حمل و نقل و جا به جایی

نقش شبکه ارتباطی در دوران باستان:

اساس ساختمان راه ها بر هدفهای جنگی و دولتی بود .و تسلط حکومت مرکزی و جریان اداری کارها را تسهیل می کرد.ولی در عین حال سبب شد که کار بازرگانی و حمل ونقل کالا ها نیز آسان شود.از جمله راههای عمده قدیم در ایران که بدین منظور شکل گرفت راه شاهی و راه ابریشم می باشد.در دوره ساسانیان وجود جاده ابریشم ایران باستان را بصورت پل ارتباطی چین و روم در آورده بود.در این شهر ها اغلب جهت شبکه به سوی مرکز تجاری یا اداری بود و به نوعی حالت شفاهی را القا می نمود . از طرفی در اثر رشد ارگانیک ،بخش شارزستان و سواد از شکل خاصی تبعیت نمی کرد.با وجود این، شهر هایی که مبنای تاسیس آنها نظامی و حکومتی بود از نظر شکل شبکه دارای وضعیت روشن تری بودند ازجمله پاسارگاد.

نقش شبکه ارتباطی در شهر های دوران اسلامی :

در دوره اسلامی نه تنها راهها در سطح کشور ایران بسیار گسترش یافت و ایرانیان در روند راه سازی به تجارب ارزنده ای دست یافتند،ایجاد بناهایی با ویژگیهای گوناگون در شهر و روستاها و جاده های حاشیه کویر و معابر کوهستانی با نامهای مختلف چون رباط و کاروانسرا رواج یافت.

نقش شبکه ارتباطی در شهر سازی معاصر:

آنچه که موجب از هم پاشیدگی بافت قدیمی شهرها شد ،ورود اتومبیل و به ناچار خیابان کشی هایی برای ایجاد شبکه های ارتباطی به منظور تسهیل در رفت و آمد آن بود. اگر چه ورود اتومبیل به بافت های قدیمی امری الزامی می نمود، اما فرصتی برای انطباق با شرایط جدید ، به بافتهای قدمی داده نشد.خیابان کشی های سریع، نا هماهنگ و بدون مطالعه و همچنین ورود غافلگیر کننده اتومبیل ،ارتباط فضایی و پیوسته این بافت ها را که طی سالها ی متمادی و بر اساس ارتباطات اجتماعی و اقتصادی شهروندان شکل گرفته بود،از هم پاشیده و باعث شد تا بافتهای قدیمی خصوصیات و کارکردهای  قدیمی خود را از دست بدهد.ماحصل این حالت بروز دوگانگی در سیستم شبکه معابر بود.شبکه معابر بخش های قدیمی که با مقیاس انسانی مطرح شده بود، با شبکه جدید همخوانی نداشت .از این گروه شهر ها ،شیراز،همدان و یزد … است.

پس از تخریب ناشیانه بافتهای قدیمی و از بین برئن ساختمانهای با ارزش فرهنگی ،معماری و تاریخی و همچنین تضعیف فرهنگ و قوانین ضمنی حاکم بر روابط شهر نشینان تصمیم به تهیه طرح های جامع و تفصیلی برای شهرهای بزرگ و طرح های هادی برای شهرهای کوچکتر گرفته شد.