شناخت ویژگی های جامعه معتاد و ارائه راهکارهای مناسب برای مبارزه با معضل اعتیاد

اعتیاد و وابستگی به مواد مخدر و روانگردان پدیدۀ مصیبت آفرینی است که از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بهداشتی جامعه را تهدید می کند. در دو دهۀ اخیر، عمدۀ منابع، امکانات، فرصت ها و تلاش‏ها در راستای مبارزه با  اعتیاد به کار گرفته شده است. دو دیدگاه اصلی حاکم بر اعتیاد، دیدگاه جرم نگر و بیماری نگر است. هر کدام از این دیدگاهها، تبعات خاص خود را دارد و هیچ کدام در عمل موفق نبوده اند زیرا اعتیاد پدیده ای چند جانبه و ناشی از علل گوناگون است و قانون و سیاستی که تک بُعدی به اعتیاد نگاه کند، نمی تواند در مبارزه با اعتیاد به نتیجۀ مطلوب دست یابد. قانونی در اجرا موفق است که نگاهی کلّ گرا به اعتیاد داشته باشد و در سه بُعد پیشگیری، مجازات و درمان و اصلاح معتاد بتواند راهکارهای مناسبی را ارائه دهد. بنابراین بهتر آن است که معتاد را به عنوان ترکیبی از مجرم و بیمار بشناسیم یعنی فردی که در عین بروز علائم بیمارگونه و در جستجوی مواد، مرتکب اعمال مجرمانه می‏شود. چنانچه معتاد را صرفاً مجرم تلقی کنیم باید او را به مجازات عملش برسانیم، یعنی کاری که با توجه به انبوه معتادان عملی نیست و بعلاوه احتمال گسترش اعتیاد در بین افرادی که به علت جرم بودن اعتیاد، سعی در پنهان کردن آن دارند زیاد است. هم چنین بیمار تلقی نمودن معتاد، مستلزم فراهم نمودن امکانات وسیع درمان و بازپروری است. امّا در صورتی که اعتیاد، ترکیبی از جرم و بیماری باشد، ضمن الزام به تامین امکانات لازم برای اصلاح و درمان، با شیوع ناشی از آزاد بودن معتادان مواجه نخواهیم شد.

فصل اول ( طرح تحقیق)

• ١- بیان مسئله
• ٢- بررسی تاریخچۀ موضوع
• ٢-١ تاریخچۀ نظری دیدگاهها
• ٢-٢ دستاوردهای تحقیقاتی پیشین
• ٣- اهمیت و ضرورت اجرای تحقیق
• ٤- اهداف کلی تحقیق
• ٥- سوالات تحقیق
• ٦- روش تحقیق
• ٦-١ نوع موضوع
• ٦-٢ روش گردآوری اطلاعات
• ٧- تعریف واژه ها و اصطلاحات
• ٨- واژگان کلیدی

فصل دوم ( اعتیاد چیست؟)

• ١- شناخت جامعۀ معتاد
• ٢-علل گرایش به اعتیاد
• ٢-١ عوامل فردی
• ٢-٢ عوامل خانوادگی
• ٢-٣ عوامل اجتماعی
• ٣- پیامدهای اعتیاد
• ٣-١ پیامدهای فردی
• ٣-٢ پیامدهای خانوادگی
• ٣-٣ پیامدهای اجتماعی
• ٤- روش های ترک اعتیاد

فصل سوم ( معتاد کیست؟)

• ١- شناخت شخصیت معتاد
• ٢-معتاد، مجرم است
• ٢-١ مواد مخدر و انواع جرایم
• ٢-٢ اعتیاد و انواع جرایم
• ٣- معتاد، بیمار است
• ٣-١ اعتیاد و اختلالات روانی
• ٣-٢ اعتیاد و بیماریهای جسمی
• ٤- شیوۀ مبارزۀ قانونگذار ایران با اعتیاد و نقد آن
• ٤-١ نقاط قوت قوانین راجع به مبارزه با مواد مخدر
• ٤-٢ نقاط ضعف  قوانین راجع به مبارزه با مواد مخدر
• ٥- حجر معتاد
• ٥-١ معاملات معتاد در هنگام خماری
• ٥-٢ معاملات معتاد در هنگام نشئگی
• ٥-٣ حکمت محجور شناختن معتاد
• ٥-٤ حدود حجر معتاد و اثبات و زوال آن

