اختلال نقص توجه بیش فعالی (ADHD) در اختلالات روانی راهنمای تشخیصی و آماری (انجمن روانپزشکی آمریکا، APA, 2000) به دو نوع مختلف تقسیم شده است : یک زیر نوع آن که همراه با غالب بودن نقص توجه است (ADHD-I), زیرنوعی دیگر غالب بودن تکانش-بیش فعالی (ADHD-HI), و زیرنوع ترکیبی با هر دو تکانش-بیش فعالی و نقص توجه همراه است (ADHD-C).
این دستورالعمل های دسته بندی، موضوع مورد بحث تشخیص اختلال است (González-Castro,Rodríguez, López, Cueli, & Álvarez, 2013; Lemiere et al.,2010). بعلاوه، با انتشار راهنمای دسته بندی جدید DSM-5 (انجمن روانپزشکی آمریکا، APA,2013)،ADHD اکنون به عنوان یک اختلال رشد عصبی طبقه بندی می شود. درحالیکه هیچ توجه قابل توجهی به لحاظ علائم اصلی اختلال با توجه به دسته بندی که اکنون چهار نوع (به جای زیرنوع) از ADHD ارائه شده است، وجود ندارد: بطور عمده تکانشی/بیش فعالی؛ بطور عمده بی توجه؛ بی توجهی محدود؛ و ارائه ترکیبی. با این حال صرف نظر از نام مورد استفاده برای دسته بندی ، تحقیقات زیادی بررسی کردند که آیا زیرانواع یا انواع ADHD در توسعه و پیشرفت شان متفاوت هستند (Lahey & Willcutt, 2010), یا در اپیدمیولوژی شان متفاوت هستند یا خیر (Willcutt, 2012) و همچنین آیا بطور کلی بیماری های همراه که با اختلال مرتبط هستند، به زیر نوع وابسته هستند یا خیر (Sciberras et al., 2014).
برخی محققان به اهمیت شناسایی همایندی در مورد ADHD توجه کرده اند، که آن را یک عامل تعیین کننده ضروری در دوره اختلال می دانند (Bloemsma et al.,2013; Elia et al., 2009; Humphreys, Aguirre, & Lee, 2012;Rodríguez, González-Castro, García, Nú˜nez, & Álvarez,2014). همایندی در رابطه با اختلالات مختلفی گزارش شده است مانند مشکلات یادگیری، افسردگی، اختلال تضاد مقابله ای، اختلالات رفتاری، و همچنین اضطراب و اختلالات خلقی (González-Castro, Rodríguez,Cueli, Cabeza, & Álvarez, 2014; Skirbekk, Hansen, Oerbeck,& Kristensen, 2011).
در ارتباط با اضطراب، همایندی همراه با ADHD، حدود 25-20% تخمین زده شده است (Bloemsma et al., 2013). برآورد تنوع مطالعات ممکن است به دلیل همپوشانی گسترده ای از علائم در این سندرم ها (ADHD و اضطراب) باشد، بطوریکه ممکن است تعیین کردن اینکه آیا یک کودک، دچار پیشرفت بیش فعالی و بی توجهی شده است را مشکل کند، زیرا اضطراب یا خود کم اعتماد بنفس داشتن ناشی از بیماری ADHD، سبب ایجاد رفتار اضطرابی می شود. معمولا کودکان مضطرب، حالت دائمی از نگرانی یا دلهره را نشان می دهند که به سختی کنترل می شوند (Bloemsma et al., 2013). این می تواند با برخی علائم معمول ADHD مانند بی قراری، خستگی، مشکل در تمرکز، تحریک پذیری، تنش عضلانی و اختلالات خواب، اشتباه گرفته شود.
رابطه ی میان ADHD و اضطراب مهم است زیرا درحالیکه 5 تا 15% کودکان ممکن است از اختلال اضطراب رنج ببرند اما حدود 15 تا 35% کودکان مبتلا به ADHD، اضطراب قابل توجهی را نشان می دهند (Pliszka, Carlson, & Swanson,1999). برطبق کار این مولفان، ADHD در ترکیب با اضطراب ممکن است ویژگی تمایزی از زیر نوع ها باشد طوری که کودکان مبتلا به ADHD و همراه با اضطراب، از نظر فنوتیپی متفاوت از کودکانی هستند که فقط یک اختلال را نشان می دهند (یا ADHD یا اضطراب).
