کاربرد صلح آمیز انرژی هسته ای و تکنولوژی هسته ای در پزشکی

همانطور که می دانیم استفاده صلح آمیز از تکنولوژی هسته ای کمک های شایان و قابل ملاحظه ای به بشریت کرده است و  می توان نتیجه گرفت که بدست آوردن انرژی هسته ای برای استفاده از کاربرد های صلح آمیز و سودمند آن باید هدف همه مردم جهان قرار بگیرد.از تکنولوژی هسته ای در پزشکی استفاده های فراوانی به عمل می آید،که در این مقاله به گوشه ای از آن اشاره شده است.استفاده های تشخیصی بیماری هایی که عموما خطرناک هستند یا درمان بعضی بیماری ها که در بخش های مختلف پرتوپزشکی، پزشکی هسته ای و… صورت  می گیرد.

مقدمه:

چرا هرگاه واژه ی انرژی هسته ای  گفته می شود تمام توجه ی افراد جامعه  به سمت وسوی بمب هسته ای جلب می شود؟

آیا انرژی هسته ای مصارف دیگری ندارد که بتواند در خدمت مردم  باشد و آرامش و راحتی بیشتری برای آن ها به وجود آورد؟

این سوالات افکار ما را به عنوان یک جوان ایرانی به خود مشغول کرده بود و مسبب آن شود که ما در این راه گام برداریم . در طی این تحقیقات به مصارف فراوان صلح آمیز انرژی هسته ای برخورد کردیم و به همین دلیل تصمیم گرفته ایم که برای پاسخ دادن به این سوالات مبحث پزشکی رامورد بررسی قرار  دهیم. با  بررسی ها یی که انجا م شد، مصارف فراوانی را در پزشکی یافتیم که در زمینه های مختلف عکس برداری ،تشخیص بیماری ها و تا حدودی در درمان بیماری ها که در بخش های  گوناگون پزشکی یعنی پزشکی هسته ای و پرتو پزشکی انجام می گردد پی بردیم.

تعریف موضوع تحقیق:

از گذشته تاکنون افراد بسیاری در زمینه ی انرژی هسته ای فعالیت های بسیاری کرده اند و پژوهش های فراوانی  انجام داد امابعضی تنها متوجه این موضوع هستند که از انرژی هسته ای  برای مصارف خطرناک و ساخت بمب هسته ای می توان بهره برد.

اما ما در این تحقیق به کاربردهای صلح امیزانرژی هسته ای و تکنولوژی هسته ای درپزشکی به بحث و گفتگو پرداخته ایم .

انرژی هسته ای کاربردهای فراوانی در پزشکی دارد که بسیار مورد توجه همگان واقع است وهدف از این تحقیق بیان این کاربردها تغییر افکار عمومی و آگاه کردن افراد از کاربردهای بی شمار این انرژی بی پایان است .انرژی که جوانان این مرزوبوم باتلاش وکوشش فراوان به ان دست یافته اند.

این فناوری (انرژی هسته ای)مارادراین زمینه تشخیص بیماری ها و درمان بیماران از طریق پرتو پزشکی و رادیو گرافی و رادیو داروها و…یاری می نماید می توان از این طریق سالانه جان بسیاری از افراد جهان را نجات داد وبیماری های آن ها را بهبود بخشید.’

سوالاتی در رابطه با تحقیق:

1. آیا از انرژی هسته ای در پزشکی  بهره می توان برد؟
2. مزایای PET و SPECT چیست؟
3. چگونه می توانیم از رادیو داروها استفاده کرد؟

به امید روزی که همگان به مصارف و کاربردهای صلح آمیز این انرژی پی ببرند.

پیشینه ی تحقیق:

مادر این راه به سایت های گوناگون همچون:سایت پژوهشکده ی بوعلی و سایت های مرتبط به پزشکی هسته ای…و کتب مختلف بطور مثال اصول حفاظت در برابر پرتوها در رادیولوژی-نویسنده فرح جوزانی…مراجعه کرده واز اطلاعات موجوددرآنها بهره برده ایم و هدف ما برداشتن گامی  کوچک در حد توانمان بوده است.اما این راه بسیار بلند و طولانی بوده است وبدین سبب جای پژوهش فراوان دارد.

