روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
مقدمه
مدیران، شرکتها و سازمانها، اعم از خصوصی ودولتی، هر ساله هزینه‌های بسیار زیادی را در زمینه‌فناوری اطلاعات (نرم‌افزار، سخت‌افزار، شبکه،آموزش، استخدام نیروی انسانی، تحول در سازمان‌و …) صرف می‌کنند. متاسفانه در بسیاری مواردبازدهی و اثربخشی فناوریهای به‌کار گرفته شده‌نسبت به هزینه‌های مصرف شده پایین است که‌قابل تامل و بررسی است.
بقا و رشد سازمانها در گرو تغییر نگرش به‌اطلاعات به عنوان یکی از منابع اصلی هر سازمان‌است و بر این اساس، ضرورت برخورد مناسب،منسجم و برنامه‌ریزی شده مدیران با این منبع‌اولویت بسیار بالایی پیدا خواهد کرد. اهداف وره‌آوردهای مقاله متعدد هستند و در ادامه به آنهااشاره می‌رود، اما هدف اصلی تحقیق انجام شده‌این‌است که یک مدیر چگونه روی فناوری‌اطلاعات سرمایه‌گذاری کند.
مفهوم سرمایه‌گذاری در سیستمهای‌اطلاعات مدیریت، که در این گزارش از آن بسیاراستفاده خواهد شد شامل تمامی‌سرمایه‌گذاریهایی است که در زمینه سیستمهای‌پردازش تراکنش، سیستمهای گزارش مدیریت،سیستمهای پشتیبانی تصمیم‌گیری، سیستمهای‌پشتیبانی مدیریت ارشد، سیستمهای مدیریت‌دانش و خودکارـ سازی اداری و مجموعه‌نیازمندیهای آنها اعم از سخت‌افزار، نرم‌افزار وشبکه خواهد بود.
بخشی از مقاله
چکیده
در سالهای اخیر در سراسر دنیا هزینه‌های فناوری اطلاعات (IT) در سازمانها، اعم از کوچک یا بزرگ، خدماتی یاتولیدی، انتفاعی یا غیر انتفاعی، افزایش یافته است. هزینه‌های خودکارـ سازی دفتری و خودکارـ سازی تولید که شامل‌کامپیوترها، بسته‌های کاربردی، توسعه نرم‌افزارهای مطابق با نیاز، ارتباطات، شبکه‌های کامپیوتری و اینترنت است‌سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و معمولا به منظور توسعه اثربخشی، افزایش بازدهی، نگهداری و ارتقای جایگاه رقابتی‌سازمان صورت می‌گیرند.
متاسفانه همه سرمایه‌گذاریها و فناوری اطلاعات نتایج مورد انتظار را به بار نمی‌آورند. این واقعیت به همراه گامهای‌سریع تغییر در منسوخ شدن فناوری اطلاعات در ابعاد سخت‌افزار و سکوهای نرم‌افزاری، مدیران سازمانها را وامی‌دارد که‌برنامه‌ریزی بلند مدت در سرمایه‌گذاری فناوری اطلاعات را مورد توجه قرار دهند.
این مقاله یک مدل ورودی‌ـ خروجی را برای توسعه برنامه اصلی سیستمهای اطلاعات مدیریت ارائه می‌دهد و در آن‌چندین روش برنامه‌ریزی از جمله روشهای برنامه‌ریزی سیستمهای کسب و کار (BSP) و رویکرد مهندسی اطلاعات برای‌تولید چنین برنامه‌ای مورد مقایسه قرار می‌گیرد.
علاوه بر این، در این مقاله یک روش جدید برای برنامه‌ریزی فناوری اطلاعات که در آن سعی شده است ضمن‌برطرف کردن نقاط ضعف روشهای موجود، بر نقاط قوت آنها تاکید شود ارائه شده است. در پایان مجموعه‌ای از عوامل‌ارزیابی روشهای برنامه‌ریزی فناوری اطلاعات ارائه شده که اهمیت نسبی هر یک از آنها از طریق مصاحبه روش‌مند بامتخصصان ایرانی گزارش شده است.
