استخراج رنگینه ها از برگ
مقدمه
آلیزارین ، رنگ قرمزی است که در ابتدا از ریشه گیاه روناس معمولی (روبیا تینکتوروم ) تهیه شده . رنگ قرمز این گیاه به حالت ترکیب شده با قند چوب (زیلوز) و گلوکز و جود دارد . کاشت گیاه روناس و استفاده از ریشه زیر زمینی آن برای رنگرزی از طریق فرایند پیچیده «قرمز ترکیه ای » (TORKEY RED) در هند ، ایران و مصر قدیم شناخته شده بود .
استفاده از این گیاه ، در اثنای قرن دهم به آسیای صغیر کشیده شد ، و در قرن سیزدهم به اروپا گسترش یافت . روشهای آزمایشگاهی تهیه آلیزارین از آنتراکینون ، در سال 1968 کشف شد و تا زمان تولید رنگ مصنوعی تجارتی در سال 1871 ، در بازار رنگهای نساجی عملا نایاب شد. با این حال ، روناس رز طبیعی هنوز هم به طور پراکنده به عنوان لاک برای نقاشی استفاده می شد . کاربرد آلیزارین برای رنگ کردن کتان ، پشم یا ابریشم ، در ابتدا مستلزم آن است که رشته ها بوسیله یک اکسید فلزی یا دندانه آغشته شوند : تغییرات جزئی ایجاد شد درهر رنگ به نوع فلز بستگی دارد مثلا : آلومینیوم باعث ایجاد رنگ قرمز، آهن رنگ بنفش و کروم رنگ قرمز متمایل به قهوه ای ایجادمی کند» (20 )
« مهمترین خاصیت آلیزارین از لحاظ رنگرزی آن است که با اکسید فلزات مختلف ترکیب می شود و لاکهای رنگین تولید می کند که در اسیدها و قلیاهای ضعیف حل نمی شود . آلیزارین در آلمان ، هلند و چند کشور دیگر تولید می شود .
هلندیها در گذشته نیز یکی از تولید کنندگان مهم روناس بوده اند . در حال حاضر آلیزارین به صورت خمیر در بشکهای کوچک و بزرگ با بهای زیاد به ایران وارد می شود و به خصوص در مورد پارچه های قلمکار بسیار مورد نیاز است .
بخشی از تحقیق
روش تهیه آلیزارین
« برای تهیه آلیزارین پودر ریشه روناس را در آب و اسید سولفوریک می ریزند و سپس صاف می کند . محلول را در آب خلا غلیظ می کنند ، پودر مانده را با الکل حرارت می دهند و به محلول اولیه اضافه می کنند . این عصاره ها را ، گرانسین نامیده می شود غلیظ می کنند و به وسیله ) (NaoH رقیق شده
با کربنات دو سود خنثی و کمی اسید کلریدریک به آن اضافه می کنند و رسوبهای لخته ای ایجاد شد ه را با آب می شویند . سپس خشک و به طریق (سوبلمه ) آن را خالص می کنند ) (22)
پیوندهای غیر اشباع و وجود اتمهای الکترو نگاتیو
پیوندهای غیر اشباع و وجود اتمهای الکترو نگاتیو باعث بالا رفتن تراکم الکترونی در مواد آلی می شوند. هر چه تعداد آنها افزایش یابد توان انتقال مواد به ناحیه مرئی بیشتر می شود و مواد رنگی بدست می آید .
گروههایی که جذب نسبی نورها را سبب می شوند و آنها را به طرف طیف مرئی منتقل می کنند ، گروههای رنگزا یا کرو موفر خوانده می شود .
آلیزارین نارنجی Alizarin orange
ماده ای است مورد مصرف در رنگرزی که به آن « نیترو آلیزارین » هم می گویند . کریستال های سوزنی یا صفحه ای شکل نارنجی دارد . در حلال های آبی، زرد رنگ ، در محلولهای قلیایی،قرمز مایل به ارغوانی و در اسید سولفوریک نارنجی است . اگر آلومینیوم دندانه داده شود رنگ نارنجی و اگر با آهن دندانه شود رنگ قرمز بنفش به الیاف می دهد . (25)
« آلیزارین قرمز و مارون « خرمایی»
آلیزارین قرمز دارای رنگ روشن و ترانسپارنت می باشد و قدرت رنگ دهندگی زیادی داشته و مقاومتش در برابر نور و هوای بیرونی بسیار زیاد است و مقاومت بازی و نوری نوع مارون کمتر از نوع قرمز می باشد و اندازه ذراتش خیلی کوچک بوده و به همین دلیل خوب پخش نمی شود بسیار گران قیمت می باشد و از این رو بیشتر در ساخت رنگهای کوره ای با کیفیت بالا به کار می رود . (26)
فهرست منابع
- صنایع دستی کهن ایران – وولف ، هانس ، ای . ترجمه سیروس ابراهیم زاده ص 323 ، چ 1372
- سفرنامه های ونیزیان در ایران ، ترجمه ، منوچهر امیری ، تهران 1349 ، ص 380 .
- فرآیند روش های الیاف با مواد طبیعی ، ج . افشار ، ویکتوریا .ج اول 1375 . دانشگاه هنر . ص 29-27
- شیمی و تکنولوژی رنگ ، سعادت جو . نقی
- فرهنگ جامع فرش ایران . تالیف : دانشگر ،احمد – چ اول 1372 ص 41 و 42
- تکنولوژی رنگ و زرین : مازندرانی ، مهندس محمد علی (دو جلد در یک جلد) ص 160 ج اول چ 750
27- j . chem. Soc .35 , 799 (1879) - معارف گیاهی : میر حیدر ، حسین . ج5 . دفتر نشر فرهنگ اسلامی . چ اول 1373 ص 298-299
- مقاله درمورد استخراج رنگینه ها از برگ
- پروژه دانشجویی استخراج رنگینه ها از برگ
- پایان نامه در مورد استخراج رنگینه ها از برگ
- تحقیق درباره استخراج رنگینه ها از برگ
- مقاله دانشجویی استخراج رنگینه ها از برگ
- استخراج رنگینه ها از برگ در قالب پايان‌نامه
- پروپوزال در مورد استخراج رنگینه ها از برگ
- گزارش سمینار در مورد استخراج رنگینه ها از برگ
- گزارش کارورزی درباره استخراج رنگینه ها از برگ