اهداف و اهمیت موضوع تحقیق:

اهمیت موضوع:این موضوع از این جهت دارای اهمیت است که که انرژی هسته ای بر خلاف آنچه که در اذهان عمومی شکل پیدا کرده دارای مصارف صلح آمیز فراوانی می باشد که نوع برخورد و استفاده درست انسان از آن می تواند منجر به پیشرفت های چشمگیر در علوم مختلف از جمله علم پزشکی گردد.

اهداف

هدف کلی: روشن کردن افکار عمومی در رابطه با مصارف صلح امیزانرژی هسته ای در پزشکی می باشد.

اهداف جزئی:

1. کاربرد انرژی هسته ای در پرتو پزشکی
2. معالجه ی امراض با رادیو داروها
3. کاربرد انرژی هسته ای در پزشکی هسته ای
4. معالجه ی سرطان های گوناگون

نوع تحقیق:

تحقیق ما از نوع علمی توصیفی است ازانجا که هدفمان ازانجام این پژوهش توصیف عینی واقعی ومنظم خصوصیات یک موقعیت بوده است .زیراسعی وتلاشمان این بوده است که آنچه هست را بدون هیچ گونه دخالت یا نتیجه گیری های ذهنی گزارش دهیم  ونتایج عینی از موقعیت بگیریم.

روش تحقیق:

در این تحقیق ما برای استخراج مطالب و اطلاعات به کتب گوناگون مراجعه کرده ایم و همچنین از بیمارستان ها و مراکز درمانی پزشکی هسته ای دیدن کرده ایم و در این روش ما علاوه بر کتاب از سایت های اینترنتی و وبلاگ ها و مجلات و مقالات گوناگون استفاده کردیم .

مادر این پژوهش از روش میدانی وکتابخانه ای استفاده کردیم.

تعریف واژه ها و اصطلاحات:

• انرژی:به معنی کار انباشته شده یا توانایی انجام  کار تعریف میکنیم
• تکنولوژی technology علم صنایع و حرفه ها
• پزشکی:منسوب به پزشک .شغل و حرفه ی پزشک .طبابت
• کاربرد:بکار بردن. ترتیب دادن امور استعمال کردن

تاریخچه:

يكي از روشهاي تشخيصي و درماني  ارزشمند در طب، پزشكي هسته اي مي باشد. كه تبلور آن از ابتدا تا كنون تلفيقي از كشفيات مهم تاريخي بوده است. اولين جرقه در سال 1895 با كشف اشعه X و در 1934 با كشف مواد راديواكتيو زده شد. اولين استفاده كلينيكي مواد راديواكتيو، در سال 1937 جهت درمان لوسمي در دانشگاه كاليفرنيا در بركلي بود. بعــــــد از آن در 1946 با استــــــفاده از اين مواد توانستند در يك بيمار مبتلا به سرطان تيروئـــــيد از پيشرفت اين بيماري جلوگيري كنند.

البته تا 1950 كاربرد كلينيكي مواد راديواكتيو بطور شايع رواج نيافت و مسكوت ماند. طي سالهاي بعد از آن متخصصين و فيزيكدانان به اين واقعيت پي بردند كه مي توان از تجمع راديو داروها در ارگان هدف تصاويري از آن تهيه نمود و يا به درمان بافت آسيب ديده كمك نمود. بطوريكه در اواسط دهه 60 مطالعات بسياري در خصوص طراحي تجهيزات لازم آغاز گشت. در دهه 1970 توانستند با جاروب نمودن از ارگانهاي ديگر بدن مانند كبد و طحال، تومورهاي مغزي و مجاري گوارشي تصاويري را تهيه نمايند. و در دهه 1980 از راديو داروها جهت تشخيص بيماري هاي قلبي استفاده نمودند و هم اكنون نيز با ضريب اطمينان بسيار بالايي از پزشكي هسته اي در درمان و تشخيص و پيگيري روند درمان بيماريها استفاده مي گردد.

