بررسی میزان پرخاشگری بین افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون و افراد عادی

احتمالاً تمام افراد با واژه پرخاشگری آشنایی نسبی دارند و این حالت را تجربه  کرده اند به گونه ای که اگر این واژه را متصور شویم متعاقباً حالت هیجانی آن را در ذهن می توانیم تداعی کنیم. تقریباً هیچ چیز مخرب تر از پرخاشگری نابجا نمی تواند باشد به طوری که می تواند ارتباطات انسانی را به راحتی ویران کند.

پرخاشگری عموماً رفتار کاملاً طبیعی انسان هاست اما زندگی که پرخاشگری خارج از کنترل و ویرانگر باشد می تواند در کار، ارتباطات اجتماعی و حتی در کل کیفیت زندگی مشکلاتی را به وجود بیاورد ممکن است کار به جایی برسد که شما احساس کنید اسیر هیجان قدرتمندی هستید که نمی توانید از آن اجتناب کنید پرخاشگری یک حالت هیجانی است که از لحاظ شدت می تواند خفیف، شدید یا ویرانگر باشد مانند هیجانات دیگر ، پرخاشگری موجب تغییرات زیستی و فیزیولوژیکی متعددی می شود مثل افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب، تند شدن تنفس و … همچنین عصبانیت می تواند ناشی از عوامل بیرونی یا درونی باشد شما می توانید از دست فرد مشخصی مثل یک همکار یا از یک حادثه عصبانی شوید . همچنین پرخاش شما      می تواند ناشی از نگرانی یا تفکر شما در مورد مسائل شخصی باشد با یادآوری حوادث و خاطرات تلخ و آسیب زا که می تواند پرخاشگری را شدت بخشد زمانی که احساس نفرت از شخصی را به زبان می آوریم یا اقدام به آسیب رساندن به وی می کنیم، دیگر نمی توانیم به این شناخت برسیم که آن شخص جنبه های خوبی هم دارد از سوی دیگر، وقتی در برابر کسی پرخاشگری می کنیم به این معناست که جاذبه آن شخص در نظر ما کم شده است. به همین سبب، پس از اعمال پرخاشگری، کوشش خواهیم کرد تا حسن های او را دست کم بگیریم و معایب وی را برجسته تر کنیم تا از این طریق ناهماهنگی شناختی را کاهش دهیم، به علاوه سعی می کنیم تا دلایل دیگری برای تنفر از آن فرد پیدا کنیم، مرد اغلب پس از فریاد زدن، کتک زدن یا شکستن ظروف احساس آرامش پیدا می کنند این اعمال، برای مدتی کوتاه تنش را زایل می کند و فرصتی فراهم می آورد تا قدرت خود را نشان دهند، اما در بلند مدت خشونت را افزایش می دهد . در هر صورت در مورد پرخاشگری و شکل گیری آن نظریات گوناگونی ارائه شده است و هر کدام از مکاتب روانشناسی نظرات خاص خود را بیان کرده اند مانند فروید که پرخاشگری از نوعی سائق می داند و یا رفتار گرایان که طبق اصول پاداش و تنبیه آن را تعریف می کنند و یا روانشناسان یادگیری که بر الگوها و یادگیری مشاهده ای تاکید دارند و یا روانشناسان شناختی که بر شناخت و طرحواره های ذهنی اشاره می کنند.

بیان مسئله :

آیا بین میزان پرخاشگری در افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون (hypertension) و افراد عادی تفاوت وجود دارد؟

اهمیت پژوهش :

بیماری پرفشاری خون در طبقه بندیهای متخصصان بهداشت روان ‹‹ICD ›› طبقه بندی بین المللی بیماریهای روانی در دسته بیماریهای روان تنی ‹‹Psychosomatic ›› قرار دارد. این بیماری همه ساله تعداد زیادی از افراد جامعه را مبتلا ساخته و در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب در موارد وخیم می تواند بسیار خطرناک باشد و افراد را در معرض سکته های قلبی و مغزی قرار دهد و حتی ممکن است منجر به مرگ افراد شود. با توجه به اینکه افزایش میزان پرخاشگری و فشارهای عصبی می تواند یکی از عوامل سبب ساز ابتلا به بیماری پرفشاری خون باشد پی بردن به تفاوت میزان پرخاشگری بین افراد مبتلا  به بیماری پرفشاری خون و افراد عادی می تواند گام موثری درجهت کمک به افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون در کنترل فشارهای عصبی، خشم و رفتاهای پرخاشگرانه باشد.

هدف پژوهش :

پی بردن به تفاوت میزان پرخاشگری بین افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون و افراد عادی از طریق مقایسه میزان پرخاشگری در افراد مبتلا به این بیماری و افراد عادی هدف اساسی این پژوهش می باشد.

