نبوغ نظامی امام علی (ع)

جنگ و جهاد موضوع بحث کتاب حاضر مى باشد که با نگرشى بر نهج البلاغه به رشته تحریر درآمده است .
در این کتاب ابتدا درباره جهاد، و مطالبى پیرامون آن بحث مى شود و پس از اثبات و بیان فضیلت آن نمودى از روش جنگ و جهاد در اسلام ارائه مى شود.
آیات و روایات زیادى زینت بخش مطالب کتاب گردیده و مورد استشهاد مو لف مى باشد.
امید آن است که با زنده نگه داشتن این حکم الهى ، مجد و عظمت از دست رفته اسلام و مسلمین بدانان باز گردانده شود، قانون هاى ساختگى از بین برود و قرآن حاکم مطلق گردد.

جهاد در اسلام

آیین نجات بخش اسلام که تمام قوانین و احکامش در جهت رشد، ترقى و تکامل مادى و معنویت بشریت است . و همیشه پیروانش را به حرکت به سوى کمال سفارش اکید مى نماید، براى فرد و جامعه اى که با مانعى مواجه شوند، دستورى براى شکستن سد و برداشتن مانع ، وضع نموده است ، تا در روند تکاملى انسان وقفه اى پیش نیاید، و آن دستور)جهاد( و مبارزه بى امان با هر نیرویى بازدارنده انسان از رشد و تکامل که هدف آفرینش ‍ است ، مى باشد.
زیرا تنها وسیله و پدیده اى که با کمک و توسل به آن مى توان جلو عوامل مزاحم فردى و اجتماعى را گرفت ، و از گسترش فساد و ستم جلوگیرى نمود، بیدادگران را سرکوب کرد، متجاوز را سر جایش نشاند، زنجیر بردگى را برید، حق و عدالت را برداشت و حقوق از دست رفته را باز گرفت )جهاد( است .
على علیه السلام مى فرماید:
)اما بعد فان الجهاد باب من ابواب الجنه ، فتحه الله لخاصه اولیائه ، و هو لباس التقوى ، و درع الله الحصینه و جنته الوثیقه(
اما بعد، جهاد درى است از درهاى بهشت ، خداوند آن را به روى دوستان مخصوص خود گشودهه است ، جهاد لباس تقوا، زره محکم و سپر مطمئن خداوند است .

فلسفه جهاد

فلسفه تشریع جهاد در اسلام بدین جهت است که بساط شرک بت پرستى ، فساد و تجاوز و بیدادگرى از جامعه و زمین بر چیده شود و امت مسلمان در سایه عدالت و آزادى و در محیط دور از گمراهى ، تباهى تبعیض به زندگى توام با مهر و محبت و خلوص بسر برند.
قرآن مى فرماید)و قاتلوهم حتى لا تکون فتنه و یکون الدین الله ( با آنها پیکار کنید تا فتنه باقى نماند و دین مخصوص خدا گردد.
یعنى بر ملتى و امتى که شرک و بت پرستى به عنوان آیین حاکم باشد، و در جامعه اى که فساد و انحراف اخلاقى رایج شود، و ظلمت به جاى نور قرار گیرد، و باطن جایگزین حق گردد، این دین یک نوع خرافه و این اندیشه یک نوع بیمارى فکرى است ، که باید به هر قیمت شود آن را ریشه کن ساخت ، تا این بیمارى به دیگران سرایت ننماید.

جهاد وسیله تقرب به خدا

بدون تردید همانگونه که انجام بسیارى از اعمال عبادى از روى اخلاص ‍ مانند نماز، روزه و حج و… روح انسان را به سوى رشد و تکامل سوق مى دهد و انسان را تزکیه مى کند و به خدا نزدیک مى نماید، جهاد نیز مبارزانى را که با میل و رغبت و عشق و علاقه از متعلقات ، شکوفه ها، جلوه ها و مظاهر درخشان دنیوى دست مى کشند و خانه و کاشانه و زن و فرزند را جهت هدفى الهى و بزرگ ترک مى کنند، به مقام پروردگار و عالى ترین مرتبه انسانى بالا مى برد.
زیرا مجاهدان و رزمندگانى که براى دریدن تارهاى شرک و زدودن زنگارهاى کفر و برپا داشتن کلمه توحید و پاسدارى از اسلام و قرآن ، و یا به جهت سر کوبى ستم گران و متجاوزین و نجات از قید اسارت مى جنگند، عمل کنندگان به سخت ترین فرمان پروردگار هستند.

