گیاهان مناطق کویری

eurypterum قیچ

قیچ درختچه ای است همراه با انشعباات چوبی فراوان که در عرصه های بیابانی بصورت پراکنده در جوامع گیاهی درمنه دشتی مشاهده می شود. ارتفاع متوسط این درختچه تا ٥/٢ متر می رسد

قیچ در نقاط مختلف ایران ، قفقاز ، افغانستان و پاکستان انتشار دارد.
رویشگاههای اصلی قیچ در ایران ، جنوب شرقی شاهرود ، خراسان ، زنجان ، دامنه های مشرف به کوهستان سفید آب و دشت کویر، ارتفاعات انارک و چوپانان می باشد. قیچ معمولا” در خطوط همباران ١٠٠تا ١٥٠میلیمتر بصورت طبیعی ایجاد رویشگاههای مشجر می نماید.

strobilacea ریش بز

ریش بز که با نامهای «کلیشر» و «علی جونی» توسط بیابان نشینان گویش می شود از درختچه های همیشه سبز(ساقه سبزها) محسوب می شود که در مناطق بیابانی و استپی خشک ، ایجاد اجتماعات طبیعی وسیعی را می نمایند.

ارتفاع این درختچه تا ٥/١متر می رسد. برگهای آن خیلی کوچک و فلسی بوده و در واقع بخش اعظم فرآیند فتوسنتز گیاه به ساقه های آن سپرده شده است. گل های ریش بز، زرد رنگ ، معطر و معمولا” در اردیبهشت ماه ظاهر می شوند، میوه ها به صورت پوشش قرمز گوشتی و آبدار میوه محصور شده در اواخر مردادماه قابل جمع آوری است. این د رختچه در اقلیم خشک و نیمه خشک ایران ، در بیابانهای استان سیستان و بلوچستان ، دشت کویر، حوضه بیابانهای مسیله، قم ،سمنان ، خراسان و دامنه های جنوبی البرز انتشار دارند.

Stipagrostis plumosa نسی  

نسی گیاهی بوته ای پایا و بیابانها و شنزارها به فراوانی یافت می شود. انتشار جغرافیایی آن از جنوب ایران تا صحرای قره قوم ادامه دارد.

نسی از خانواده گندمیان (Gramineae) ، بوته ای مرتعی و خوشخوراک که بعنوان گیاهی سازگار، در نقاط استیپی بیابانها و شنزارها ، اجتماعات گیاهی یکدست و وسیعی را بوجود می آورد.

Salsa crassa علف شور الوان

علف شور گیاهی است بوته ای یک ساله ، ساقه و برگهای آبدار و گوشتی ، دارای انشعابات و شاخه های گسترده بر روی اراضی شور و بحالت کپه ای دیده می شود. آنچه که باعث رنگین شدن منظر بوته به رنگهای ارغوانی ، قرمز ، نارنجی ، زرد و صورتی می شود ، مربوط به تغییر رنگ باله های میوه می باشد.

این تغییر رنگ اغلب در ماههای پاییز (آذر تا آبان ماه) مشهود است . بذور علف شور توسط باله های غشایی محصور شده و به این دلیل بذر را سبک و براحتی توسط باد قابل جابجایی است. زمان جمع آوری بذر علف شور طی ماه آبان می باشد.

Salsola tomentosa شور بیابانی

گیاهی بوته ای پایا ، قد کوتاه و ارتفاع متوسط گیاه بین ٢٠تا ٤٠سانتیمتر متغیر است.

انشعابات ساقه ای چوبی و ترد ، برگهای کوچک و کروی شکل ، آبدار و میوه های گیاه معمولا” در اوایل فصل پاییز تشکیل می شوند. کاسه گل دارای 5 دانه بوده که هنگام رسیدن میوه به بال عرضی اطراف آن تبدیل می شود. رنگهای باله های میوه معمولا” بسیار متنوع و رنگین می باشد. این گیاه بوته ای اغلب در هر نوع زیستگاهی به استثناء خاکهای خیلی شور ، رویش دارد. اغلب در نقاط خشک و مرطوب استپهای مختلف کشور مانند نواحی شور آذربایجان ، سواحل دریای خزر ، بیابانهای یزد ، کرمان ، کرج ، سیستان و بلوچستان ، خراسان و مسیله انتشار یافته اند. بر روی خاکهای نیمه عمیق با بافت لومی شنی و سنگریزه دار براحتی استقرار می یابند. دامنه ارتفاعی رویشگاه شور بیابانی بین ٧٠٠تا ١٥٠٠متر از سطح دریا متغیر است. اجتماعات مختلفی را بر روی رسوبات کواترنر با رخساره سفره ماسه ای بوجود می آورد.