بیان فرضیه :

فرض صفر H = بین میزان پرخاشگری در افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون و افراد عادی تفاوت معناداری وجود ندارد.

فرض خلاف HA = بین میزان پرخاشگری در افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون و افراد عادی تفاوت معناداری وجود دارد.

تعاریف عملیاتی واژه ها:

پرخاشگری : حالت، هیجان یا همان چیزی است که به وسیله پرسشنامه AGQ به دست می آید.

پرفشاری خون : همان چیزی است که توسط وسیله فشار خون سنج بدست می آید و درجه آن بالاتر از آن می باشد.

تعریف پرخاشگری :

اصطلاح پرخاشگری به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد خواه در معنی نزدیک شدن به اشیاء و اشخاص خواه به معنی درگیری با نیروهای خارجی این مفهوم گاهی با مفاهیم انگیختگی، کارآوری و حتی با مفهوم کنجکاوی اشتباه می شود.

اتوکلاین برگ[1] مفهوم پرخاشگری را گسترده در نظر می گیرد و معتقد است که جنبه های مثبت یا منفی پرخاشجویی را در بردارد اگر پرخاشجویی را به جای پرخاشگری به کار ببریم به معنی محدود دشمنی را نیز شامل می شود مفهوم دشمنی تا حدی شامل ارزشهای منفی است در حالی که پرخاشگری به معنی ‹‹مخالف بودن›› دارای ارزش ارتباطی است و در بعضی شرایط مثبت و سازنده است پرخاشگری را از عمل پرخاشجویی تجاوز متمایز می کنیم: پرخاشگری از عوامل انفعالی انسان و در انسان نهفته است و هنگام ظهور در پرده ای از پوششهای دفاعی پیچیده شده است و به صورت بخشی از نیروی آماده برای عمل و فعالیت بروز می کند. پرهیز صورتی از عقب نشینی پرخاشجویی است پرخاشگری همیشه با عمل پرخاشجویانه بروز نمی کند، وقتی واقع می شود ضرورتاً پرخاش علیه دیگری نیست بلکه پرخاشجویی می تواند متوجه خود فرد نیز بشود در انگلیسی با اصطلاحات و کلمات زیر توصیف می شود پرخاشجویی به معنی حمله ای که به تحریک کسی نباشد و در انسان به صورت بدنی و یا لفظی بروز می کند، رفتاری بی خبرانه است ‹‹Agonist behavior ›› که به صورت حمله و ضد حمله بروز می کند برای رفتار پرخاشجویانه ای که به تحریک دیگران به وجود می آید و همچنین برای عملیات پاسخ یا اعتراضی که برای دفاع و یا حمله است باید کلمات و اصطلاحات دیگری را جستجو کرد. Aggressiveness پرخاش، حالت نسبتاً دائمی همراه با آمادگیهای سرشتی و نیروی ذخیره برای پرخاشجویی است و گاهی مفاهیم ابتکار عمل، جاه طلبی، درگیری و جسارت را شامل می شود.

تعریفی دیگر : پرخاشگری یعنی عملی که به آسیب رسانی عمدی دیگران منتهی می گردد البته ممکن است این آسیب رسانی در انواع شیوه های پیاده شده و حتی متضمن آزارهای روانی نظیر تحقیر، توهین و فحاشی نیز شود اما در هر حال مفهوم آسیب به تعارض رفتارها ارجاع دارد. از این رو خشونت تنها یکی از انواع پرخاشگری محسوب می گردد، به این لحاظ خشونت را حاوی مبادرت عمدی ایجاد آسیبهای جسمانی به دیگران تلقی می کنیم پرخاشگری عمدی می تواند از سایر انگیزشهای غیر پرخاشگرانه به شکلی متمایز متاثر گردد. یک سرباز دشمنش را می کشد – که این کار عمل پرخاشگرانه است – اما واکنش او ممکن است برای حفظ زندگیش، تامین منافع کشورش یا کسب، تاییدات سازمانی گروهی باشد.

پرخاشگری از دیدگاه زیست شناسی ‹‹مبانی فیزیولوژی پرخاشگری››

آمیگدال و رفتار پرخاشگرانه

آمیگدال در خوردن، نوشیدن، رفتار جنسی و دیگر رفتارها اهمیت فراوانی دارد. در اینجا، نقشی آمیگدال را بر رفتار پرخاشگرانه مورد بررسی قرار می دهیم.