کلید واژه‌ها: فناوری اطلاعات، برنامه‌ریزی راهبردی، معیار گزینش، ضرورت برنامه‌ریزی، مدل ورودی‌ـ خروجی، اولویت‌سیستمها، سیستمهای اطلاعات مدیریت، فرایند کسب و کار، عوامل حیاتی موفقیت
برای آنکه موضوع از همین ابتدا روشن‌شود سوالهایی را که سعی شده است در این مقاله‌به آنها پاسخ داده شود در اینجا مطرح می‌کنیم.
- چرا برنامه راهبردی سیستمهای اطلاعات‌مدیریت برای بنگاه ضروری است؟
- ویژگیها و محتوی یک برنامه راهبردی‌سیستمهای اطلاعات مدیریت چیست؟
- آیا می‌توان فرایند برنامه‌ریزی را در قالب یک‌مدل تدوین و ارائه کرد؟
- نقاط قوت و ضعف روشهای فراگیر کدام‌اند؟ وآیا می‌توان روشی را معرفی کرد که نقاط ضعف‌کمتری داشته باشد؟
- یک روش برنامه‌ریزی مناسب چگونه انتخاب‌می‌شود؟
- معیارهای گزینش روش مناسب کدام‌اند؟
ضرورت برنامه‌ریزی
تحولات انجام شده در چند دهه اخیر جای‌هیچگونه شک و تردیدی را نسبت به ضرورت‌برنامه‌ریزی راهبردی سیستمهای اطلاعات‌مدیریت باقی نمی‌گذارد، زیرا:
- – اقتصاد جهانی و بر اثر آن رقابت نیز بسیارفشرده‌تر شده است و عملیات هر بنگاه باید به‌شکل جهانی انجام شود.
- – اقتصاد در صنایع مختلف تغییر پیدا کرده و بردانش و اطلاعات بنیان‌گذاری شده است.
- – ساختارهای سازمانی و خطمشهای مدیریتی‌کاملا متحول شده‌اند.
- – فناوری اطلاعات کاملا دگرگون شده است و به‌لحاظ کمی (توسعه در کل جهان) و کیفی (تنوع‌و سرعت اطلاعات) با قبل قابل مقایسه نیست.
- – از اطلاعات به عنوان منبع راهبردی نامبرده‌می‌شود.
آنچه از دیدگاه مدیریت هر بنگاه پراهمیت به نظرمی‌رسد نحوه سرمایه‌گذاری در فناوری اطلاعات‌است، زیرا:
- – اجرای برنامه مستلزم سرمایه‌گذاری بسیارسسنگین است.
- -نتایج حاصل از اجرای برنامه باید پاسخگوی‌نیازهای واقعی سازمان باشد.
- – اجرای برنامه نیاز به ایجاد فرهنگ جدید دارد.
- – اجرای برنامه مستلزم جذب و تربیت نیروی‌انسانی است.
- – اجرای برنامه تاثیر بسیار گسترده و عمیقی درسازمان ایجاد می‌کند.
- – طبیعت اجرای برنامه بلند مدت است.
- – و نهایتا با توجه به تغییرات سریع در فناوری‌اطلاعات انتخاب روند مناسب باعث خواهدشد که از سرمایه‌گذاری مجدد جلوگیری به‌عمل‌آید.
محتوی برنامه راهبردی سیستمهای‌اطلاعات مدیریت
روشهای مختلفی وجود دارد که مدعی هستندمی‌توانند برنامه فناوری اطلاعات را برای سازمانهاو بنگاهها ایجاد کنند و بر ادعای خود نیز اصراردارند، اما سوالهای اصلی که در انتخاب روش نقش‌موثری دارند عبارت‌اند از.
- محتوی برنامه فناوری اطلاعات چیست؟
- چگونه می‌توان به روش مناسب دست یافت؟
پارکر و ترینر بر مدلهای جاری و آینده‌فرایندهای کسب و کار در سطح کلی و جزئی وطراحی معماری داده‌ها با هدف یکپارچه و برنامه‌راهنما از سیستمها و اطلاعات جاری برای ساخت‌معماری هدف تاکید دارند [8].
برنامه ریزی و ویژگی های آن
برنامه و برنامه ریزی : برنامه ریزی چیست ؟ برای پاسخ می توان گفت برنامه یک تصمیم است یا مجموع تصمیمات است . ویژگی این تصمیم یا تصمیمات ، باید به نقطه یا وضعیت های مشخصی اشاره داشته باشد که رسیدن به آن یا تحقق بخشیدن آن در داخل مقاطع زمانی آینده خواسته می شود . در نتیجه در تعریفی کلی می توان گفت : از امروز قرار گذاشتن اینکه در آینده رسیدن به کجا و تحقق بخشیدن چه چیزهایی خواسته می شود . یک چنین تصمیمی برنامه است .