تاريخ حدوث وقایع مهم در پزشكي هسته ای:

• 1896¬ هنري بكرل ( (Henri Becquerel اشعه مرموز ساطع شده از اورانيوم را كشف كرد.
• 1897¬ ماري كوري( (Marie Curie اين تابش مرموز را راديواكتيوينه ناميد.
• 1901¬ هنــري الكـــسا نــــدر دانــــلوس Henri Alexandre Danlos)) و يوگن بلاچ Eugene Bloch) ),  راديوم را در تماس با ناراحتي پوستي توبركولوز قرار دارند.
• 1903¬ الكــــــســــاندر گراهـــامبل Alexander Graham Bell) ), جاگذاري منبع اورانيوم در داخل و يا نزديكي بافت تومورال را پيشنهاد نمود.
• 1913¬ فــــردريــــك پــــروســچر Frederick Proescher) ) براي اولين بار مطالعه درمان بيماريهاي مختلف را بتوسط تزريق ور يدي اروانيوم را بنيان نهاد.
• 1936¬ جان لارنس( (John H. Lawrence و برادرش ارنست(  (Ernest اولين كاربرد كلينيكي راديو نوكلو ئيدهاي خاص را در درمان لوسمي بوسيلهP ³² بنيان نهادند.
• 1940¬ راكفلر (  (Rockefeller اولين سيكلو ترون را جهت توليد راديوايزوتوپهاي ويژه پزشكي در دانشگاه واشنگتن اختصاص داد.
• 1946¬ ســـا مو ئل. ام. ســـــدلــــــين (Samuel M. Seidlin) لئــــو. د. مارينــــلي Leo D. Marinelli)) و اليــــــنور اشري (Eleanor Oshry) , يك بيمار با سرطان تيروئيد را با ¹³¹ Iدرمان كردند.
• 1947¬ بنـــديكت كا سن( (Benedict Cassen يد راديواكتـــــــيو را جهت تشخيـــــــص و افتراق ندولــــــــهاي بد خيم و خوش خيم تيروئيد بكار برد.
• 1950¬ ك. آر. كــــريســــپل( (K.R. Crispell و جان. پ. استراسلي(( John P. Storaasli سرم آلبومين انساني نشاندار شده با I ¹³¹را براي تصويربرداري از حجم خون داخل قلب استفاده نمودند.
• 1951¬ سازمان دارو و غذاي آمريكا ( FDA ), استفاده از I ¹³¹را براي بيماريهاي تيروئيد تأييد نمود. اين اولين مصوبه FDA در رابطه با راديو ايزوتوپها بود.
• 1954¬ ديويد كول  ( David Kuhl )يك سيستم ثبت فوتوني را براي اسكنــينگ ( Scanning) راديو نــــــوكلئيــــــدها اختراع كرد. اين پيشرفت پزشكي هســـــته اي را هم جهت با راديــــــولوژي به سمت پيشرفتهاي بيـــــشتر هدايت نمود
• 1955¬ ركس هاف( ( Rex Huff , ميزان خروجي قلب را با استفاده از سرم آلبومين انساني نشاندار شده با  ¹³¹ I اندازه گيري نمود.
• 1958¬ هــال انگـــــر ( Hal Anger) دوربين سنتيلا سيون را اختراع نمود. بــــدينوسيله تصويربرداري ديناميك نيز در پزشكي هسته اي مقدور گشت.
• 1962¬ ديويد كول  ( (David Kuhl بازسازي تصاوير توموگرافي نشر شده را ابداع نمود. بعدها اين روش SPECT, PET نام گرفت.    تعميم اين روش در راديولوژي همان CT مي باشد.
• 1969¬ سي. ال. ادوارد( ( C.L. Edwards تجمع ⁶⁷Ga را در سرطان گزارش نمود.
• 1970¬ FDA , اعلام نمود كه با توجه به كاربردهاي اين مواد، راديـــــــو داروها را مي توان با عنوان دارو خطاب نمود. ايـــــن روند تا ژوئن 1977 كاملاً جا افتاد.
• 1971¬ سازمان پــــزشكي آمريكا, پزشـــكي هسته اي را به عنوان يكي از شاخه هاي طب به رسميت شناخت.
• 1973¬ اچ ويلــــــــيـــــــــام استـــــراس (H. William Strauss)، تست ورزش را بعنوان اسكن ميوكارد معرفي نمود.
• 1976¬ جان كـــيز ( (John Keyes اولين دوربين SPECT را طراحي نمود و رونالد جازاك اولين هــد ( Head ) دوربين SPECT را طراحي كرد.
• 1978¬ ديـــــــويـــد گــــــــلدنبـــــــرگ  ( ( David Goldenberg, از آنتي بادي هاي نشاندار شده با مواد راديواكتيو جهت تصويربرداري از تومورها استفاده نمود.
• 1981¬ جــي. پـــــي. مـــچ ( J.P. Mach) آنتي بادي هاي تك كلني نشاندار شده با مواد راديواكتيو را جهت تصـــــويربرداري از تومورها بكار برد.
• 1982¬ استيو لارسون ( ( Steve Larson و جف كاراسكو ايلو  ( (Jeff Carrasquillo بيـــــــماران سرطاني ملانـــــوماي بد خــــيم را با آنتـــــي بادي هاي تك كلني نشاندار شده با I¹³¹ تحت درمان قرار داد.
• 1989¬ FDA, اولـــــين راديو داروي پـوزيترون Rb) ⁸²) را جهت تصويربرداري پرفيوزن ملانوما تصويب نمود.
• 1992¬ FDA ,اولين راديو داروي آنتـــي بادي تك كلني را جهت تصــــويربـــرداري از تومور تصويب كرد.