حیوانات غیر انسانی، تحریک الکتریکی آمیگدال می تواند به حمله های شدید نسبت به دیگر حیوانات یا ‹‹به دفعات کمتر›› به یک حمله بازدارنده منجر شود. آسیب رسیدن به آمیگدال معمولاً سبب رام شدن و متانت می شود، گرچه آسیب رسیدن به برخی از هسته های آمیگدال می تواند پرخاشگری را افزایش دهد. رفتار پرخاشگرانه حیوانات مبتلا به صرع کانونی در آمیگدال معمولاً افزایش می یابد رابینر نوعی بیماری است که در نتیجه حمله ویروسها به قسمت اعظم مغز، به ویژه لوب گیجگاهی عارض می شود و رفتارهای پرخاشگرانه با خود به همراه دارد ‹‹لنتز[2]، بوریچ[3]، اسمیت، کریک[4] وتیگور[5] 1981›› با این وجود، اثرات آسیب به آمیگدال تنها به موضوع ایجاد یا بازداری یک هیجان خاص منحصر نمی شود بلکه، ایجاد یا بازداری یک هیجان توسط آمیگدال، بیشتر به اینکه حیوان اطلاعات را چگونه تعبیر کند، بستگی دارد. برای مثال، گربه های نر مبتلا به ضایعه آمیگدال ممکن است با دیگر گربه های نر، اعضای دیگر گونه ها و حتی اشیاء بی جان رابطه جنسی برقرار کنند ‹‹شرانیر، کلینگر، 1953››[6] در کل افزایش فعالیت های جنسی بدان معنا نیست که تمایل جنسی خیلی شدیدی دارند، بلکه به این علت است که شریک جنسی خود را نمی توانند تمیز دهند ‹‹آرونسون وکویر 1979›› همین طور، بعضی میمون های مبتلا به ضایعه آمیگدال در تفسیر برخی از محرک های اجتماعی از دیگر میمون ها، مشکل دارند، به علت سوء تعبیرشان ممکن است حمله بی دلیل داشته باشند یا وقتی که مورد تهاجم قرار می گیرند نتوانند از خود به خوبی دفاع کنند.

بیان محدودیتها :

• شرایط ویژه ای که در بیمارستان حکم فرما بود و قوانین خاصی که در بیمارستان وجود داشت آزادی عمل را از محقق گرفته بود.
• وضعیت خاصی که برخی مبتلایان به بیماری پرفشاری خون داشتند باعث می شد که همکاری مناسبی نداشته و در تکمیل پرسشنامه دقت کافی نداشته باشند.
• زمان معینی برای مراجعه بیماران پرفشاری خون وجود نداشت و همین امر موجب شده بود که محقق مجبور به رفت و آمد روزانه شده و محدودیتهایی به وجود آورد.

بیان پیشنهادات و نظرات :

• به محققین دیگر که قصد پژوهش در این زمینه را دارند پیشنهاد می شود که قبل از هر اقدامی مقدمات لازم را ‹‹اگر پژوهش زمینه یا بی در بیمارستان یا مراکز درمانی می باشد›› مانند هماهنگی با مسولین ذی ربط صورت داده و بعد تصمیمات بعدی را اتخاذ نمایند.
• در صورت امکان از نمونه های بیشتری استفاده کرده تا قابل تعمیم به جامعه مربوطه باشد.
• به افراد توصیه می شود که در کنترل خشم خود کوشش کنند و در ابراز صحیح آن کوشا باشند تا با ارتقای سطح بهداشت روان زندگی سالمی داشته باشند.
• به متخصصین بهداشت روان پیشنهاد می شود که برنامه ای مدون و فراگیر برای ارتقای سطح بهداشت روان مردم صورت داده تا از عواقب ناشی از مشکلات بیماریهای روانی و مشکلات عاطفی جلوگیری شود تا منجر به بیماریهای جسمانی نشود.

• مقدمه 1
• بیان مسئله 2
• اهمیت پژوهش 2
• هدف پژوهش 3
• بیان فرضیه 3
• تعاریف عملیاتی واژه ها 3

فصل دوم :