فصل چهارم  ( چکیده و پیشنهادها)

• فهرست منابع

منابع

1. آقا بخشی( حبیب) ، اعتیاد و آسیب شناسی خانواده، انتشارات دانش آفرین، تهران، ١٣٧٩
2. اسعدی( سید حسن) ، پیشگیری از اعتیاد، انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان، تهران، ١٣٨١.
3. امامی(حسن) ، حقوق مدنی، انتشارات کتابفروشی اسلامیه، جلد ٥، تهران، ١٣٧٦.
4. پورکاظمی(لطفعلی) ، ترک اعتیاد، انتشارات بچه ها سلام، تهران، ١٣٧٥.
5. تشویقی (فروهر)، تولد دوباره، انتشارات کتاب رشد، تهران، ١٣٨١
6. صفایی( سید حسن) ، قاسم زاده( سید مرتضی) ، حقوق مدنی اشخاص و محجورین، انتشارات سمت، تهران، ١٣٨١
7. کاتوزیان(ناصر)، قواعد عمومی قراردادها، انتشارات شرکت سهامی انتشار، جلد ٢، تهران، ١٣٧٩.
8. گلدوزیان( ایرج)، بایسته های حقوق جزای عمومی، نشر میزان، تهران، ١٣٨٢.
9. منصور( جهانگیر) ،قانون مدنی ، نشر دیدار، تهران، ١٣٨٢.
10. منصور( جهانگیر) ، قانون مجازات اسلامی، نشر دیدار، تهران، ١٣٨٢.

مقالات

1. جوانفر( عباس)،جرم انگاری اعتیاد و تاثیر آن بر پیشگیری و درمان معتادان، نشریۀ اصلاح و تربیت، سال دوم، شمارۀ ١٥، خرداد ١٣٨٢.
2. دانا( فریبرز)، اولین همایش آسیب‏های اجتماعی در ایران، روزنامۀ همشهری، ١٢/٣/٨١.
3. دیبانی( امیر) ،اعتیاد از دیدگاه پزشکی قانونی، نشریۀ پزشکی درد، سال سوم، شمارۀ ٢٨، تیر ١٣٨٢.
4. رضایی( فریبا)،علل و عوامل بوجود آورندۀ اعتیاد، روزنامۀ اطلاعات، ٦/٦/٨٤.
5. صالح پور( شهاب)، مبارزه با اعتیاد ، نشریۀ پزشکی درد، سال سوم، شماره های ٢١-٢٢، آذر و دی١٣٨١
6. قاسمی( کامران)،حجر معتادین به مواد مخدر، نشریۀ دادگستر، سال سوم، ش ١٤، بهار ١٣٨٣
7. مرکز تحقیقات و مطالعات جرم شناسی ادارۀ کل زندانهای استان خوزستان، معتاد بیمار روانی یا مجرم، نشریۀ اصلاح و تربیت، سال هفتم، شماره های ٨٠-٨٢ ، مهر آبان و آذر١٣٨٠.
8. محبوبی منش(حسین) ، اعتیاد مردان تهدیدی علیه زن و خانواده، فصلنامۀ کتاب زنان، سال ششم ، شمارۀ ٢٢، زمستان ١٣٨٢
9. محبوبی منش(حسین) ،بررسی وضعیت اعتیاد به مواد مخدر جوانان، گزارش ملی جوانان، سازمان ملی جوانان، ١٣٨١.
10. ولی زاده( محسن) مروری بر روش های ترک اعتیاد، نشریه پزشکی درد، سال سوم، ش ٢٠،آبان١٣٨١