شهر چیست؟ شهرسازی چیست ؟ هدف از طراحی شهری چیست؟

در تعریف شهر اتفاق نظری وجود ندارد و در تعاریف بیان شده بر مواردی نظیر تعداد جمعیت، نوع فعالیت های اقتصادی، حوزه اداری و موارد دیگری اشاره شده است لیکن در بعد جهانی برای شناخت شهر از روستا بیشتر بر تعداد جمعیت تاکید شده است..

با توجه به کم و کاستی های مربوط به تعاریف شهر، تاکید بر نقش شهر (نوع کارکرد) بهتر ما را در شناخت شهر و تمایز قائل شدن بین آن و روستا هدایت می کند. بدین معنی که در شهر ها نقشهایی وجود دارد که روستاها فاقد آن هستند. بنابراین در شناخت شهر به دو کارکرد بیشتر توجه می شود؛ یکی اینکه شهرها کارکرد غیر کشاورزی دارند و دوم اینکه اغلب شهر ها به تولید کالا و بیش از آن به مبادله کالا می پردازند؛ یعنی اینکه فعالیت های غیر کشاورزی بر اقتصاد شهر غلبه دارد..

با توجه به موارد ذکر شده، در برخی کشورها در شناخت شهر از روستا کارکردهای اقتصادی به همراه میزان جمعیت اساس کار قرار می گیرد. بنابراین تاکید بر یک عامل در شناخت شهر کفایت نمیکند..

در طول تاریخ شناخت شهر از طریق کارکرد آن از اعتبار سیاسی و حکومتی برخوردار بوده است بویژه که از ابتدای پیدایش شهرها، شهر با نقشهای اداری-سیاسی و مذهبی شناخته می شد بنابراین اولین شهرها دارای نقش اداری-سیاسی بوده اند. لیکن امروز، شهرها دارای کارکردهای متنوعی به ویژه کارکردهای اقتصادی-صنعتی و خدماتی-خدمات رسانی می باشند..

با توجه به توضیحات بالا، آیا می توان گفت که خوب شهرها می توانند در اندازه های گوناگون شکل بگیرند؛ کوچک، متوسط، بزرگ و بسیار بزرگ؟ بله این درست است لیکن بطور علمی ما چه انواعی از شهرها را داریم؟ شهر، شهرک، متروپلیس یا مادر شهر، مگالاپلیس یا کلان شهرها کدامند و دارای چه ویژگیهایی هستند؟

1. دکتر سعید شفیعی ،مبانی و فنون طراحی شهری 1380 ،اسلیمی
2. مجله پیام مهندس ،سال پنجم ، شماره بیستم تیر83 –محمد صالحی فرد
3. مقدمه‌ای بر برنامه ریزی شهری، اسماعیل شیعه، مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران، چاپ پنجم بهمن 1375.
4. درآمدی برمبانی برنامه ریزی شهری، ج.کی.هیراسکار، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول بهار 1376
5. مدلها در برنامه ریزی شهری، کوین لی ، جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران، چاپ اول شهریور 1366.
6. زیاری ،کرامت اله 1378 برنامه ریزی شهرهای جدید ،انتشارات سمت ریا،تهران
7. تبریزی ،جلال 1378 تجربه انگلستان در شهرهای جدید ،فصلنامه آبادی شماره 29-30
8. مبانی برنامه ریزی توسعه منطقه‌ای، مظفر صرافی، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، چاپ دوم 1379