اخیرا در مطالعه ای درمان چندوجهی (MTA) برای کودکان مبتلا به ADHD، Bloemsma و همکارانش (2013) نشان دادند که در گروهی از کودکان مبتلا به ADHD و علائم اضطراب، بنظر می رسد که بی توجهی بر علائم تکانشی غلبه می کند. کودکان مبتلا به ADHD و اضطراب، مهار پاسخی بهتری را نسبت به کودکانی که تنها به ADHD مبتلا هستند را نشان می دهند (Manassis, Tannock, &Barbosa, 2000). در این راستا، Power, Costigan, Eiraldi و Leff (2004) تفاوت معناداری را میان گروههای ADHD-C, ADHD-I, و گروه شاهد در سیستم ارزیابی رفتاری برای کودکان – مقیاس رتبه بندی والدین (BASC-PRS) یافتند. بویژه، والدین، سطوح بالاتری از اضطراب را در کودکان مبتلا به ADHD-I در مقایسه با گروه شاهد گزارش کردند.
تفاوت گروهها نیز در مقیاس بازبینی اضطراب آشکار کودکان (RCMAS) بدست آمد, که کودکان در گروه ADHD-C، سطوح بالاتری از اضطراب را در مقایسه با گروه شاهد نشان دادند. با این حال، Elia و همکاران (2009)، و Mayes, Calhoun, Chase,Mink, و Stagg (2009)، مشاهده کردند که همایندی در ADHD همراه با اضطراب، بر طبق زیرنوع، تغییر نمی کند. اختلاف یافت شده در میان مطالعات مختلف می تواند به نوع اضطراب مورد بررسی مربوط باشد. در این راستا، Spielberger, Gorsuch, Lushene, Vagg, و Jacobs (1983)، میان ویژگی اضطراب و حالت اضطراب، تمایز ایجاد کردند. ویژگی اضطراب به سطح کلی استرس اشاره دارد که مشخصه ی برخی از افراد است که به راحتی دچار استرس و اضطراب می شوند، در حالی که حالت اضطراب بصورت حالت اوج احساساتی مشخص می شود که در پاسخ به خطر یا ترس در یک موقعیت مشخص ظاهر می شود.
وجود یک نوع از اضطراب یا انواع دیگر اضطراب، ممکن است منجر به عملکرد مختلف در کارهای توجهی شود (Ursache & Raver, 2013). این مطالعه، نشان داد که افزایش در ویژگی اضطراب در کودکان 9 تا 12 سال ، با عملکرد کمتر در کارهای اجرایی همراه است، درحالیکه افزایش در حالت اضطراب با عملکرد بهتر مرتبط است. در همین راستا، Sadeh و Bredemeier (2011) نشان دادند که افزایش در ویژگی اضطراب سبب ایجاد حواس پرتی زیادی در آزمون توجه انتخابی می شود، و جنبه ای کنترل توجه ای شامل انتخاب جریان محرک مربوطه، سرکوب جریان های بی ربط، و حفظ توجه روی اطلاعات مربوطه است (Lackner,Santesso, Dywan, Wade, & Segalowitz, 2013).
با توجه به نتایج حاصل از تحقیقات قبلی، هدف این مطالعه، تایید کردن این است که آیا مشخصات مختلف (توجه و اضطراب) به صورت تابعی از زیرنوع ADHD ظهور می کنند. بویژه این مطالعه، تعیین کردن این که آیا بیان ADHD های مختلف به تفاوت ها در توجه و تمرکز انتخابی (با استفاده از آزمون توجه D-2 ارزیابی شده است: Brickenkamp, 2001) و در دو تظاهرات اصلی اضطراب مربوط هستند یا خیر (حالت و ویژگی اضطراب: Spielberger et al.,1983) را دنبال می کند. بعلاوه بر اساس نتایج بدست آمده براساس تحقیق Sadeh و Bredemeier (2011) و Ursache و Raver (2013)، اینها، درجه ی اینکه آیا اضطراب ، عملکرد دانش آموزان مبتلا به ADHD را در آزمون توجه انتخابی تحت تاثیر قرار می دهد یا خیر را مورد بررسی قرار دادند.