• پیشینه پژوهش و مطالعه منابع مربوط به موضوع مورد تحقیق 4
• مقدمه 5
• تعریف پرخاشگری 7
• پرخاشگری از دیدگاه زیست شناسی در مبانی فیزیولوژی 10
• آمیگدال و رفتار پرخاشگرانه 10
• نقش تستوسترون در پرخاشگری 14
• سیناپس های سروتونینی و رفتار پرخاشگرانه 16
• پرخاشگری، فیزیولوژی و تیره شناسی 19
• پرخاشگری از دیدگاه روانکاوی 21
• اوهام پرخاشگرانه 28
• تحول پرخاشگری 29
• کنشهای از پیش ساخته پرخاش نسبت به دیگران 34
• آدم کشی 37
• پرخاشگری نسبت به خود 39
• پرخاشگری نسبت به خود در حال تحول و رشد 39
• پرخاشگری با دوام نسبت به خود 40
• نظریه یادگیری اجتماعی «تاثیرات الگویی» 45
• تقویت پرخاشگری 47
• مشاهده خشونت 48
• فرضیه پالایش 50
• فرضیه ناکامی و پرخاشگری 52
• تعریف ناکامی 53
• رابطه ناکامی و پرخاشگری 53
• شکست نامطلوب در کسب هدف 54
• هدف ناکامی و پرخاشگری 55
• رقابت و ناکامی 55
• عوامل انتقال ناکامی به پرخاشگری 56
• پرخاشگری ناشی از ناخوشایندی 56
• ناکامی به منزله حادثه ای ناخوشایند 56
• واکنش به حوادث ناخوشایند 57
• سایر تاثیرات منفی محرکهای ناخوشایند 58
• انتساب تحقق هدف و ناخوشایندی 59
• تمایزات گروهی و اجتماعی 60
• تاثیرات جبری محرکهای محیطی 61
• پیوند با شرایط ناخوشایند 61
• پیوند اهداف موجود 62
• اشخاص معلول به منزله محرکهای ناخوشایند 63
• پیوند با پرخاشگری تاثیر تسلیح 63
• فرایندهای شناختی در رفتار پرخاشگرانه 66
• شناخت وقوع حادثه 66
• کیفیت تسکین 67
• تطابق با خودشناسی 68
• اداره عقیده 68
• عوامل موثر بر تمایزات جنسی 70
• نقش های جنسی و پرخاشگری 72
• کاهش و کنترل پرخاشگری 74
• کاهش پرخاشگری 75
• تربیت نادرست والدین 76
• والدین به منزله الگوهای پرخاشگری 76
• کنترل پرخاشگری 77
• تنبیه 77
• فرو خوردن خشم 78
• نقش زمان در اطفاء پرخاشگری 78
• پرفشاری خون چیست 79
• فشار خون بالای اولیه یا لازم و ضروری 80
• علایم فشار خون بالا به طور معمولی یا مزمن 81
• علایم فشار خون بالا به طور حاد یا شدید 82
• مکانیسم کنترل فشار خون توسط اعصاب 83
• برخی از اثرات فشار خون بر بدن
• خطر پاره شدن رگ های مغز یا سکته قلبی 84
• تاثیر فشار خون بر قلب 85
• تاثیر فشار خون بر کلیه ها 85
• بیماری سرخرگ ها در اثر فشار خون 86
• دلایل افزایش فشار خون
• تاثیر چای و قهوه 86
• تاثیر الکل 88
• «تاثیر استرس» یا فشارهای عصبی 88
• فشار خون بالا و خوردن نمک 89
• برخی از راههای جلوگیری از افزایش فشار خون 90

فصل سوم

• روش اجرای تحقیق 91
• روش اجرایی تحقیق 92
• جامعه آماری و نمونه آماری 92
• روش نمونه گیری 92
• ابزار تحقیق 93
• اعتبار روایی و مقیاس 94
• روش اجرای آزمون 94

فصل چهارم

• تجزیه و تحلیل داده ها 96
• تجزیه و تحلیل توصیفی 97
• تجزیه و تحلیل مقایسه ای 108

فصل پنجم

• خلاصه و نتیجه گیری 109
• بحث و گفتگو درباره داده ها 110
• خلاصه و نتیجه گیری 111

فهرست جداول و نمودارها

• جداول 98
• نمودارها 104

منابع

1. اتکینسون – اسمیت – بم، هکسی– اتکینسون ، روانشناسی ، زمینه هیلگارد جلد 2. مترجمین : : دکتر حسن رفیعی، دکتر مرسده سمیعی ، دکتر محسن ارجمند – انتشارات ارجمند – سال انتشار 1383
2. کالات ، جیمز ، روانشناسی فیزیولوژیک – مترجمین : دکتر اسماعیل بیابانگرد ، دکتر احمد علی پور، دکتر احمد غضنفری – ناشر : دانشگاه شاهد ، تابستان 1383
3. خدیوی زند، محمد مهدی ، ناکامی و پرخاشگری «نظریه ها و مفاهیم» – ناشر : انتشارت تربیت – سال انتشار : 1374
4. برکوویتز ، لئونارد روانشناسی اجتماعی – مترجمین : محمدی اصل، عباس ، محمد حسین فرجاد – ناشر : اساطیر –  سال انتشار : 1372
5. موسوی ، مهدی ، از فشار خون و افزایش آن چه می دانید.  ناشر : تیمورزاده – پردیس دانشگاه – سال انتشار : 1381
6. سادوک ، بنیامین – سادوک، ویرجینیا ، خلاصه روانپزشکی – مترجم: پورافکاری ، نصرت الله . ناشر: شهر آب – آینده سازان ، 1382 و