اما برنامه ریزی ، تلاش های صرف شده برای پدید آوردن برنامه و یک فرآیند را بیان می کند . برنامه یک غایت است و برنامه ریزی یک فرآیند . آنچه از نظر مدیر اهمیت دارد . مشغول بودن همیشه ذهن او با موضوعات مربوط به فرآینده نزدیک یادو راست . از نظر مدیر مفهوم و اهمیت موضوع این است : آنهایی که نقش مدیر را بازی می کنند . امنتداری هستند که بر اساس تحقق بخشیدن اهدافی معین منابع مادی و نیروی انسانی به خودشان محول شده است .
مدیر با خوب استفاده کردن از این منابع اهداف محوله را تحقق خواهد بخشید . بدین ترتیب برنامه ریزی یک ابزار مهم برای این امر است . اگر برنامه نباشد ، همانطور که تعیین کردن برای چه و چطور مورد استفاده قرار دادن این منابع دشوار خواهد بود ، همچنین مشخص کردن این که مدیر آنها را خوب استفاده می کند یا نه نیز امکان پذیر نخواهد بود زیرا به دلیل مشخص نبودن مسیری که طی خواهد شد تمامی راه ها مقبول خواهد بود . درحالیکه اصل اساسی اقتصاد کلاسیک نایاب بودن منابع است .
پس مدیر فردی است که منابع محدود را مورد استفاده قرار می دهد . در آن حال ضرورت دارد این منابع به شکل خیلی خوب مورد استفاده قرار بگیرد . در نتیجه فردی که وظیفه مدیریت را بر عهده می گیرد . در زندگی شخصی اش نگرش ها در رفتارهایش هرچه می خواهد باشد مجبور است برنامه ریزی کند .
فهرست مطالب
- چکیده
- مقدمه
- ضرورت برنامه‌ریزی
- محتوی برنامه راهبردی سیستمهای‌اطلاعات مدیریت
- مدل ورودی-خروجی برنامه‌ریزی‌راهبردی سیستمهای اطلاعات مدیریت
- بررسی روشهای موجود برنامه‌ریزی
- روش جدید برنامه‌ریزی راهبردی‌سیستمهای اطلاعات مدیریت
- نمونه اجرایی روش جدید
- معیارها و ضوابط انتخاب روش برنامه‌ریزی
- مدل ارزیابی روشها
- برنامه ریزی و ویژگی های آن
- مفهوم برنامه ریزی از نظر مدیر
- فایده برنامه ریزی
- انواع برنامه ریزی
- فرآیند برنامه ریزی
- پیش بینی در برنامه ریزی
- منابع و مراجع
منابع
- شرکت آی.بی.ام راهنمای برنامه‌ریزی سیستمهای‌اطلاعاتی بر اساس متدولوژی “BSP” /IBM شرکت‌داده‌پردازی 1377 مترجم نرگس مینا.
- گزارش برنامه راهبردی سیستمهای اطلاعات مدیریت‌سازمان تربیت بدنی 1995 و 1996. تالیف دکتر محمود علی حقیقی – محمد مهدی علیمردانی
- برنامه ریزی راهبردی برای سازمانهای غیرانتفاعی . هدف مایکل آسیون
- برنامه ریزی تعاملی اثر راسل ایکاف
- رویکردهای سازمان و مدیریت و رفتار سازمانی « چشم انداز سپرت مدرن » و دکتر علیرضا امیرکبیری « جزوه ی صائبی مدیریت اسلامی »
- مقاله درمورد روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- ضرورت برنامه ریزی
- محتوای برنامه راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- پروژه دانشجویی روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- پایان نامه در مورد روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- تحقیق درباره روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- مقاله دانشجویی روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت در قالب پايان‌نامه
- پروپوزال در مورد روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- گزارش سمینار در مورد روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت
- گزارش کارورزی درباره روش های برنامه ریزی راهبردی سیستم های اطلاعات مدیریت