نتیجه گیری

انرژی هسته ای  تنها  برای ساخت بمب های هسته ای نمی باشد بلکه این انرژی کاربرد های صلح آمیز فراوانی دارد که در زمینه های گوناگون می توان از آن بهره گرفت و استفاده های فراوان آن نیز در زمینه پزشکی بسیار قابل توجه است که می توان سالانه جان افراد بسیاری را نجات داد.

• تقدیر و تشکر  1
• تقدیم به  2
• طرح تحقیق   3
• چکیده  6
• فصل اول : مقدمه  7
• فصل دوم: تاریخچه  9
• فصل  سوم: مقدمه علمی 14
• فصل چهارم: کاربرد  20
• فصل پنجم: مصاحبه  38
• فصل ششم:آثار زیان بار تابش پرتو در پزشکی هسته ای  46
• فصل هفتم: حفاظت انسان در برابر پرتو زایی  50
•  نتیجه گیری  53
• منابع و ماخذ  54

منابع

1. اچ.کرامر.آلان/ترجمه دکتر بهار .محمود/ فیزیک برای علوم زیستی(پزشکی،پیرا پزشکی، زیست شناسی و …) نشر مبتکران.1370
2. دکتر اوبلاکر اریک /ترجمه بیضایی بهروز – ا نرژی اتمی تهران/:نشر قدیانی
3. جوزانی فرح/ اصول  حفاظت در برابر پرتوها در رادیولوژی/ -تهران:نشر فراوان.1372
4. چاندرا رامش ،ترجمه ابوذر جهرمی فتح الله /اصول فیزیک پزشکی هسته ای/_مشهد:نشر
5. کتابخانه رایانه ای.1380 5 – دکتر کارگر زهره ،دکتر ر قهرمانی نادر/رادیوایزوتوپ و کاربردشان در پزشکی هسته ای/ – شیراز: نشر  نویسندگان.1381