” Journal of universal computer scince. vol, 3. No, 8. pp, 899-928.
14. Wernerfelt, B.(1984)”Aresouroe- based viwe of the firm”Strategic management journal.Vol,5. pp, 80-171.