کودهای شیمیایی

از زمان های دیرین مصرف فضولات دامی به عنوان کود در کشت و زرع یک عمل معمول و متداول بوده است درصد سال اخیر استفاده از املاح معدنی و مواد شیمیایی در تولیدات کشاورزی توسعه یافته تا اینکه امروزه این عمل از ارکان اولیه و اقتصادی کشت و زرع در اکثر خاک های دنیا می باشد . کودهای تجاری شامل مواد معدنی و آلی می باشد که در بازار قابل خریداری بوده و جهت تولید محصول به خاک اضافه می شوند .

عناصر کودی

نباتات حداقل 13 عنصر از عناصر لازم را از طریق خاک جذب می نماید. از این گروه از مواد غذایی کلسیم ، منیزیم بیشتر بصورت آهک به اراضی فقیر از این عناصر اضافه می شوند . گرچه معمولاً آهک را نمی توان یک ماده کودی محسوب نمود ولیکن این نوع ترکیبات اثرات فوق العاده محسوسی روی تغذیه نبات دارند . گوگرد در اکثر کودهای تجارتی بعنوان یک ماده فرعی یافت می شود . کودهای تجارتی اکثراً شامل ترکیباتی از عناصر سه گانه فسفر و پتاس (  mpk) می باشد که بطور رایج و معمول عرضه شده و در تولیدات کشاورزی مصرف می گردند . بهمین علت این را عناصر کودی گویند . [1]

توازن غذایی

پیش از اینکه درباره انواع ترکیبات کودی بحث می شود اهمیت توازن غذایی بایستی مورد تاکید قرار گیرد سه عنصر مودی ( ازت ، فسفر و پتاس ) درصورت اضافه شدن در یک نسبت مناسب اثبات متقابل و تشدید کننده روی یکدیگر و سایر عناصر غذایی دارنده توازن غذایی یک عامل بسیار مهم در بازده اقتصادی و عملکرد محصول  نسبت به مصرف و استفاده از کودهای شیمیایی می باشد . مقدار عناصر کودی اضافه شده بایستی مکمل میزان غذایی موجود در خاک بوده تا اینکه مقادیر ازت ، فسفر و پتاس قابل جذاب نبات به یک حد نصاب مطلوب برسد از طرف دیگر توازن مناسب بین سایر عناصر غذایی قابل جذب بایستی حفظ گردد . به طور کلی توازن غذایی و حاصلخیزی خاک بایستی به نحوی برقرار شود که حداکثر محصول و رشد عادی نبات میسر گردد .

درعمل فراهم نمودن شرایط ایده آل فوق کار دشواری می باشد . مقدار عناصر قابل جذب موجود در خاک ثابت و مشخص نبوده و تابع نوسانات زمان و سال می باشد . بعلاوه در تمام موارد نمی توان نوع فعل در نفعالاتیکه در نتیجه تماس کود با خاک انجام می گیرد پیش بینی نمود . در اکثر شرایط وجود عناصری چون کلسیم ، منیزیم ، منگنز ، آهن و آلومینیوم در خاک اثرات کود را تحت الشعاع قرار می دهند .

نتیجه گیری :

قسمت اعظم کودها توسط خاک ( میخ غذایی ) در اختیار گیاه قرار می گیرد و تا حدودی نیز بطور مستقیم به برگها داده می شود . ( co₃ و محلول های غذایی ) و فقط در موارد استثنایی دانه های بذر توسط مواد غذایی قبلاً تغذیه می گردند و ( آغشته نمودن دانه های بذر با پودهای عناصر غذایی کم مصرف یا خیس نمودن آنها در محلول غذایی ).

1- fertilizer elements

1. نقشینه پور , بیژن ؛ کلیات خاک شناسی , دانشیار گروه خاک شناسی دانشگاه جندی شاپور , جلد دوم , سال نشر 1357 صفحات 191 , 207 , 210.
2. دکتر ملکوتی , محمد جعفر ؛ با همکاری مهندس مهدی همایی ؛ حاصلخیزی خاک های مناطق خشک , انتشارات دانشگاه تربیت مدرس , شماره انتشار 20 سال انتشار 1373 نوبت چاپ اول صفحات 126 تا 133 .
3. پروفسور فینگ , آرنولد ؛ چکیده ای درباره علم تغذیه گیاهی , ترجمه دکتر رحیم کسرایی , چاپ اول 1364 انتشارات دانشگاه تبریز , چکیده ای از صفحات 191 تا 199 و 207 تا 224.