مقام مجاهد

رزمندگان و مجاهدانى که با تجاوز گران مى جنگند و آنها را در هم مى کوبند، یا براى باز گرفتن حقوق از دست رفته خود و ملتش فداکارى مى کنند، یا به جهت قطع زنجیر بردگى ، رهائى از قید اسارت و رسیدن به استقلال و آزادى دست به اسلحه مى برند و جان بر کف جهاد و مبارزه مى نمایند، از دیدگاه اسلام داراى مقام ارجمند و عالى مى باشند:
) من یقاتل فى سبیل الله فیقتل او یغلب فسوف نوثیه اجرا عظیما(
و آن کس که در راه خدا پیکار کند و کشته شود یا پیروز گردد پاداش بزرگى به او خواهیم داد.
سرنوشت مجاهدانى که عاشقانه و آگاهانه به میدان رزم شتافته اند، و در راه خدا مبارزه مى نمایند از دو حال خارج نیست ، یا شهید مى شوند و یا با در هم کوبیدن دشمن ، بر او پیروز مى گردند، و در هر صورت از پاداش بزرگ الهى بهرمند مى شوند.

اذن جنگ

جنگ از سویى توام با فدا شدن ، خرابى ، زیان ، تلفات ، خسارات مالى و جانى و ایجاد مشکلات ، و از جانب دیگر گاهى سرنوشت کشور، استقلال میهن و حفظ مکتب در گرو آن و مبارزه بى امان با دشمنان قسم خورده اسلام و کشور مى باشد.
لذا اجازه یا فرمان جنگ کار آسان و ساده نیست و از دست هر کس ، جز فرمانده کل قوا یا شوراى عالى دفاع یا شوراى نظامى ساخته نمى باشد، و آنها نیز باید فرمان دادن جنگ شان روى یک مبنا و با دقت و مطالعه صورت پذیرد که وقتى که جنگ را یک تکلیف شناخت و ضرورت یافت ، قاطعانه و به دور از تردید براى محو و نابودى دشمن فرمان جنگ دهند. چنانچه على علیه السلام چنین کرد.
امیرالمو منین علیه السلام که اسطوره تقوى ، الگوى ایثار و مظهر عدالت است که خود مى فرماید:
) الله لو اعطیت الاقالیم البسعه بما تحت افلا کها على ان اعصى الله فى نمله اسبلها جلب شعیره ما فعلته (سوگند به خدا اگر هفت اقلیم را با هر چه در زیر آسمان هاى آنها است به من دهند براى اینکه خدا را درباره مورچه اى که پوست جوى از آن بر بایم ، نافرمانى نمایم نمى کنم .

ارتش و سپاه

حفظ و پاسدارى از میهن و حراست از خاک ، ناموس ، شرف و استقلال ، یکى از وظایف سنگین و مهم دولت و ملت است که این رسالت خطیر و کار عظیم نیاز مبرم به سازماندهى و تشکیلات نیرومند، و ارتش قوى و آموزش ‍ دیده فنون و تاکتیک هاى جنگى و دفاعى دارد، تا این سپاه منظم و تعلیم یافته با تخصص رزمى در سایه تعهد و تعبد به مکتب اسلام ، بتوانند در مواقع لازم و هنگام هجوم لشکر بیگانه و یورش ارتش اجانب ، حملات و خطرات دشمن را دفع و از تهاجم و پیشروى آنها جلوگیرى و شرشان را از سر مردم کوتاه نماید و حافظ حدود و مرز میهن و کشور باشد. لذا امام (علیه السلام ) در تعریف سربازان مى فرماید:
)فالجنود باذن الله حصون الرعیه ، و زین الولاه ، و عز الدین و سبل الامن ، و لیس تقوم الرعیه الا بهم ، ثم لا قوام للجنود الا بما یخرج الله لهم من الخراج الذى یقوون به على جهاد عدوهم ، و یعتمدون علیه فیما یصلحهم و یکون من وراء حاجتهم (.
پس سپاهیان به فرمان خدا براى رعایت دژها و قلعه ها و زینت و آراستگى حکمرانان و عزت دین و راههاى امن و آسایش براى سپاهیان نیست مگر به خراج که خدا براى ایشان ، و نظام آسایشى براى به جنگ با دشمنان شان توانا مى گردند ، و به آن در اصطلاح کار خود اعتماد مى نمایند و آن هنگام حاجت و نیازمندى ایشان به کار مى رود.